Skrócenie kadencji Sejmu: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
WP:BATUTA, kompletna przebudowa, źródła/przypisy
Linia 1:
'''Skrócenie kadencji Sejmu''' - [[uchwała]] [[Sejm RP|Sejmu]] bądź [[postanowienie]] [[Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej|Prezydenta Rzeczypospolitej]] skracające konstytucyjną 4-letnią [[kadencja (politologia)|kadencję]] Sejmu, skutkujące jednocześnie skróceniem kadencji [[Senat RP|Senatu]] i prowadzące do przeprowadzenia przedterminowych [[wybory parlamentarne|wyborów parlamentarnych]].
'''Samorozwiązanie sejmu''' - określenie stosowane w publicystyce<ref>{{cytuj stronę|url=http://wyborcza.pl/dziennikarze/1,95984,4466668.html|tytuł=Dziś samorozwiązanie Sejmu?|data dostępu=13 lutego 2010|autor=Wojciech Szacki|data=2007-09-07|opublikowany=wyborcza.pl}}</ref> wobec [[Skrócenie kadencji Sejmu|skrócenia kadencji Sejmu]] na drodze [[uchwała|uchwały]] [[Sejm Rzeczypospolitej Polskiej|sejmowej]].
 
== Skrócenie kadencji Sejmu w Konstytucji RP ==
Możliwość takiego zakończenia kadencji przewiduje [[Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej]] w art. 98 ust. 3, który ustanawia wymaganą większość na [[większość kwalifikowana|2/3 ustawowej liczby posłów]]<ref name="K98_3">Artykuł 98 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej</ref>. Przegłosowanie takiej uchwały jest ze skróceniem kadencji [[Senat Rzeczypospolitej Polskiej|Senatu]]<ref name="K98_3"/>. Po rozwiązaniu Sejmu na drodze uchwały [[Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej|Prezydent RP]] zarządza wybory i wyznacza ich datę na dzień przypadający nie później niż w ciągu 45 dni od dnia przegłosowania skrócenia kadencji Sejmu<ref>Artykuł 98 ust. 5 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej</ref>.
=== Uchwała Sejmu ===
{{Main|Samorozwiązanie sejmu}}
Na gruncie [[Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej|Konstytucji]] z [[1997]] (art. 98 ust. 3) Sejm może skrócić swoją kadencję uchwałą podjętą większością co najmniej 2/3 głosów ustawowej liczby [[poseł|posłów]] (tj. minimum 307 głosami).
 
=== Postanowienie Prezydenta RP ===
W okresie [[III Rzeczpospolita|III Rzeczpospolitej]] skrócenie kadencji Sejmu na drodze uchwały sejmowej miało miejsce dwukrotnie - w [[1991]] dokonał tego ''[[Sejm X kadencji (1989-1991)|Sejm kontraktowy]]''<ref>{{cytuj stronę|url=http://isap.sejm.gov.pl/Download?id=WMP19910090063&type=2|tytuł=Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 9 marca 1991 r. w sprawie terminu rozwiązania się Sejmu|data dostępu=13 lutego 2010|autor=|data=1991-03-09|opublikowany=sejm.gov.pl}}</ref>, zaś w [[2007]] [[Sejm V kadencji]]<ref>{{cytuj stronę|url=http://orka.sejm.gov.pl/proc5.nsf/opisy/2074.htm|tytuł=Poselski projekt uchwały w sprawie skrócenia kadencji Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej|data dostępu=13 lutego 2010|autor=|data=|opublikowany=sejm.gov.pl}}</ref>.
Zgodnie z art. 98 ust. 4 Prezydent RP może zarządzić (w formie postanowienia) skrócenie kadencji Sejmu po zasięgnięciu niemających wiążącego charakteru opinii [[Marszałek Sejmu|Marszałka Sejmu]] i [[Marszałek Senatu|Marszałka Senatu]] wyłącznie w wypadkach określonych w Konstytucji.
 
W aktualnym stanie prawnym istnieją dwie sytuacje, w których dopuszczono taką decyzję Prezydenta:
{{Przypisy}}
 
* obligatoryjne - w razie nieudzielenia [[Rada Ministrów w Polsce|Radzie Ministrów]] [[wotum zaufania]] w tzw. "trzecim kroku" powoływania rządu (art. 155 ust. 2) lub w wypadku udzielenia jej [[wotum nieufności]],
 
* fakultatywne - w razie nieprzedstawienia Prezydentowi RP [[Ustawa budżetowa|ustawy budżetowej]] do podpisu w ciągu 4 miesięcy od dnia przedłożenia Sejmowi jej projektu (art. 225).
 
Decyzja taka dla swojej ważności nie wymaga [[Kontrasygnata|kontrasygnaty]] ze strony [[Prezes Rady Ministrów|premiera]].
 
== Skutki skrócenia kadencji ==
Podjęcie decyzji o skróceniu kadencji nie powoduje zmian w zakresie obowiązków i uprawnień [[parlament]]u. Sejm i Senat mają prawo zbierać się na posiedzenia, uchwalać ustawy oraz wykonywać swoje funkcje kontrolne. Zakończenie dotychczasowych kadencji następuje w przeddzień pierwszego posiedzenia nowo wybranego Sejmu.
 
W przypadku skrócenia kadencji Prezydent RP ma obowiązek zarządzić wybory do Sejmu i Senatu, wyznaczając ich datę na dzień przypadający nie później niż w ciągu 45 dni od dnia zarządzenia skrócenia kadencji Sejmu. Pierwsze posiedzenie nowo wybranego Sejmu powinien zwołać nie później niż na 15 dzień po dniu przeprowadzenia wyborów.
 
== Skrócenie kadencji a rozwiązanie Sejmu ==
W polskich mediach często dochodzi do mylenia pojęć skrócenie kadencji Sejmu z jego [[Rozwiązanie Sejmu|rozwiązaniem]] lub samorozwiązaniem. Zgodnie z Konstytucją RP z 1997 roku zarówno Sejm, jak i Prezydent RP, mają [[prerogatywa|prerogatywy]] jedynie do skrócenia kadencji. [[Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej|Ustawa zasadnicza]] nie daje możliwości rozwiązania Sejmu.
 
== Głosowania nad skróceniem kadencji Sejmu od 1997 r.==
 
 
* [[13 marca]] [[2003]] - wynik:268:151:8 ''(za, wstrzymujących się, przeciw). ''Uchwała nie uzyskała kwalifikowanej większości głosów.
*[[30 kwietnia]] [[2004]] - 3 głosowania. Wyniki: 224:190:7, 231:189:5, 229:191:2. Uchwała nie uzyskała kwalifikowanej większości głosów.
* [[15 października]] [[2004]] - wynik: 215:3:233. Uchwała nie uzyskała kwalifikowanej większości głosów.
* [[5 maja]] [[2005]] - 3 głosowania. Wyniki: 253:12:172, 253:13:172, 255:11:172. Uchwały nie uzyskały kwalifikowanej większości głosów.
*[[6 kwietnia]] [[2006]] - wynik: 206:236:6. Uchwała nie uzyskała kwalifikowanej większości głosów.
*[[17 października]] [[2006]] - 2 głosowania wyniki: 182:22:243; 180:25:242. Uchwały nie uzyskały kwalifikowanej wiekszości głosów.
* [[7 września]] [[2007]] - wynik: 377:20:54. Uchwała uzyskała kwalifikowaną większości głosów.
 
Ponadto uchwałą [[Posłowie X kadencji 1989-1991|Sejmu PRL X kadencji]] z [[9 marca]] [[1991]] <ref> Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 9 marca 1991 r. w sprawie terminu rozwiązania się Sejmu (M.P. 1991 nr 9 poz. 63) </ref> Sejm rozwiązał się z zastrzeżeniem terminu końca kadencji na dzień poprzedzający dzień przeprowadzenia [[Wybory parlamentarne w Polsce w 1991 roku|nowych wyborów]].
 
== Źródła ==
* [[Konstytucja RP]] z [[1997]] roku
 
{{== Przypisy}} ==
<references/>
 
== Zobacz też ==
* [[Sejm X kadencji (1989-1991)]]
* [[Sejm V kadencji]]
* [[skrócenie kadencji Sejmu]]
 
[[Kategoria:Prawo konstytucyjne]]