Wersja z 16:35, 22 paź 2008 edytuj Tomuś Czereśniak (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 7734 edycje mNie podano opisu zmian ← poprzednia edycja		Wersja z 14:32, 28 lip 2010 edytuj anuluj edycję Stefs (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 10 178 edycji źródła/przypisy, drobne redakcyjne następna edycja →
Linia 1: '''Ładunek ~~(amunicja)~~''' - inaczej patron (od niem. Patrone) - historycznie [[nabój]] - pierwowzór współczesnego [[nabój zespolony\|naboju zespolonego]], znane użycie w [[język polski\|polszczyźnie]] ok. [[1601]]<ref>hasło ''ładunek'' [w:] {{cytuj stronę\| url = http://xvii-wiek.ijp-pan.krakow.pl/pan_klient/index.php?strona=haslo&id_hasla=10878&forma=ŁADUNEK#10878\| tytuł = SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I 1. POŁOWY XVIII WIEKU \| data dostępu = 2010-07-27\| autor = \| opublikowany =[[Polska Akademia Nauk\|PAN]] Instytut Języka Polskiego \| praca = \| data = \| język =pl }}</ref>. Zawinięta w papierową tulejkę porcja [[proch czarny\|czarnego prochu]] do oddania pojedynczego strzału wraz z [[pocisk]]iem <ref> sporządzanie ładunków - Maciejewski, str. 155, rys. 21 (za franc. ''"Règlement de Bardin"'', 1807)</ref>. Ułatwiało to ładowanie [[broń odprzodowa\|broni odprzodowej]]. Ładunki przechowywane były w [[ładownica\|ładownicy]]. W Polsce, (po raz pierwszy w Europie), wprowadzenie ładunków przypisuje się królowi [[Stefan Batory\|Stefanowi Batoremu]] w ramach reform wojska ([[piechota wybraniecka]]<ref> ~~Maciejewski,~~ str. 13 [w:] {{Cytuj książkę \| nazwisko= Maciejewski\| imię=Marian\| inni= \| tytuł=Broń palna wojsk polskich 1797-1831\| data=[[1980]]\| wydawca=[[Ossolineum]]\| miejsce=Wrocław\| isbn=83-04-00440-2\| strony=165}}</ref>). Zastąpiły używane dotychczas [[prochownica\|prochownice]], zwłaszcza w wojsku, eliminując stosowanie [[przybitka\|przybitki]] i [[flejtuch]]a, (zmięty papier stanowił przybitkę). Ułatwiały ładowanie i tym samym zwiększały szybkostrzelność, choć wymagały ~~kosztownego (~~wówczas) kosztownego [[papier]]u ([[papier czerpany]]). Rozpowszechnione w końcu XVII i XVIII w.. Stosowane do II poł. XIX w. - do momentu wprowadzenia broni odtylcowej (np. [[karabin Dreyse M1849\|karabinu Dreyse wz. 1849]], [[karabin Sharps\|karabin Sharps M1948]], [[karabin kammerlader\|karabin norweski M1842]]) z [[Nabój zespolony\|nabojem zespolonym]]. Podczas ładowania broni<ref>opis ładowania broni na 12 temp - w: ''"Regulamen musztry dla piechoty Woyska Polskiego..."'' </ref>, należało odgryźć przednimi zębami<ref>(ciekawostka) - brak przednich zębów zwalniał od służby wojskowej</ref> koniec ładunku, podsypać proch na [[panewka (broń palna)\|panewkę]], resztę prochu wsypać do [[lufa\|lufy]]<ref> dla karabinu piechoty wz. 1777 AN IX Francja: waga podsypki 1,0 g waga prochu 12,24 g za: Maciejewski, ''"Broń palna.."'', str. 38</ref>, następnie wsunąć do lufy zmięty papier z opakowania ładunku (jako [[przybitka\|przybitkę]]), a na końcu [[pocisk]], ubijając wszystko [[stempel (broń)\|stemplem]]. Linia 13: == Literatura == * {{Cytuj książkę \| nazwisko= Matuszewski\| imię=Roman\| inni= \| tytuł=Muszkiety, arkebuzy, karabiny...\| data=[[2000]]\| wydawca=Rytm\| miejsce=Warszawa\| isbn=8387893692\| strony=}} * {{Cytuj książkę \| nazwisko= Maciejewski\| imię=Marian\| inni= \| tytuł=Broń palna wojsk polskich 1797-1831\| data=[[1980]]\| wydawca=[[Ossolineum]]\| miejsce=Wrocław\| isbn=83-04-00440-2\| strony=165}} * {{Cytuj książkę \| nazwisko=\| imię=\| inni= \| tytuł=Regulamen musztry dla piechoty Woyska Polskiego, przełożony z francuskiego na polskie [przekład francuskiego regulaminu z 1791 przez [[Cyprian Godebski (pisarz)\|Cypriana Godebskiego]]]\| data=[[1807]] (reprint 2000 ?)\| wydawca=\| miejsce=Jasna Góra\| isbn=\| strony=}}

Ładunek (nabój): Różnice pomiędzy wersjami