Ortler: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Bot: Link do artykułu wyróżnionego de:Ortler; zmiany kosmetyczne |
|||
Linia 6:
| wybitność = 1953
| data zdobycia = 27 września 1804
| data zdobycia zimą =
| pierwsze wejście = Josef Pichler, Johann Leitner, Johann Klausner
| pierwsze wejście zimą =
| grafika = L'Ortler.jpg
| opis grafiki = Widok na szczyt Ortleru
| kod mapy = ITA
| commons =
| stopniN = 46 | minutN = 30 | sekundN = 32
| stopniE = 10 | minutE = 32 | sekundE = 42
| stopniW = | minutW = | sekundW =
| stopniS = | minutS = | sekundS =
}}
'''Ortler''' ([[język włoski|wł.]] ''Ortles'') - szczyt w [[Alpy Retyckie|Alpach Retyckich]], części [[Alpy Wschodnie|Alp Wschodnich]]. Lezy w północnych [[Włochy|Włoszech]] w regionie [[Tyrol Południowy|Południowy Tyrol]], blisko granicy ze [[Szwajcaria|Szwajcarią]]. Jest to najwyższy szczyt [[
== Topografia ==
Linia 26:
== Geologia ==
Podobnie jak cały Masyw Ortleru ''Ortler'' zbudowany jest ze skał osadowych przechodzących miejscami w skały metamorficzne. Podstawę szczytu stanowią [[łupki krystaliczne]] należące do rdzenia [[Centralne Alpy Wschodnie|Wschodnich Alp Centralnych]]. Zalegają na nich skały osadowe wieku mezozoicznego, wśród których przeważają szare dolomity, miejscami nieznacznie zmetamorfizowane, zwane niekiedy ''Dolomitami Ortleru''. Umieszcza się je często w obrębie tzw. [[Jednostki Penińskie|Jednostek Penińskich]] płaszczowinowej budowy Alp. Występują także szare [[Łupek|łupki]] i margle o niewielkim lub znikomym stopniu metamorfizacji. Procesy metamorfizacyjne przebiegały jednak niejednorodnie i lokalnie skały osadowe przechodzą w łupki krystaliczne. Wszystkie te skały są na ogół dość kruche i łatwo ulegają erozji.
== Turystyka i alpinizm ==
Linia 34:
Wejście odbyło się granią [[Hintergrat]], trudną i dostępną jedynie dla alpinistów. Jej trudności ocenia się ogólnie jako AD, z jednym miejscem IV-, i wieloma miejscami III; ponadto zachodzi konieczność pokonania stromego, eksponowanego pola lodowego o nachyleniu 40 stopni.
Innymi drogami, popularnymi w środowisku alpinistycznym są: [[Marltgrat]] - skalna droga o trudnościach D, z miejscami V, a także grań południowa biegnąca na wierzchołek od przełęczy [[Hochjoch]]. Grań południowa, połączona z wejściem na przełęcz Hochjoch wymagającą pokonania wysokich barier wiszących [[
Przez ścianę północno-zachodnią, o wysokości ponad 1000 m, pokrytą częściowo lodem, prowadzą wielkie drogi mikstowe o dużych trudnościach, stanowiące poważne wyprawy alpinistyczne.
Linia 48:
[[Kategoria:Szczyty Masywu Ortleru]]
{{
[[ca:Ortles]]
| |||