Wziewne środki odurzające: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
KamikazeBot (dyskusja | edycje)
m Popups: Ujednoznacznienie linku z Agresja na agresja (psychologia), WP:SK
Linia 1:
{{Źródła|data=2008-03}}
'''Wziewne środki odurzające''' - [[rozpuszczalnik]]i organiczne zawarte w rozmaitych produktach, które działają odurzająco przy wdychaniu ich oparów - najczęściej w sposób oszałamiający i halucynogenny.
 
W praktyce najczęściej stosowane są: klej [[butapren]] oraz różnego rodzaju farby, lakiery i rozpuszczalniki, a także gaz do napełniania zapalniczek ([[butan]]).
 
=== Wpływ na organizm ===
Różnica między dawką powodującą efekt narkotyczny a dawką śmiertelną może być niewielka, dlatego inhalowanie może łatwo doprowadzić do utraty przytomności, śpiączki a nawet [[śmierć|śmierci]] - nawet przy pierwszej próbie. Zwłaszcza środki takie jak [[toluen]] i [[aceton]] często powodują [[arytmia|niemiarowość akcji serca]] i zgon. Wiele przypadków śmiertelnych wiąże się z patologicznymi zachowaniami osób odurzonych (skoki przez okno itp.).
 
Mechanizm działania jest następujący: inhalowana substancja wraz z powietrzem wdechowym dostaje się do [[płuca|płuc]]. Poprzez pęcherzyki płucne dostaje się do [[krew|krwi]], następnie z biegiem krwi do [[mózg]]u i [[wątroba|wątroby]]. Zawarty we wdychanych środkach rozpuszczalnik jest szybko absorbowany przez centralny [[układ nerwowy]] powodując oczekiwany efekt narkotyczny i wiele efektów ubocznych.
Linia 15:
* [[nitrobenzen]] wywołuje bóle głowy, odurzenie, stany lęku, utratę przytomności, [[śpiączka|śpiączkę]], drgawki, śmierć.
 
Prawie wszystkie środki działają szkodliwie na drogi oddechowe i na [[śluzówka|śluzówkę]], a także zwłaszcza jeśli łączone z alkoholem uszkadzają wątrobę i [[nerka|nerki]]. Objawy długotrwałego inhalowania można podzielić na objawy fizyczne i psychiczne. Objawy fizyczne to łaknienie, utrata wagi, krwawienie z nosa, zaczerwienienie oczu, owrzodzenie nosa i ust. Wiele z objawów psychicznych przypomina niektóre choroby psychiczne. Objawy te to poczucie zmęczenia, niezdolność do jasnego myślenia, [[dyzartria]], [[bezsenność]], depresyjny nastrój, drażliwość, [[agresja (psychologia)|agresja]] i autoagresja.
 
Zaobserwowano, że u osób regularnie odurzających się w ten sposób przez dłuższy czas, występuje tolerancja (potrzeba zwiększania dawki) oraz objawy uzależnienia fizycznego - w przypadku odstawienia pojawiają się dreszcze, halucynacje, bóle głowy, bóle brzucha, skurcze mięśni, ''[[delirium tremens]]''.
 
Niewiele wiadomo na temat skutków wziewania na przebieg [[ciąża|ciąży]] i rozwój płodu, niektóre badania na zwierzętach wskazują jednak, że z inhalowaniem związane jest ryzyko uszkodzenia płodu i niebezpieczeństwo defektów płodowych. Badania prowadzone w Ośrodku Badań nad Uzależnieniami (ARF) w Kanadzie wykazały również, że wdychanie środków chemicznych powoduje uszkodzenie [[chromosom|chromosomów]]ów.
 
=== Rys historyczny ===
Inhalowanie substancji o działaniu narkotycznym istniało już w [[XVIII wiek]]u. Wtedy to w Europie, Wielkiej Brytanii i Ameryce Północnej popularne stało się odurzanie się [[podtlenek azotu|podtlenkiem azotu]]. Ciekawostką jest, że narkozę odkrył pewien dentysta, który zauważył na sobie, że po odurzeniu nie odczuwa się bólu. Wypróbował tę metodę na swoich pacjentach, a następnie zaczął eksperymentować na sobie w poszukiwaniu nowych, podobnie działających środków. W wyniku tego uzależnił się i po pewnym czasie popełnił samobójstwo.
 
W okresie bohemy artystycznej, zażywano narkotyki - między innymi wziewne np. eter. Prawdziwą popularność nadużywanie wziewnych substancji odurzających zdobyło w latach 60. XX wieku, kiedy to hipisi odkryli ten sposób narkotyzowania się. Z tamtych czasów pochodzą opowieści o rozpuszczalniku TRI i prażonym na patelni proszku IXI - czyli specyfikach dziś rzadko stosowanych. Później przyszły lata siedemdziesiąte i osiemdziesiąte i narkotyzowanie się za pomocą substancji wziewnych stało się wręcz symbolem [[Punk|punk rocka]]. Jak podają niektóre publikacje pierwszy angielski punkowy zin miał właśnie tytuł ''"Sniffin' Glue"'' (''Wdychanie kleju'').
 
=== Sytuacja obecna ===
Obecnie rozpuszczalniki i kleje są jedynymi legalnie, powszechnie i tanio dostępnymi w Polsce środkami odurzającymi. Jednak wobec silnej konkurencji ze strony [[substancje psychoaktywne|substancji psychoaktywnych]], takich jak [[amfetamina]] czy [[marihuana]], wdychanie traci na popularności.
 
Jak wykazują dotychczasowe badania w kraju i za granicą (dane z lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XX wieku) najczęściej środków lotnych używa młodzież w wieku 8-16 lat, ze średnią wieku 12 lat, choć zdarzają się wśród wąchaczy starsi - do 20 lat i powyżej.
 
=== Zobacz też ===