Wikipedia

Sztuka starożytnego Rzymu: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m Wycofano edycje użytkownika 87.206.104.66 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to EMeczKa.
Anulowanie wersji nr 19845097 autora 91.189.220.2
Linia 1:
Terminem '''sztukasztuką starożytnego Rzymu''' określa się zazwyczaj sztukę tworzoną w [[Rzym]]ie – mieście nad [[Tyber|Tybrem]] oraz całym państwie złożonym z wielu prowincji i nie wykazującą żadnych ścisłych związków kulturowych z sztuką rodzimą konkretnego rejonu pozostającego pod panowaniem imperium, powstałą w okresie od [[VI wiek p.n.e.|VI w. p.n.e.]] do końca [[IV wiek|IV]] w., czyli momentu podziału [[cesarstwo rzymskie|cesarstwa]] na wschodnie i zachodnie.
 
Najstarszy okres rozwoju sztuki starożytnego Rzymu związany jest z panowaniem królów [[Etruskowie|etruskich]] i trwał aż do najazdu [[Galowie|Galów]] na Rzym w [[390 p.n.e.]], czyli pierwszych dwóch stuleci [[republika rzymska|republiki]]. Z tym okresem związane jest przekształcenie osady w miasto, budowa kanału odwadniającego [[Cloaca Maxima]], wytyczenie ulic i placów (powstało [[Forum Romanum]]). Powstały najstarsze budowle, np. [[świątynia Jowisza Kapitolińskiego]].
 
Po zniszczeniach spowodowanych najazdem Galów, miasto zaczęło się odbudowywać w połowie [[IV wiek p.n.e.|IV w. p.n.e.]] Rzymianie przejęli od Etrusków wiele umiejętności związanych z [[architektura|architekturą]] oraz technikę odlewania rzeźb w [[Brązy|brązie]]. Posągi pochodzące z tego okresu to naturalnej wielkości statuły bohaterów, przywódców ubranych w [[toga|togi]] lub zbroje. Posągi bogów wykonywane były w podobnym stylu ale jako materiału używano wypalanej gliny.
 
[[Malarstwo]] to pejzaże przedstawiające podbite miasta malowane na planszach niesionych podczas pochodów triumfalnych.
Linia 11 ⟶ 10:
Rzemiosło rzymskie w dużej mierze rozwijało się pod wpływem wzorców greckich. Rozwijający się wyrób naczyń z gliny i srebra związany był przede wszystkim z zapotrzebowaniem dworu, szczególny rozkwit tych dziedzin sztuki nastąpił za czasów sprawowania rządów przez [[Oktawian August|Augusta]] i [[Tyberiusz]]a. Naczynia zdobiono [[relief]]owym wzorem o motywach mitologicznych i historycznych. Naczynia ze srebra były wykonywane z podwójnej cienkiej blachy. Wewnętrzna część naczyń była gładka a zewnętrzną zdobił wzór wykonany przy pomocy wytłaczania na matrycach.
 
Najpopularniejsze były naczynia z gliny. Z surowca tego produkowano już w [[III wiek p.n.e.|III w. p.n.e.]] Były to wyroby z czarną polewą, wykonywane w północnej części Italii. Ich produkcja zanikła pod koniec [[II wiek p.n.e.|II w. p.n.e.]], w połowie [[I wiek p.n.e.|I w. p.n.e.]] pojawiły się naczynia z jasnoczerwonej gliny, również z błyszczącą polewą. Produkowane były przede wszystkim w południowej części półwyspu. Naczynia, kielichy, miski, talerze, zdobione były wypukłymi wzorami roślinnymi lub figuralnymi o tematyce mitologicznej. Wzory wyciskane były na matrycach o wklęsłych wzorach na kole garncarskim. Była to tzw. ceramika aretyńska (nazwa pochodzi od miasta Arezzo, jednego z ośrodków produkcji tej ceramiki). Również w prowincjonalnych ośrodkach produkowano wyroby ceramiczne. Różniły się one od ceramiki aretyńskiej rodzajem gliny i technologią wykonania. Wyroby te znane są jako ''[[terra sigillata]]'', od stempli firmowych warsztatów, którymi były sygnowane.
 
W cesarstwie rzymskim produkowano także [[gemma (kamień)|gemmy]] o wzorach wklęsłych (''intaglio'') i wypukłych (''kamee''). Do ich produkcji używano półszlachetnych kamieni (np. [[karneol|krwawnik]], [[granat (minerał)|granat]], [[akwamaryn]], [[agat]]). Umiejętność ich wykonania Rzymianie przejęli od Greków. Początkowo (w okresie [[republika rzymska|republiki]]) produkowano gemmy wklęsłe używane do wyrobu pierścieni (służących jako pieczęcie) oraz amuletów. Za Augusta rozwinęła się produkcja gemm o wzorach wypukłych, służąca jako ozdoba sprzętów oraz biżuteria. Pojawiły się kamee z wizerunkiem cesarza oraz wyroby o znacznych rozmiarach z ozdobą w postaci reliefów historycznych. Oprócz [[kamea|kamei]] z kamieni wykonywano też wyroby imitujące je. Były one wykonywane w dwubarwnym szkle. Na warstwę spodnią używano przeźroczystego szkła, wierzchnią, rzeźbioną, wykonywano w szkle białym. Podobną technikę zastosowano już w okresie hellenistycznym do produkcji naczyń. Wyroby tego typu powstawały także w [[cesarstwo rzymskie|cesarstwie rzymskim]]. Do bardziej znanych znalezisk tego typu należy tzw. Waza Portland. Jest to amfora odnaleziona w XVI w. w sarkofagu. Na szafirowym tle wygrawerowane są w białym szkle sceny figuralne. Waza znajduje się w zbiorach [[Muzeum Brytyjskie]]go w Londynie.
 
Najlepiej zachowanymi przykładami malarstwa są freski zdobiące domy zasypanych popiołem po wybuchu [[Wezuwiusz]]a w [[Pompeje|Pompejach]]. Pozwalają one na poznanie rozwoju tej gałęzi sztuki od połowy [[II wiek p.n.e.|II w. p.n.e.]] do [[79]] r. Malarstwo okresu cesarstwa jest właściwie nieznane. Zachowały się nieliczne przykłady fresków z [[II wiek|II]] w. wykonanych w grobowcach oraz kilka przykładów z [[III wiek|III]] w. zdobień wnętrz mieszkalnych odnalezionych w Rzymie i [[Ostia|Ostii]]. Na tej podstawie można wyrokować, że panowały w tym okresie dwa style: iluzjonistyczny i późnorzymski. Pierwszy to obrazy postaci z pejzażem lub elementami architektonicznymi w tle. Drugi styl reprezentowany jest przez malarstwo figuralne na neutralnym tle w obramowanych czerwonymi pasami polach.
 
== Zobacz też ==
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Sztuka_starożytnego_Rzymu”