Dynastia Orańska-Nassau: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Olos88 (dyskusja | edycje)
wikizacja, infobox, drobne redakcyjne
Linia 1:
{{Dynastia infobox
'''Dynastia Orańska-Nassau''' ([[Język niderlandzki|hol.]] ''Oranje-Nassau'', [[język angielski|ang.]] i [[język francuski|fr.]] ''Orange-Nassau'') – rodzina panująca w [[Holandia|Holandii]] od czasów [[Wilhelm I Orański|Wilhelma I Orańskiego]], który zorganizował powstanie przeciwko [[Hiszpania|Hiszpanii]] i uzyskał niepodległość [[Niderlandy (region historyczny)|Niderlandów]]. Aktualnie w Holandii od [[1980]] roku panuje królowa [[Beatrycze_(królowa_Holandii)|Beatrycze]].
|dynastia = Dynastia Orańska-Nassau
|herb = Coat of arms of the Netherlands.svg
|kraj = [[Holandia]]
|tytuły = królowie Niderlandów, królowie Holandii, wielcy książęta Luksemburga
|założyciel = [[Wilhelm I Orański]]
|ostatni władca =
|obecny władca = [[Beatrycze (królowa Holandii)|Beatrycze]]
|rok założenia = [[1544]]
|rok rozwiązania =
|rok złożenia z funkcji =
|etniczność =
|gałęzie =
}}
 
'''Dynastia Orańska-Nassau''' ([[Język niderlandzki|hol.]] ''Oranje-Nassau'', [[język angielski|ang.]] i [[język francuski|fr.]] ''Orange-Nassau'') – rodzina panująca w [[Holandia|Holandii]] od czasów [[Wilhelm I Orański|Wilhelma I Orańskiego]], który zorganizował powstanie przeciwko [[Hiszpania|Hiszpanii]] i uzyskał niepodległość [[Niderlandy (region historyczny)|Niderlandów]]. Aktualnie w Holandii od [[1980]] roku panuje królowa [[Beatrycze_(królowa_Holandii)|Beatrycze]].
Ród powstał z wyniku małżeństwa [[Henryk III z Nassau|Henryka III]] – [[Niemcy|niemieckiego]] księcia [[Nassau (księstwo)|Nassau]]-Breda i [[Klaudia de Châlon-Orange|Klaudii de Châlon-Orange]] z [[Francja|francuskiej]] [[Burgundia|Burgundii]]. Ich syn [[René de Châlon]] pierwszy przyjął rodowe nazwisko "Orange-Nassau". Pod koniec [[XVII wiek|XVII]] w. przedstawiciel rodziny zasiadł na tronie brytyjskim – [[Wilhelm III Orański]]
 
== Dzieje rodu ==
Z rodowym tytułem Oranje (Orange) kojarzona była [[barwa pomarańczowa]], czego efektem jest współczesne postrzeganie w Holandii tego koloru jako nieoficjalnego symbolu narodowego, łączonego często z [[flaga Holandii|flagą narodową Holandii]]. Kolor ten jest też barwą [[Reprezentacja Holandii w piłce nożnej|reprezentacji Holandii]] w [[piłka nożna|piłce nożnej]]. Na [[Wyspy Brytyjskie|Wyspach Brytyjskich]] kolor pomarańczowy stał się zaś symbolem wojujących [[protestanci|protestantów]], zwłaszcza w [[Ulster]]ze, postrzegających Wilhelma III jako swego wodza i dobroczyńcę – stąd termin [[Oranżyści|oranżyzm]] i kolor pomarańczowy we [[flaga Irlandii|fladze Irlandii]] mającej w pierwotnym zamyśle autorów pojednać protestantów z katolikami.
Ród powstał z wyniku małżeństwa [[Henryk III z Nassau|Henryka III]] – [[Niemcy|niemieckiego]] księcia [[Nassau (księstwo)|Nassau]]-Breda i [[Klaudia de Châlon-Orange|Klaudii de Châlon-Orange]] z [[Francja|francuskiej]] [[Burgundia|Burgundii]]. Ich syn [[René de Châlon]] pierwszy przyjął rodowe nazwisko "Orange-Nassau". Pod koniec [[XVII wiek|XVII]] w. przedstawiciel rodziny zasiadł na tronie brytyjskim –, [[Wilhelm III Orański]], zasiadł na tronie brytyjskim.
 
Władcy z dynastii Orańskiej-Nassau:
* [[Wilhelm I (król Niderlandów)|Wilhelm I Holenderski]] ([[1815]]-[[1840]])
* [[Wilhelm II Holenderski]] ([[1840]]-[[1849]])
* [[Wilhelm III Holenderski]] ([[1849]]-[[1890]])
* [[Wilhelmina (królowa Holandii)|Wilhelmina]] ([[1890]]-[[1948]])
* [[Juliana (królowa Holandii)|Juliana]] ([[1948]]-[[1980]])
* [[Beatrycze (królowa Holandii)|Beatrycze]] (od [[1980]])
 
==Ciekawostki==
Z rodowym tytułem Oranje (Orange) kojarzona była [[barwa pomarańczowa]], czego efektem jest współczesne postrzeganie w Holandii tego koloru jako nieoficjalnego symbolu narodowego, łączonego często z [[flaga Holandii|flagą narodową Holandii]].
W [[XIX wiek|XIX]] w. właścicielką dóbr na [[ziemia kłodzka|ziemi kłodzkiej]] ([[województwo dolnośląskie]]), będących wówczas pod panowaniem [[Królestwo Prus|Prus]], była królewna [[Marianna Orańska]], córka króla [[Wilhelm I (król Niderlandów)|Wilhelma I]] i królewny pruskiej, [[Wilhelmina Pruska (1774-1837)|Fryderyki Luizy]] (Wilhelminy von [[Hohenzollernowie|Hohenzollern]]). Rodzina królewska niechętnie jednak przyznaje się do tej krewnej, ze względu na [[mezalians]]. Opracowania historyczne mówią przy tym o romantycznej [[miłość|miłości]]<ref>[[Krzysztof R. Mazurski]] ''Miłość i dramaty królewny Marianny'', Sudety – Oficyna Wydawnicza Oddziału Wrocławskiego PTTK, Wrocław 2000, ISBN 83-87320-66-8</ref>.
 
W [[XIX wiek|XIX]] w. właścicielką dóbr na [[ziemia kłodzka|ziemi kłodzkiej]] ([[województwo dolnośląskie]]), będących wówczas pod panowaniem [[Królestwo Prus|Prus]], była królewna [[Marianna Orańska]], córka króla [[Wilhelm I (król Niderlandów)|Wilhelma I]] i królewny pruskiej, [[Wilhelmina Pruska (1774-1837)|Fryderyki Luizy]] (Wilhelminy von [[Hohenzollernowie|Hohenzollern]]). Rodzina królewska niechętnie jednak przyznaje się do tej krewnej, ze względu na [[mezalians]]. Opracowania historyczne mówią przy tym o romantycznej [[miłość|miłości]]<ref>[[Krzysztof R. Mazurski]] ''Miłość i dramaty królewny Marianny'', Sudety – Oficyna Wydawnicza Oddziału Wrocławskiego PTTK, Wrocław 2000, ISBN 83-87320-66-8</ref>.
 
==Zobacz też==
*[[Holandia]]
*[[Nassau (księstwo)]]
*[[Orania]]
*[[Marianna Orańska]]
 
{{Przypisy}}