Bułgaryzacja: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
szablony
m linki
Linia 1:
{{źródła|data=2010-09}}
{{Dopracować|tło historyczne|wikizacja}}
 
'''Bułgaryzacja''' ([[Język bułgarski|bułgarski]]: ''побългаряване'') to- termin oznaczający proces przyswajania [[Język bułgarski|języka bułgarskiego]] oraz [[:Kategoria:Kultura Bułgarii|kultury bułgarskiej]] przez [[Jednostka społeczna|jednostki]] lub [[Grupa społeczna|grupy społeczne]] funkcjonujące wcześniej w ramach innych kultur. Bułgaryzacja może odbywać się zarówno dobrowolnie jak i pod przymusem.
 
W czasach współczesnych mianem tym określano próby [[Asymilacja|asymilacji]] [[Turcy|Turków]] zamieszkujących [[Bułgaria|Bułgarię]], podejmowane przez tamtejszy [[reżim]] [[Komunizm|komunistyczny]].
 
== Turcy ==
W latach [[Lata 80. XX wieku|80. XX wieku]], kiedy to Bułgaria rządzona była przez komunistów, podejmowano próby przymusowej bułgaryzacji miejscowych Turków (głównie w południowo i północno-wschodniej części kraju), których społeczność liczyła około 1 &nbsp;200 &nbsp;000 członków. Działania władz przejawiały się na przykład w przymusowym zmienianiu imion i nazwisk na bułgarskie. Nasilenie się polityki antytureckiej miało miejsce za rządów [[Todor Żiwkow|Todora Żiwkowa]]. Argumentem zwolenników przymusowej asymilacji był pogląd iż zamieszkujący Bułgarię Turcy to tak naprawdę Bułgarzy którzy w czasie istnienia [[Imperium Osmańskieosmańskie]]go przyjęli [[islam]]<ref>[http://www.ihrc.org.uk/show.php?id=684 IHRC]</ref>.
 
Takie postępowanie władz komunistycznych spotkało się z masowymi protestami Turków, domagających się prawa do zachowywania swoich zwyczajów[[zwyczaj]]ów i religii. Wielu wobec [[Sankcja|represji]] decydowało się na opuszczenie Bułgarii (wyjechało około 300 &nbsp;000 &nbsp;osób{{fakt|data=2010-04}}). Również organizacje międzynarodowe potępiły przymusową [[Asymilacja narodowa|asymilację]]. Po odsunięciu Żiwkowa od władzy Turkom zezwolono na powrót do dawnych imion i nazwisk.
W latach [[Lata 80. XX wieku|80. XX wieku]], kiedy to Bułgaria rządzona była przez komunistów, podejmowano próby przymusowej bułgaryzacji miejscowych Turków (głównie w południowo i północno-wschodniej części kraju), których społeczność liczyła około 1 200 000 członków. Działania władz przejawiały się na przykład w przymusowym zmienianiu imion i nazwisk na bułgarskie. Nasilenie się polityki antytureckiej miało miejsce za rządów [[Todor Żiwkow|Todora Żiwkowa]]. Argumentem zwolenników przymusowej asymilacji był pogląd iż zamieszkujący Bułgarię Turcy to tak naprawdę Bułgarzy którzy w czasie istnienia [[Imperium Osmańskie]]go przyjęli [[islam]]<ref>[http://www.ihrc.org.uk/show.php?id=684 IHRC]</ref>.
 
Takie postępowanie władz komunistycznych spotkało się z masowymi protestami Turków, domagających się prawa do zachowywania swoich zwyczajów i religii. Wielu wobec represji decydowało się na opuszczenie Bułgarii (wyjechało około 300 000 osób{{fakt|data=2010-04}}) Również organizacje międzynarodowe potępiły przymusową asymilację. Po odsunięciu Żiwkowa od władzy Turkom zezwolono na powrót do dawnych imion i nazwisk.
 
W [[2003]] Islamic Human Rights Comission, organizacja broniąca praw muzułmanów, ogłosiła iż dyskryminacja (głównie na tle religijnym) Turków w Bułgarii jest wciąż znaczącym problemem{{fakt|data=2010-04}}. Jednak inne organizacje broniące praw człowieka nie potwierdzają tych doniesień{{fakt|data=2010-04}}.
 
== Pomacy ==
[[Pomacy]] to grupa etniczna zamieszkująca Bułgarię. Większość badaczy uważa ich za Bułgarów którzy w czasie rządów [[Osmanowie|Osmanów]] przyjęli [[islam]], zachowując jednak część zwyczajów bułgarskich i język słowiański<ref>The Balkans, Minorities and States in Conflict (1993), Minority Rights Publication, Hugh Poulton, s. 111.</ref>. Podobnie jak Turcy, byli oni w [[XX wiek]]u poddawani przymusowej asymilacji przez władze bułgarskie. Wiązały się one między innymi z przymusowym zamienianiem nazwisk. Pierwsze próby miały miejsce na początku XX wieku, kiedy to w wyniku [[Wojny bałkańskie|wojen bałkańskich]] Bułgaria opanowała tereny zamieszkane przez duże społeczności Pomaków. W przeciwieństwie do późniejszych prób podejmowanych przez komunistów, pierwsza kampania asymilacyjna zakładała także przymusowe przyjmowanie [[Chrześcijaństwo|chrześcijaństwa]]. Następne kampanie miały miejsce w latach [[lata 30. XX wieku|30.]] i [[lata 40. XX wieku|40. XX wieku]]. Miały one zazwyczaj pokojowy przebieg, choć czasem dochodziło do aktów przemocy. Po upadku komunizmu Pomakom pozwolono powrócić do tradycyjnych nazwisk i kultywować swoje zwyczaje.
 
[[Pomacy]] to grupa etniczna zamieszkująca Bułgarię. Większość badaczy uważa ich za Bułgarów którzy w czasie rządów Osmanów przyjęli islam, zachowując jednak część zwyczajów bułgarskich i język słowiański<ref>The Balkans, Minorities and States in Conflict (1993), Minority Rights Publication, Hugh Poulton, s. 111.</ref>. Podobnie jak Turcy, byli oni w [[XX wiek]]u poddawani przymusowej asymilacji przez władze bułgarskie. Wiązały się one między innymi z przymusowym zamienianiem nazwisk. Pierwsze próby miały miejsce na początku XX wieku, kiedy to w wyniku [[Wojny bałkańskie|wojen bałkańskich]] Bułgaria opanowała tereny zamieszkane przez duże społeczności Pomaków. W przeciwieństwie do późniejszych prób podejmowanych przez komunistów, pierwsza kampania asymilacyjna zakładała także przymusowe przyjmowanie [[Chrześcijaństwo|chrześcijaństwa]]. Następne kampanie miały miejsce w latach [[lata 30. XX wieku|30.]] i [[lata 40. XX wieku|40. XX wieku]]. Miały one zazwyczaj pokojowy przebieg, choć czasem dochodziło do aktów przemocy. Po upadku komunizmu Pomakom pozwolono powrócić do tradycyjnych nazwisk i kultywować swoje zwyczaje.
 
== Grecy ==
W czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]], Bułgaria wraz ze swoimi sojusznikami, [[III Rzesza|Niemcami]] i [[Włochy|Włochami]], brała udział w okupacji terytorium [[Grecja|Grecji]]. Armia bułgarska wkroczyła do tego kraju [[20 kwietnia]] [[1941]] zajmując prawie całą północną część kraju na wschód od rzeki [[Struma|Strymon]], po za prefekturą Evros[[Ewros (prefektura)|Ewros]] graniczącą z [[Turcja|Turcją]], która znajdowała się pod administracją niemiecką. Część zajętych przez Bułgarów terenów-: Zachodnia [[Tracja]]- była częścią Bułgarii między [[1913]] a [[1919]] rokiem i w 1941 została ponownie włączona do tego kraju.
 
W czasie okupacji dążono do bułgaryzacji tych terenów. [[Grecy|Greków]] wypędzano (około 100 &nbsp;000), osiedlając na ich miejsce Bułgarów. Greckich urzędników zastąpiono bułgarskimi, deportowano miejscowe elity, zamykano greckie szkoły, usuwano greckich duchownych i wszelkie ślady [[język grecki|języka greckiego]] (m.in zmieniano nazwy miast, ale nie tylko,też zacierano nawet napisy wykonane po grecku na pomnikach). Istniał specjalny system zapomóg dla osadników bułgarskich mający zachęcać ich do osiadania w Zachodniej Tracji. Oferowano kredyty, ziemię i uprzywilejowanie prawne względem ludności greckiej, którą poprzez system licencji pozbawiono praw do wykonywania wielu zawodów.
W czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]], Bułgaria wraz ze swoimi sojusznikami, [[III Rzesza|Niemcami]] i [[Włochy|Włochami]], brała udział w okupacji terytorium [[Grecja|Grecji]]. Armia bułgarska wkroczyła do tego kraju 20 kwietnia [[1941]] zajmując prawie całą północną część kraju na wschód od rzeki [[Struma|Strymon]], po za prefekturą Evros graniczącą z [[Turcja|Turcją]], która znajdowała się pod administracją niemiecką. Część zajętych przez Bułgarów terenów- Zachodnia [[Tracja]]- była częścią Bułgarii między [[1913]] a [[1919]] rokiem i w 1941 została ponownie włączona do tego kraju.
 
W czasie okupacji dążono do bułgaryzacji tych terenów. [[Grecy|Greków]] wypędzano (około 100 000), osiedlając na ich miejsce Bułgarów. Greckich urzędników zastąpiono bułgarskimi, deportowano miejscowe elity, zamykano greckie szkoły, usuwano greckich duchownych i wszelkie ślady języka greckiego (m.in zmieniano nazwy miast, ale nie tylko, zacierano nawet napisy wykonane po grecku na pomnikach). Istniał specjalny system zapomóg dla osadników bułgarskich mający zachęcać ich do osiadania w Zachodniej Tracji. Oferowano kredyty, ziemię i uprzywilejowanie prawne względem ludności greckiej, którą poprzez system licencji pozbawiono praw do wykonywania wielu zawodów.
 
== Gagauzi ==
 
Według francuskiego [[Centre national de la recherche scientifique]] [[Gagauzi]] zamieszkujący Bułgarię byli poddawani przymusowej asymilacji w końcówce XIX wieku<ref>[http://cat.inist.fr/?aModele=afficheN&cpsidt=2028273 Centre national de la recherche scientifique]</ref>.