Krzyż Wiktorii: Różnice pomiędzy wersjami

Bardzo ważny jest fakt, iż jako najwyższa nagroda w Brytyjskiej Wspólnocie Narodów (w precedencji nawet przed [[Order Podwiązki|Orderem Podwiązki]]) Krzyż Wiktorii jest tylko [[odznaczenie|odznaczeniem]], a nie [[order|orderem]]. Nie posiada kapituły i innych cech charakterystycznych dla orderów. Występuje tu podobieństwo do następnego w precedencji brytyjskich orderów i odznaczeń [[Krzyż Jerzego|Krzyża Jerzego]] ''GeogreGeorge Cross'', który nadawany jest za czyny odpowiadające wagą Krzyżowi Wiktorii, z tym jednak, iż nie w bezpośrednim starciu z przeciwnikiem (''under fire'').

Order został ustanowiony [[29 stycznia]] [[1856]]<ref (niektóre źródła podają [[5 lutego]] tego roku)name=telegr/>, po wydarzeniach [[wojna krymska|wojny krymskiej]]. Od tej pory wręczono go 1356 razy (stan na [[2010]]) oraz 3 razy nadano go powtórnie<ref>[http://www.mod.uk/DefenceInternet/DefenceFor/Veterans/Medals/VictoriaCross.htm Victoria Cross] na stronie brytyjskiego Ministerstwa Obrony [dostęp 31-8-2010]</ref>. Największą liczbę Krzyży jednego dnia – aż 24, przyznano 16 listopada [[1857]] po odsieczy [[Lucknow]] podczas [[powstanie sipajów|powstania sipajów]]. Najwięcej Krzyży za jedną bitwę (11) wręczono po [[Bitwa pod Rorke's Drift|bitwie pod Rorke's Drift]] podczas wojny [[Brytyjczycy|angielsko]]-[[Zulusi|zuluskiej]] ([[22 stycznia]] [[1879]]). Największą liczbę Krzyży za jeden konflikt nadano w okresie [[I wojna światowa|I wojny światowej]] - 634 (m.in.w tym tylko 19 Krzyży otrzymali lotnicy<ref>J.M. Bruce, ''AW FK.8.'', Windsock Datafile nr 64, Berkhamsted: Albatros Productions, 1997, ISBN 0-948414-96-0</ref>). Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] nadano go jedynie 12 razy. Dwa Krzyże przyznano uczestnikom [[Wojna o Falklandy-Malwiny|wojny o Falklandy]] ([[1982]]), a po dłuższej przerwie, kolejnymi odznaczono 18 marca [[2005]] szer. [[Johnson Beharry|Johnsona Beharry'ego]] za męstwo podczas [[Stabilizacja Iraku|działań w Iraku]] i 14 grudnia 2006 pośmiertnie kaprala Bryan Budda za [[Operacja Enduring Freedom|działania w Afganistanie]]<ref>[http://web.archive.org/web/20070927191904/http://www.gnn.gov.uk/Content/Detail.asp?ReleaseID=250538&NewsAreaID=2 Operational Honours: VC and GC for acts of exceptional valour], notatka prasowa Ministerstwa Obrony [dostęp 31-8-2010]</ref>.

Order ma formę [[krzyż heraldyczny|krzyża heraldycznego]] tzw. kawalerskiego, z [[lew|lwem]] Monarchii Brytyjskiej, siedzącym na [[korona (atrybut)|koronie]]. Pod koroną znajduje się inskrypcja ''FOR VALOUR'' ("za męstwo"); wcześniej był tam tekst ''FOR BRAVERY'' ("za odwagę"), ale zmieniono go na życzenie królowej [[Wiktoria Hanowerska |Wiktorii]]. Podaje się tradycyjnie, że wszystkie Krzyże Wiktorii zostały odlane z [[Brązy|brązu]] pochodzącego z dwóch rosyjskich armat zdobytych pod [[Sewastopol]]em podczas wojny krymskiej, jednakże badania Johna Glanfielda wykazały, że wykonywane były z brązu różnego pochodzenia, a działa znajdujące się obecnie w arsenale w Woolwich są chińskiego pochodzenia (co nie wyklucza ich zdobycia podczas wojny krymskiej), lecz były używane do produkcji krzyży dopiero od 1914<ref name=telegr>Catriona Davies, [http://www.telegraph.co.uk/news/uknews/1506463/Author-explodes-myth-of-the-gunmetal-VC.html ''Author explodes myth of the gunmetal VC''], Telegraph, 28 grudnia 2005</ref>.