Malankarski Kościół Ortodoksyjny: Różnice pomiędzy wersjami

''Według niebezzasadnego podania, miał wiarę chrześcijańską w Indiach zaprowadzić św. Tomasz Apostoł i z tego powodu tameczni chrześcijanie nazwali siebie "chrześcijanami św. Tomasza". Na soborze nicejskim I (325 r.) znajdujący się Jan metropolita był rządcą kościołów "w Persji i Wielkich Indiach" (...), więc już przed soborem nicejskim wiara chrześcijańska była w Indiach. Przed r. 535 zwiedzał Indie Kosmas Indikopleustes i znalazł parafie chrześcijańskie w Malo (Malabar), Taprobane (Cejlon) i biskupa w Kalliana. (...) Chrześcijanie ci, otrzymujący swoich biskupów od nestoriańskich patriarchów Babilonu, Ktesifonu, Seleucji, zostali także nestorianami. Tomasz Kanna, kupiec armeński czy też syryjski, wyjednał w IX w. dla tych chrześcijan od panującej wówczas malabarskiej dynastii (...) liczne przywileje, a między nimi i własne sądownictwo. Porównani z nairami tj. szlachtą malabarską, poszukiwani byli przez książąt indyjskich do służby wojskowej; wreszcie powstali przeciwko swoim panom i założyli oddzielne królestwo chrześcijańskie, które jednak niezadługo upadło, poczem nastąpiły czasy ciężkiego dla nich ucisku tak, że gdy Portugalczycy pod wodzą Vasco da Gama wylądowali w 1498 r. w Kalkucie, poczytywali ich oni za swoich wyswobodzicieli. Cabral przywiózł tam 1500 franciszkanów, jako pierwszych misjonarzy. Wprawdzie 1503 r. przybyli tam z Albukerke i dominikanie i otrzymali w Kotszin (Cochin) zarząd pierwszego kościoła katolickiego, ale zakon ten ograniczał się tylko do kilku klasztorów i nie zakładał stacji misyjnych, jak franciszkanie, którzy przez 40 lat wyłącznie zajmowali się w Indiach misjonarstwem. Pierwszy klasztor zbudowali (1510-1521) w Goa; za nim poszło wiele innych. Szczególniej o. Antoni de Porto ok. 1535 r. Wystawił wiele klasztorów, kościołów i kollegiów (...) Gdy Goa podniesione zostało do godności biskupstwa (1534), pierwszym biskupem diecezjalnym w Indiach został franciszkanin Jan d'Albuquerque. Ale zapał misjonarski ostygł z czasem w franciszkanach, jakkolwiek mieli w Indiach dwie prowincje swego zakonu: jedną św. Tomasza (od 1612 dla bernardynów), drugą Matki Boskiej (od 1622 dla reformatów). Od przybycia więc jezuitów (1542), z których pierwszym był tu św. Franciszek Xawery, schodzą zupełnie z placu. Liczba jezuitów wzrastała w Indiach, odpowiednio do wzmagania się zakonu w Europie; w niedługim przeciągu czasu mieli kollegia i domy prawie we wszystkich portugalskich posiadłościach, na początku XVII w. podzielone na dwie prowincje zakonne: Goa i Kosztin. Pracy i gorliwości jezuitów nie odpowiadał jednak rezultat: nawracali się tylko ludzie kast niższych, a i to z trudnością nawet w samych posiadłościach europejskich. Dopiero gdy KonstatntynKonstantyn de Braganca, wicekról w Goa wypędził kilku znakomitszych braminów, mogli jezuici ochrzcić w tym mieście 13000 osób. (...) Szczęśliwiej szły jezuitom prace nad połączeniem chrześcijan nestoriańskich z Kościołem; połączenie to nastąpiło 1599 r. Na synodzie w Diamper. Biskupstwo Goa było już od 1557 r. podniesione do godności arcybiskupstwa, z dwoma biskupstwami sufraganalnymi: Kosztin i Malaka, do których 1606 r. Dołączone było trzecie, Meliapur. "Chrześcijanie tomaszowi" nowo przyłączeni otrzymali 1601 r. jezuitę Roza jako biskupa Angomali, która to stolica 1605 r. przeniesiona i podniesiona została do arcybiskupstwa Cranganor. Nowe życie rozbudziło się w misjach, gdy w r. 1606 wystąpił z nowym systemem nawracania w Madura o. Robert de Nobili, jezuita. Nazwał on się rzymskim sannjasi (tj. człowiekiem, który wyrzekł się wszystkiego), żył na sposób braminów, wykład nauki chrześcijańskiej przybrał w formy indyjskie, przy czym zachował między swymi neofitami podział na kasty, pozwalając im używania znaków służących na oznaczenie wyróżnienia kastowego. (...) Podług opowiadania chrześcijan indyjskich Nobili miał ochrzcić ok. 100 000 osób z różnych kast. (...) Wyznawcy różnych kast oddzielne mieli kościoły i oddzielnych misjonarzy. (...) Dawni chrześcijanie indyjscy, tomaszowymi zwani, odpadłszy znowu ok. 1653 r. od Kościoła (rzymskokatolickiego – przyp. A.S.), wypędzili od siebie jezuitów.''(Encyklopedja Kościelna, tom VIII, Warszawa 1876, ss. 80-82).