Pojazd półgąsienicowy: Różnice pomiędzy wersjami

 

Pojazdy półgąsienicowe były na niewielką skalę konstruowane już podczas [[I wojna światowa|I wojny światowej]]. Przed [[II wojna światowa|II wojną światową]] i w jej trakcie powstały liczne konstrukcje pojazdów półgąsienicowych, szeroko używanych w czasie wojny. Charakteryzowały się lepszymi własnościami terenowymi, niż pojazdy kołowe, oraz były prostsze i tańsze od pojazdów gąsienicowych. Z racji własności terenowych, były one używane przede wszystkim dla zastosowań militarnych - jako [[ciągnik artyleryjski|ciągniki artyleryjskie]], [[transporter opancerzony|transportery opancerzone]], [[samochód pancerny|samochody pancerne]] i ciężarówki terenowe, a czasem działa samobieżne (np. [[T19]]). Po II wojnie światowej zaprzestano budowy pojazdów półgąsienicowych na rzecz pojazdów gąsienicowych i pojazdów kołowych z większą ilością osi napędzanych, o dobrych własnościach terenowych.

 

=== Historia ===

Jako jeden z pierwszych pojazdy z [[półgąsienicowy układ jezdny|półgąsienicowym układem jezdnym]] zaczął konstruować od [[1909]] francuski inżynier, działający w Rosji, [[Adolphe Kegresse]]. W [[1915]] roku w napęd Kegresse wyposażono partię ciężarówek Packard, używanych jako ambulansy. W [[1919]] roku skonstruowano w Rosji pierwsze półgąsienicowe samochody pancerne - Austin-Kegresse. W okresie I wojny światowej także w innych państwach wprowadzano półgąsienicowe ciągniki artyleryjskie i samochody ciężarowe, zwłaszcza w USA (Holt, Allis Chalmers) i Niemczech (Marienwagen).

 

Ciągniki Citroën-Kegresse (B2, P14, P17 i P19) używane były również od lat 20. w Polsce, opracowano też na ich bazie półgąsienicowy [[samochód pancerny wz. 28]]. W Polsce skonstruowano następnie własny półgąsienicowy ciągnik artyleryjski [[C4P]], oparty o konstrukcję samochodu ciężarowego. Był on używany w [[1939]], a w opracowaniu były także dalsze konstrukcje ([[PZInż.202]] i [[PZInż.222]]). Wkrótce po wojnie skonstruowano jeszcze prototyp ciężarówki półgąsienicowej SG-10 (na wzór niemieckiego Maultiera), lecz nie podjęto produkcji.

 

Przed II wojną światową na dużą skalę rozwinięto produkcję pojazdów półgąsienicowych w Niemczech. Skonstruowano tam całą gamę ciągników artyleryjskich, o różnej wielkości: [[Sd.Kfz.2|Sd.Kfz.2 Kettenkrad]], [[Sd.Kfz.10]], [[Sd.Kfz.11|11]], [[Sd.Kfz.6|6]], [[Sd.Kfz.7|7]], [[Sd.Kfz.8|8]], [[Sd.Kfz.9|9]] i [[sWS]]. Ponadto, w napęd półgąsienicowy wyposażano kilka modeli ciężarówek, znanych jako SdKfz.3 [[Maultier]]. W latach 1939-45 zbudowano ponad 15 000 szeroko używanych podczas wojny transporterów opancerzonych [[Sd.Kfz.251]] i ponad 6000 mniejszego modelu [[Sd.Kfz.250]]. Na ich podwoziach budowano różne wersje specjalne, w tym [[działo samobieżne|działa samobieżne]] oraz samochody pancerne Sd.Kfz.250/9. Jeszcze w latach 60. w [[Czechosłowacja|Czechosłowacji]] kontynuowano produkcję transporterów opancerzonych OT-810 opartych na zmodyfikowanej konstrukcji Sd.Kfz.251.

 

 

Na niewielką skalę w półgąsienicowy układ jezdny, w czasie II wojny światowej, wyposażał również ciężarówki [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]] (ZiS-42 i GAZ-60). Półgąsienicowe transportery pancerzone budowano w niewielkiej ilości także w Japonii (Typ 1 Ho-Ha).

 

[[Kategoria:Pojazdy wojskowe]]