Jerzy Wilhelm Hohenzollern: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
WP:SK, drobne redakcyjne
Cojan (dyskusja | edycje)
poprawa linków
Linia 4:
Syn [[Jan Zygmunt Hohenzollern|Jana Zygmunta Brandenburskiego]] i [[Anna Hohenzollern (1576-1625)|Anny Pruskiej]]. Faktyczne rządy objął jeszcze za życia ojca, który niezdolny do sprawowania władzy z powodu ciężkiej choroby, przekazał ją Jerzemu Wilhelmowi.
 
Nie był to władca wybitny, właściwie we wszystkim cechowała go przeciętność. Nie zdolny do prowadzenia energicznej i dynamicznej polityki skazywał swoje państwo na podążanie warz z nurtem wyznaczonym przez silniejsze państwa, głównie [[Szwecja|Szwecję]], [[Austria|Austrię]] i [[I Rzeczpospolita|Polskę]]. Pozbawiona armii i silnej pozycji w jakiejkolwiek gałęzi, Brandenburgia z Prusami [[Księstwo KleweKleve|księstwem KleweKleve]] i [[Hrabstwo Mark|hrabstwem Mark]] była po prostu zmuszona wchodzić w konkretne konstelacje polityczne. Było to tym bardziej niekorzystne dla [[Brandenburgia-Prusy|państwa brandenbursko-pruskiego]], że jego rządy przypadały na okres [[wojna trzydziestoletnia|wojny trzydziestoletniej]], jej najcięższych lat i największego rozwoju działań zbrojnych. Ponadto Prusy Książęce, nolens volens, były zaangażowane w [[Wojna polsko-szwedzka 1621-1626|I]] i [[Wojna polsko-szwedzka 1626-1629|II wojnę polsko szwedzką]]. W tych dwóch ostatnich Książę Prus zachował nieprzyjazną Polsce neutralność, mimo że zobowiązany był do udzielenia jej pomocy, zbliżając się jednocześnie niejednoznacznie do Szwecji. Ta chwiejna i niestała polityka nie tylko nie zażegnała, ale i przyczyniła się do jeszcze większej ruiny i spustoszenia Prus, będących głównym teatrem działań wojennych. Jego polityka, wobec silnej osobowości polskiego monarchy, przyczyniła się do przejęcia w 1635 namiestnictwa nad Prusami Książęcymi przez Polskę w osobie [[Jerzy Ossoliński|Jerzego Ossolińskiego]], co groziło nawet [[Inkorporacja terytorium|inkorporacją]] tego terytorium do Rzeczypospolitej. [[Rozejm w Sztumskiej Wsi]] przywrócił mu jednak władzę. Przejście mniej więcej w tym okresie z obozu protestanckiego do katolickiego, sprzeczne z interesami Prus, Brandenburgii i rodu Hohenzollernów, przyczyniło się do jeszcze większego łupienia Marchii przez Szwedów podczas wojny trzydziestoletniej, jednak było niezbędne dla utrzymania polskiej protekcji w Prusach, a tym samym utrzymania władzy na tym terytorium przez [[Hohenzollernowie|Hohenzollernów]].
 
Jednym z przypisywanych mu sukcesów była także wydana w 1620 roku Preussische Landrecht, będąca kodyfikacją pruskiego prawa, wzmacniającą przede wszystkim pozycję monarchy wobec stanów Prus. Utrzymywał dobre stosunki ze szlachtą pruską, kierując ostrze swojej polityki głównie przeciw miastom. Niezaprzeczalnym sukcesem Jerzego Wilhelma było nakładanie nowych podatków bez zgody stanów pruskich i prowadzenie własnej, niezależnej polityki fiskalnej. Mimo wciąż znacznych wpływów polskich i kreowania się pruskich junkrów na polską szlachtę, mozolnie i powoli, ale względnie konsekwentnie Jerzy Wilhelm umacniał władzę suwerena na tym terytorium.