Komputer osobisty: Różnice pomiędzy wersjami

W Polsce zdecydowana większość komputerów osobistych to konstrukcje różnych producentów (lub składane samodzielnie przez użytkowników) oparte o procesor [[x86]] i system operacyjny z serii [[Microsoft Windows]] lub [[Linux]]. Z powodów historycznych nazywane są ''pecetami'' ze względu na zgodność z [[IBM PC|IBM-PC]]. Poza tym są jeszcze komputery [[Macintosh|Mac]] firmy [[Apple Inc.|Apple]] (bardzo popularne w [[Stany Zjednoczone|USA]]) oraz maszyny [[SPARC]] firm [[Sun Microsystems]] i [[Fujitsu]].

 

Wraz ze wzrostem mocy obliczeniowych komputerów osobistych stało się możliwe wykorzystanie ich w roli [[stacja robocza|stacji roboczych]] i małych [[serwer]]ów. Niska cena, jak i dostępność oprogramowania na licencjach [[FLOSS]] zachęciła niektórych do budowania na ich podstawie [[klaster komputerowy|klastrów komputerowych]]. Dość popularne stały się też rozproszone obliczenia (na przykład w projektach typu [[SETI@home]]) oraz [[Grid (system)|grid]].

 

[[Plik:Altair 8800.jpg|thumb|200px|left|ALTAIR 8800]]

Idea komputerów osobistych zrodziła się na początku lat [[Lata 70. XX wieku|70.]] Nie do końca jest jasne, który z komputerów można uznać za pierwszą tego typu maszynę. O palmę pierwszeństwa kłócą się tu [[Xerox]], [[Hewlett-Packard]] oraz [[IBM]]. Jest tu polski akcent, zapomniany podobnie jak niegdyś [[enigma]]. Maszyna o nazwie [[K-202]] stworzona przez [[Jacek Karpiński|Jacka Karpińskiego]]. Powstało pierwszych 30 komputerów wielkości małej walizki i mieszczących się na biurku. Pracowały z szybkością miliona operacji na sekundę, czyli szybciej niż pecety 10 lat później. Miały 150 kilobajtów pamięci, podczas gdy produkowane wtedy w [[Wrocławskie Zakłady Elektroniczne Mera-Elwro|ELWRO]] we Wrocławiu wielkie jak szafy komputery [[Odra 1204]] miały tylko 48 kilobajtów. – K-202 były dziesięć razy tańsze. Produkowało je 200 osób, podczas gdy "Odry" robiło 6 tys. ludzi. Jednakże wydaje się, iż pierwszym komputerem osobistym (PC) powszechnie uznanym przez "świat zachodni" była konstrukcja firmy [[MITS]] nazwana [[ALTAIR 8800]] – zaprezentowana przez [[Ed Roberts|Eda Robertsa]] i [[Bill Gates|Billa Gatesa]] w styczniowym wydaniu ''Popular Electronics Magazine'' ([[1975]]). Sama nazwa [[Altair]] może pochodzić z dwóch różnych źródeł – albo odnosi się do gwiazdy o takiej nazwie lub też została zaczerpnięta z wczesnych odcinków serialu "[[Star Trek]]".

Niewątpliwym faktem jest natomiast to, że pierwszym masowo produkowanym tego rodzaju komputerem, który faktycznie dotarł "pod strzechy" był [[Apple Inc.|Apple]] I. Intensywny rozwój komputerów osobistych rozpoczął się w [[1981]] roku, kiedy to Apple II sprzedawany wraz z prostym [[edytor tekstu|edytorem tekstów]] – [[AppleWrite]] oraz [[arkusz kalkulacyjny|arkuszem kalkulacyjnym]] [[VisiCalc]], stał się faktycznie pożytecznym narzędziem przydatnym w prostych pracach biurowych. [[Rynek (ekonomia)|Rynek]] ten zauważył wtedy IBM, który dodał do idei prostej i taniej architektury Apple'a ideę otwartej architektury budowy komputera i [[12 sierpnia]] [[1981]] wprowadził na rynek swój pierwszy komputer PC 5150 z 16 [[Kilobajt|kB]] [[Pamięć operacyjna|pamięci operacyjnej]], a [[8 marca]] [[1983]] masowo produkowany komputer osobisty [[IBM PC/XT]], od którego wywodzi się cała rodzina komputerów klasy PC.

 

[[Plik:GNOME-2.0-big.png|thumb|250px|left|[[GNOME]]]]

Kolejnym krokiem rozwoju było przejście w komputerach osobistych z [[interfejs tekstowy|tekstowego interfejsu użytkownika]] ([[język angielski|ang.]] ''Command Line Interface'', [[skrót]] CLI) do [[Interfejs graficzny|interfejsu graficznego]] ([[język angielski|ang.]] ''Graphical User Interface'', skrót GUI), który razem z [[mysz komputerowa|myszą]] znacznie ułatwił obsługę tych maszyn.

Pierwotnym wynalazcą GUI i myszki była firma [[Xerox]], która jednak nie zdecydowała się na wejście na rynek komputerów osobistych i sprzedała prawa do swojego [[wynalazek|wynalazku]] [[przedsiębiorstwo|firmie]] Apple. Apple rozwinął tę ideę i w [[1983]] roku wyprodukował swój pierwszy komputer z GUI o nazwie [[Lisa]], a następnie w roku [[1984]] – [[Macintosh]], który osiągnął niebywały sukces handlowy. W roku [[1985]] firmy [[Commodore International|Commodore]] i [[Atari]] zaprezentowały swoje modele komputerów – [[Amiga|Amiga 1000]] oraz [[Atari ST|Atari 260ST]] posiadające własne GUI.

 

Pod koniec lat [[Lata 80. XX wieku|80.]] i w pierwszej połowie lat [[Lata 90. XX wieku|90.]] największy sukces odniosły komputery zgodne z IBM PC, z [[procesor]]ami [[Intel]]a klasy [[x86]] i działające pod kontrolą systemów operacyjnych [[Microsoft]]u - początkowo [[DOS]], a w późniejszym czasie [[Microsoft Windows|Windows]]. Obecnie przeważająca większość komputerów osobistych na świecie to PC-ty pracujące pod kontrolą systemu Windows [[Microsoft Windows XP|XP]]. Taka platforma jest czasami określana jako ''[[Wintel]]'' ([[Kontaminacja (językoznawstwo)|portmanteau]] ''Win''dows+''Intel''; na tej samej zasadzie nowa seria komputerów Mac z procesorami Intela bywa nazywana ''Mactel'').

 

<gallery>

Plik:Desktop personal computer.jpg|komputer stacjonarny

* '''[[palmtop]]''' (z ang. ''na dłoni'') – komputer rozmiarami podobny do [[kalkulator]]a, używa się go trzymając w jednej dłoni, należy do kategorii [[Urządzenie mobilne|urządzeń mobilnych]]

 

* polskie: [[Bosman 8]], [[ComPAN 8]], [[Elwro (komputer)|Elwro]]: [[Elwro 500|500]] i [[Elwro 600|600]], [[Mazovia (komputer)|Mazovia]]: [[Mazovia 1016|1016]] i [[Mazovia 2032|2032]], [[MK 45]], [[Kowary (komputer)|Kowary]]

* oparte o procesory firmy [[Intel]] i innych z nimi zgodnych: [[IBM PC/XT]], [[IBM PC/AT]] i dalsze [[IBM PC]], a także innych producentów;

* [[Archimedes (komputer)|Acorn Archimedes]], [[Acorn Electron]], [[BBC Micro]].

 

* [[Hewlett-Packard]]

* [[Dell|Dell Computers Corporation]]

* [[Compal]]

* [[Fujitsu Computers]]

* [[Lenovo]]

* [[GIGABYTE]]

 

* [[IBM]] (dział został sprzedany Lenovo)

* [[Atari]]

* [[Commodore International]]

* [[Compaq]] (firma przejęta przez HP)

* [[NeXT]] (firma przejęta przez Apple)