'''Stawka Naczelnego Dowódcy''' ([[Język rosyjski|ros]]. ''Ставка Верховного Главнокомандующего'', ''Stawka Wierchownogo Gławnokomandujuszczego'') – organ naczelnego kierownictwa polowego wojskami i kwatera główna Naczelnego Dowódcy armii rosyjskiej na teatrze działań wojennych w [[I wojna światowa|I wojnie światowej]] ([[1914]] – [[16 marca]] [[1918]] rozformowana).
Na początku wojny stacjonowała w [[Baranowicze|Baranowiczach]], a od 8/ (12/) sierpnia [[1915]] w Mogilewie.
Sztab Naczelnego Dowódcy miał początkowo 5 zarządów: generalnego kwatermistrza, operacyjny, dyżurnego [[generał]]a (sprawy mobilizacyjne i ukompletowaniakompletowania sił zbrojnych, zaopatrzenia armii, wyznaczania na stanowiska), komunikacji wojskowej, marynarki wojennej i komendanta kwatery głównej wraz z oddziałem łączności.
W początkowym okresie wojny w Stawce było 9 generałów, 36 oficerów, 12 pracowników wojska i 125 żołnierzy. Stan osobowy Stawki, w czasie prowadzenia działań zwiększał się. 1/ (14/) listopada [[1917]] r. było w Stawce 15 zarządów, 3 kancelarie, i 2 komitety (razem ponad 2 tys.tysiące ludzi). Stawka nie zdołała zabezpieczyć dowodzenia frontami i koordynacji ich działań. Po [[Rewolucja lutowa 1917|rewolucji lutowej 1917]] Stawka stała siesię główną siedzibą sił popierających starą władzę.
Po [[Rewolucja październikowa|rewolucji październikowej]] przedstawiciele Stawki (szef sztabu gen. M.M. Duchonin i komisarz Rządu Tymczasowego W.B Stankiewicz) 26.10/ października (8.11/ listopada) 1917 wzywali armię do wystąpienia przeciw władzy sowieckiej. Od 4-11/ (17-24/) do 11. (24) listopada 1917 przedstawiciele [[Eserowcy|eserów]], [[Partia Konstytucyjno-Demokratyczna (Rosja)|kadetów]] i [[Mienszewicy|mienszewików]] próbowali przy Stawce stworzyć tzw. "ogólnorosyjski rząd'" na czele z M.W. Czernowem. Od 7/ (20/.11.) listopada 1917 gen. Duchonin przy poparciu przedstawicieli Ententy rozpoczął sabotaż decyzji rządu sowieckiego za co 9/ (22/.11.) listopada był zdjęty ze stanowiska, na które został wyznaczony M.W. Krylenko, a szefem sztabu M.D. Boncz-Brujewicz. 19.11/ listopada (2.12/ grudnia) zgodnie z rozkazem gen. Duchonina został wypuszczony z więzienia gen. L.G. Korniłow i jego oficerowie, którzy pojechali nad [[Don]]. Po odjęciu stanowiska przez Krylenkę Stawce postawiono zadanie zawarcia pokoju z [[Niemcy|Niemcami]] i ich sojusznikami oraz demobilizacji starej armii carskiej. Przy Stawce były powołane organy władzy sowieckiej (Komitet Wojskowo Rewolucyjny przemianowany w Centralny Komitet Działających Armii i Flot, Rewolucyjny Polowy Sztab i inne). W związku z ofensywą wojsk Niemiec i [[Austro-Węgry|Austro – WęgierAustro–Węgier]], Stawka [[26 lutego]] 1918 została dyslokowana do m. [[Orzeł (miasto)|OrzełOrła]] i po podpisaniu [[Traktat brzeski|pokoju w Brześciu]], rozformowana.
