Człowiek jest miarą wszechrzeczy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Narfix (dyskusja | edycje)
m Z tego co mi wiadomo "nie istniejących" razem
drobne redakcyjne, sekcja personalizm Karola Wojtyły
Linia 1:
'''Człowiek jest miarą wszystkich rzeczy''' (- zasada stawiająca [[Osoba|osobę]] ludzką jako centralny punkt odniesienia w [[Epistemologia|epistemologiii]]. W [[Etyka|etyce]] współcześnie nazywa się ona '''normą personalistyczną'''.

== Zasada epistemologiczna w filozofii greckiej ==

Słowa te, brzmiące w oryginale [[greka|gr.]] {{grc|πάντων χρημάτων μέτρον άνθρωπος}} ''panton chrematon metron anthropos'') - i opatrzonych komentarzem: – ''istniejących, że istnieją, i nieistniejących, że nie istnieją''. Słowa, te, przypisywane [[Protagoras]]owi z Abdery (Platon przytoczył je w "Teajtecie" 152 a 2), i związane są z jego poglądami dotyczącymi [[Epistemologia|teorii poznania]]. ''Anthropos metron'' (człowiek miara) oznacza dla Protagorasa, że '''każdy człowiek''' jest '''sam dla siebie''' kryterium [[prawda|prawdy]] – wszystkie doznania zmysłowe i przeświadczenia danej osoby są '''dla niej''' prawdziwe. Ponieważ jednak ludzie się różnią, to pojęcie prawdy w znaczeniu obiektywnym nie ma sensu. Oznaczałoby to całkowity [[relatywizm]] sądów – myśl tę za Protagorasem podjęli [[sceptycyzm|sceptycy]].
 
Pogląd Protagorasa atakowali [[Demokryt]] z Abdery i [[Platon]] – jeżeli każdy człowiek ma rację, to rację ma również ten, kto zaprzeczy tezie Protagorasa. Albo zdanie Protagorasa jest obiektywną prawdą (i przeczy sobie), albo nie mówi nic, bo jest "prawdą subiektywną", a o istnieniu takich "prawd" wiemy od dawna.
Linia 5 ⟶ 9:
Zauważmy wreszcie, że pierwszej części zdania łatwo nadać wydźwięk inny niż ma zdanie pełne, zwłaszcza, jeśli nie wiadomo nic o sensie, jaki nadawał mu Protagoras. Przykładowa interpretacja w duchu [[humanizm]]u mogłaby brzmieć następująco: wszystko, czego się podejmujemy powinno mieć na celu dobro drugiego człowieka (ew. "ludzkości") i ilość uczynionego dobra jest wartością naszych działań.
 
== W personalizmie etycznym Karola Wojtyły ==
=== Zobacz też ===
 
*[[przegląd zagadnień z zakresu filozofii]].
W ujęciu Karola Wojtyły, [[osoba]] jest podstawowym punktem odniesienia wszelkiej etyki, gdyż jako jedyny byt w świecie jest "kimś", podczas gdy wszystkie inne byty są "czymś". Zasadę tę nazywamy normą personalistyczną<ref>Por. Karol Wojtyła, ''Miłość i Odpowiedzialność'', Lublin 2001 TN KUL, rozdz. [http://www.nonpossumus.pl/biblioteka/karol_wojtyla/milosc_i_odpowiedzialnosc/r1_1.php Osoba jako podmiot i przedmiot działania]</ref>.
 
=== Zobacz też ===
*[[przeglądPrzegląd zagadnień z zakresu filozofii]].
 
{{Przypisy}}
 
[[Kategoria:Antropologia filozoficzna]]
[[Kategoria:Etyka]]
[[Kategoria: Epistemologia]]
[[Kategoria:Filozofia starożytna]]