Seta (botanika): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Kenraiz (dyskusja | edycje)
m drobne redakcyjne
Kenraiz (dyskusja | edycje)
m drobne redakcyjne
Linia 1:
{{disambigR|set u roślin|[[Seta (zoologia)]]}}
[[Plik:Buxbaumia viridis 060408b.jpg|200px|thumb|Seta u [[bezlist okrywowy|bezlistu okrywowego]]]]
'''Seta, szczecinka''' – pojedyncza, nierozgałęziona oś podtrzymująca [[zarodnia|zarodnię]] [[sporofit]]u u [[wątrobowce|wątrobowców]] i części [[mchy|mchów]] (brak jej u [[torfowcowate|torfowców]] i [[naleźliny|naleźlinów]], nie wykształcają jej także [[glewiki]])<ref name=podbielkowski>{{cytuj książkę |nazwisko=Podbielkowski |imię=Z. |nazwisko2=Rejment-Grochowska |imię2=I. |nazwisko3=Skirgiełło |imię3=A. |tytuł=Rośliny zarodnikowe |rok=1986 |wydawca=Państwowe Wydawnictwo Naukowe |miejsce= Warszawa |isbn = 83-01-04394-6}}</ref>. Powstaje wraz z zarodnią z górnej komórki [[zygota|zygoty]] po pierwszym jej podziale, w wyniku jej dalszych podziałów i znajduje się między stopą i zarodnią. Ma różną długość, barwę i kształt u różnych gatunków. U [[wątrobowce|wątrobowców]] jest zwykle bezbarwna i krótkotrwała – ginie po wysypaniu dojrzałych [[zarodnik]]ów z puszki zarodni. Osiąga różną długość – od 10 cm w przypadku przedstawicieli rodzaju ''[[Pellia]]'', do postaci bardzo bardzo zredukowanej u rodzaju ''[[Riccia (roślina)|Riccia]]''<ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Koła |imię=W. |nazwisko2=Turzańska |imię2=M. |tytuł=Wątrobowce (Hepaticopsida) i glewiki (Anthocerophytina) |rok=1995 |wydawca=Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego |miejsce=Wrocław |isbn = 83-229-1325-7}}</ref>. U mchów jest zwykle zabarwiona na kolor żółty, pomarańczowy lub czerwony, może być prosta, wygięta (np. u ''[[Bryum]]'') lub skręcona śrubowato (np. u ''[[Funaria]]'')<ref name=mickiewicz>{{cytuj książkę |nazwisko=Mickiewicz |imię=J. |nazwisko2=Sobotka |imię2=D. |tytuł=Zarys briologii |rok=1973 |wydawca=Państwowe Wydawnictwo Naukowe |miejsce=Warszawa}}</ref>. Składa się z [[epiderma|epidermy]] (gładkiej lub brodawkowanej), pod którą znajduje się warstwa kora zbudowana z komórek [[miękisz]]owych. Przez środek szczecinki przechodzi [[walec osiowy]] zbudowany z długich, wąskich i cienkościennych komórek<ref name=mickiewicz/>.
 
W przypadku [[torfowcowate|torfowców]] i [[naleźliny|naleźlinów]] zarodnia wznoszona jest w górę na '''pseudopodium''', zastępującym setę u innych grup mchów. W tym jednak przypadku nie jest to jednak część sporofitu lecz gałąź boczna [[gametofit]]u ([[gametofor]]), wydłużająca się podczas dojrzewania zarodni i wynosząca cały sporofit składający się u tych mchów z zarodni i krótkiej stopy<ref name=podbielkowski/>.