Kompania Katalońska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Luckas-bot (dyskusja | edycje)
Linia 6:
 
=== W służbie cesarza Andronika II ===
We wrześniu 1303 roku Roger wylądował na czele 6500 żołnierzy w [[Konstantynopol]]u. Zgodnie z zobowiązaniami potwierdzonymi w [[złotaZłota bullaBulla|chryzobulli]] wydanej posłom Rogera, cesarz dokonał jego uroczystej inwestytury na godność megaduksa i oddał mu rękę swej siostrzenicy Marii Asen (córki Iwana Asena III i Ireny Paleologiny). Po krwawej utarczce z Genueńczykami na ulicach Konstantynopola Katalończycy przeprawili się przez [[Morze Marmara]] na półwysep Artaka (Artakē) (dziś [[Kapıdağ Yarımadası]]), gdzie z marszu uderzyli z druzgocącym skutkiem na Turków z emiratu [[KarasiKaresi]] oblegających położone na przesmyku warowne miasto [[Artaka]] (obecny [[Erdek]]). Nadejście zimy skłoniło Rogera do rozłożenia się obozem na półwyspie, gdzie mimo wprowadzenia obligatoryjnych rozliczeń żołnierzy Kompanii z gospodarzami kwater nie obyło się bez nadużyć i brutalnych ekscesów. Po konsultacji z cesarzem Roger rozpoczął w kwietniu marsz na południe, ku oblężonej przez tureckie zagony Filadelfii (dzis. [[Alaşehir]]). Tuż przed wyruszeniem z Artaki doszło do morderczych porachunków między Katalończykami a towarzyszącymi im najemnikami [[Alanowie|alańskimi]]. Znacznie lepiej układała się współpraca Rogera z kontyngentem greckim pod komendą megas archona Marulisa.
 
Pod koniec maja Katalończycy rozbili pod Aulax siły emira [[Germiyan]] Alişıra i przerwali blokadę Filadelfii, wypełniając pierwszoplanowy cel swej misji. W trakcie kampanii anatolijskiej Roger odwiedził także Magnezję nad Hermosem (dzis. [[Manisa]]), gdzie poparł Attaliotę, lokalnego lidera cieszącego się zaufaniem społecznym w jego sporze z mianowanym przez cesarza gubernatorem temu Neokastra, Nestongosem Dukasem. Innym przejawem polityki prowadzonej przez Rogera jako bizantyńskiego dygnitarza w Azji Mniejszej było karanie na gardle greckich dowódców, którzy wcześniej wydali twierdze Turkom lub w obliczu zagrożenia nie zwlekali z kapitulacją. Megaduks nie wahał się również ściągać wysokich kontrybucji na cele wojenne, godząc w interesy uprzywilejowanej przez [[Michał VIII Paleolog|Michała VIII Paleologa]] arystokracji małoazjatyckiej. Działania militarne Kompanii koncentrowały się w dolinach Hermosu i [[Menderes|Meandru]], na najżyźniejszym i najcenniejszym dla Imperium obszarze, gdzie silnymi wpływami w strefie przybrzeżnej dysponowali Genueńczycy eksploatujący kopalnie ałunu. Południową granicę zasięgu bojowego Katalończyków wyznacza port Anea (dzis. [[Kadıkalesi]]). Zdobycie przez Turków z Germiyan twierdzy Tripolis u wylotu dolin Meandru i Hermosu prawdopodobnie zablokowało Kompanii możliwość poprowadzenia ofensywy na wschód od Filadelfii, choć kataloński kronikarz [[Ramon Muntaner]] utrzymuje, że Kompania dotarła w swym zwycięskim pochodzie aż po Żelazne Wrota gór [[Taurus (góry w Turcji)|Taurus]] na granicy [[Cylicja|cylicyjskiego]] królestwa [[Armenia Mała|Małej Armenii]]. Niepomyślny zwrot w kampanii azjatyckiej wywołała rebelia antykatalońska w Magnezji, gdzie rządził zaaprobowany przez Rogera Attaliota. Wódz Kompanii obległ miasto, dążąc do wymierzenia przykładnej kary za tę niesubordynację, ale działania militarne nie układały się po jego myśli. Andronik zareagował na wieść o bratobójczych walkach (w szeregach armii Rogera byli Grecy Marulisa) wezwaniem Rogera do Europy pod pretekstem przyjścia z odsieczą Michałowi IX powstrzymującemu inwazję bułgarską. Megaduks niechętnie zastosował się do poleceń i sprowadził Kompanię na półwysep [[Gallipoli (półwysep)|Kallipolis]], skąd jednak nie wyruszył przeciw [[Historia Bułgarii w średniowieczu|Bułgarom]].
Okres zimowy upłynął na ocierających się o szantaż negocjacjach Rogera z cesarzem w sprawie zaległego żołdu i zwiększenia uprawnień dotychczasowego megaduksa. Rolę "złego gliny" odgrywał przy boku Rogera jego świeżo przybyły druh z czasów walk na Sycylii, [[Berenguer d'Entença]], uwikłany równolegle w rozbieżne projekty polityczne dwóch monarchów z katalońskiej dynastii: [[Jakub II Sprawiedliwy|Jakuba II Sprawiedliwego]] i Fryderyka II. Mimo otwartych prowokacji wobec cesarza ze strony Kompanii duch porozumienia na szczycie, pomiędzy Rogerem de Flor a jego cesarskim mocodawcą, został zachowany. 10 kwietnia [[1305]] r. Roger został wyniesiony do godności cezara i otrzymał specjalny mandat wojskowy wyrażony tytułem stratega autokratora - miał odtąd sprawować nadzwyczajną, najwyższą władzę wojskową na terenie Anatolii z wyłączeniem jej wielkich miast. Prerogatywy przyznane Rogerowi zaspokajały jego ambicje, niosąc w sobie pewien pierwiastek suwerenności. Nie na darmo Roger myślał o "Królestwie Anatolii", jak sugeruje relacja Muntanera.
Nowy status uzyskany przez wodza Kompanii w ramach Imperium skłonił go, by szukać porozumienia z niechętnym sobie Michałem IX. Starannie przygotowana i przeprowadzona zgodnie z protokołem dyplomatycznym wizyta, mimo pomyślnego początkowo obrotu spraw, przyniosła zgubne dla Imperium skutki. Służący pod komendą Michała Alanowie wdarli się do pałacu w asyście Turkopulów i pomścili śmierć syna swego wodza pod Artaką, mordując Rogera i jego eskortę. Nie jest możliwe ustalenie ewentualnej odpowiedzialności, jaką ponosił za tę zbrodnię sam współcesarz; zaniepokojenie o życie własnej małżonki, w której progach dosięgli Rogera zabójcy, może świadczyć o niekłamanym szoku, jakim były dla Michała wydarzenia 30 kwietnia 1305 r. Pewne jest jedynie, że Alanowie i inni żołnierze Michała, o czym niejednokrotnie zaświadcza bizantyński kronikarz Pachymerys, nie potrzebowali dodatkowej zachęty, by zgładzić Rogera zgodnie z dawniej wypowiedzianymi groźbami.