Tem (historia): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Popups: Ujednoznacznienie linku z Persja na Iran starożytny, WP:SK |
m poprawa linków |
||
Linia 5:
Uciążliwe wojny z [[Iran starożytny|Persją]] zmusiły cesarza [[Herakliusz (cesarz bizantyjski)|Herakliusza]] ([[610]]-[[641]]) do wprowadzenia nowej organizacji militarnej [[Cesarstwo Bizantyńskie|cesarstwa]]. Wprowadził system okręgów militarnych zwanych ''temami'', prawdopodobnie przejęty od Persów. Władza cywilna została połączona z wojskową, tak że temy zastąpiły wcześniejsze [[prowincje rzymskie|prowincje]], zmiany stały się bardziej zauważalne gdy rozległe pierwotnie temy podzielono na mniejsze. Była to kontynuacja polityki [[Justynian I Wielki|Justyniana Wielkiego]], który wprowadził już taki system w zdobytych przez siebie terenach na zachodzie ([[egzarchat Rawenny]] i [[egzarchat Afryki]]). Nowe zasady funkcjonowania administracji ostatecznie utrwaliły się za rządów [[Dynastia izauryjska|dynastii izauryjskiej]]. Dawne jednostki administracji jak [[prefektura pretorium]] i [[diecezja]] zaniknęły, bądź zostały wchłonięte przez administrację centralną w [[Konstantynopol]]u.
U progu [[IX wiek|IX w.]] było 10 tem, podczas gdy w [[XI wiek|XI w.]] już 38. Wynika to z powiększenie obszaru państwa i rozbijania dużych tem na mniejsze po to, by namiestnicy nie byli za silni i nie mogli pokusić się o zajęcie tronu. Zarządca temy nosił z reguły tytuł [[strateg (Bizancjum)|stratega]] (gr. generał). Strategowie podlegali bezpośrednio [[basileus (Bizancjum)|basileusowi]]
Temy dzieliły się na 3 kategorie: ''temy wschodnie'' to znaczy temy [[Azja Mniejsza|Azji Mniejszej]], [[Tracja|Tracji]] i [[Macedonia|Macedonii]], ''temy zachodnie'', czyli temy pozostałej części [[Półwysep Bałkański|Bałkanów]], posiadłości italskich oraz [[Chersonez|Chersonezu Taurydzkiego]] na [[Krym]]ie, oraz ''temy morskie'' to jest wybrzeża Azji Mniejszej, Bałkanów, a także [[Dalmacja]] i wyspy bizantyjskie (na [[Morze Egejskie|Morzu Egejskim]], [[Morze Jońskie|Jońskim]], [[Kreta]], [[Rodos (wyspa)|Rodos]] i [[Cypr (wyspa)|Cypr]]).
| |||