Układ przywspółczulny: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
assa |
m Przywrócono starszą wersję, jej autor to SieBot. Autor wycofanej edycji to 89.151.4.77. |
||
Linia 1:
'''Układ przywspółczulny''', '''parasympatyczny''', '''cholinergiczny''', ([[łacina|łac.]] ''systema parasympathica'') - podukład [[autonomiczny układ nerwowy|autonomicznego układu nerwowego]] odpowiedzialny za odpoczynek organizmu i poprawę [[trawienie|trawienia]]. W uproszczeniu można powiedzieć, że działa on antagonistycznie (odwrotnie) do [[układ współczulny|układu współczulnego]]. Włókna nerwowe układu przywspółczulnego wychodzą z [[pień mózgu|pnia mózgu]]. Większość z nich przebiega wspólnie z [[nerw błędny|nerwem błędnym]], dochodząc do płuc, serca, żołądka, jelit, wątroby itp. W układzie tym, podobnie jak w układzie współczulnym, występują [[zwój (anatomia)|zwoje]], leżące w pobliżu unerwianych narządów lub w samych narządach oraz [[Splot (anatomia)|sploty]] (np. [[splot sercowy]], płucny), natomiast w przeciwieństwie do niego układ przywspółczulny nie reaguje jako całość, lecz aktywizuje tylko te funkcje, które są niezbędne w danym czasie.
[[Neurotransmiter]]em układu jest wyłącznie [[acetylocholina]] (zarówno we włóknach przed- jak i zazwojwych), która pobudza [[receptor muskarynowy|receptory muskarynowe]] i [[receptor nikotynowy|nikotynowe]].
Ośrodki układu przywspółczulnego znajdują się w odcinku krzyżowym [[rdzeń kręgowy|rdzenia kręgowego]] (S<sub>2</sub>-S<sub>4</sub>) oraz w [[jądro (anatomia)|jądrach]] przywspółczulnych [[nerw czaszkowy|nerwów czaszkowych]] III, VII, IX i X.
== Czynności układu ==
* zwężanie [[źrenica|źrenicy]],
* wydzielanie dużej ilości rzadkiej [[ślina|śliny]]<ref>Red. J. Sokołowska-Pituchowa, ''Anatomia człowieka. Podręcznik dla studentów medycyny'', Warszawa 1983, s. 462</ref>,
* hamowanie czynności serca (zmniejszanie siły skurczu),
* zwężanie [[oskrzele|oskrzeli]],
* rozszerzanie naczyń krwionośnych powodujące spadek [[ciśnienie tętnicze|ciśnienia tętniczego]] krwi,
* nasilanie skurczów przewodu pokarmowego,
* kurczenie [[pęcherz moczowy|pęcherza moczowego]],
* wzrost wydzielania [[insulina|insuliny]],
Substancje pobudzające czynność tego układu nazywa się [[parasympatykomimetyki|parasympatykomimetykami]], natomiast substancje hamujące układ przywspółczulny nazywa się [[cholinolityki|parasympatykolitykami]] ([[cholinolityki|cholinolitykami]]). Niektóre z nich, zarówno pobudzające jak i hamujące, stosuje się w lecznictwie.
| |||