Szachy heksagonalne: Różnice pomiędzy wersjami

'''Szachy heksagonalne''' są wariantem [[szachy|szachów]] grywanym na sześciokątnej [[Szachownica (szachy)|szachownicy]] z sześciokątnymi polami. Zasady gry zostały opracowane w 1929 r. przez lorda H.D.Baskerville'a, a następnie w 1939 r. ulepszone przez radzieckiego geologa I.Szafrana. Odmiany te nie zdobyły jednak szerszego grona wielbicieli, dopiero zaproponowana w 1949 r. i usprawniona w 1953 r. przez obywatela brytyjskiego polskiego pochodzenia [[Władysław Gliński|Władysława Glińskiego]] odmiana (tzw. '''heksagonalne szachy polskie''') zdobyła popularność w [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]] i [[Polska|Polsce]], a następnie w [[Kanada|Kanadzie]] i [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]]. Współcześnie szachy heksagonalne popularne są również w [[Szwajcaria|Szwajcarii]], [[Francja|Francji]], [[Włochy|Włoszech]], [[Węgry|Węgrzech]], [[nowa Zelandia|Nowej Zelandii]], [[Niemcy|Niemczech]] oraz w niektórych krajach byłego [[Związek RadzieckiSocjalistycznych Republik Radzieckich|Związku Radzieckiego]].

== PrawidłaReguły gry ==

Szachy heksagonalne Glińskiego są grą dwuosobową. Gra toczy się na sześciokątnej szachownicy, składającej się z 91 sześciokątnych pól w trzech kolorach: jasnym, ciemnym i pośrednim (zwyczajowo są to odcienie brązu), przy czym jest 30 jasnych, 30 ciemnych i 31 pośrednich pól. Do gry używa się dwóch kompletów bierek, białego i czarnego. Grający białymi siedzi przy wierzchołku jasnym, grający czarnymi -– przy wierzchołku ciemnym planszy. Diagramy są rysowane tak, że strona białych jest na dole, strona czarnych – na górze.

Szachownica posiada 12 pionowych rzędów pól nazwanych literami '''a''', '''b''', '''c''',..., '''k''', '''l''' (litera '''j''' nie jest używana). Pola w danym rzędzie są numerowane od 1 do 11. Pola o tym samym numerze tworzą ukośną linię załamaną na polu '''f''' pod kątem 120°. Linie 1.-6. mają po 11 pól, linia 7. (zapełniona czarnymi pionami w ustawieniu początkowym) posiada 9 pól, linia 8. – 7 pól, itd., linia 11. -– tylko jedno pole, '''f11'''.

W czasie gry bierki wykonują posunięcia zgodnie z podanymi niżej zasadami. Jak w szachach tradycyjnych, w czasie ruchu bierka (z wyjątkiem skoczka) nie może przeskakiwać innych bierek. Bicie polega na zdjęciu z szachownicy bitej bierki przeciwnika i postawieniu własnej bierki na jej miejscu (wyjątek: [[Pion (szachy)|bicie w przelocie]]). Z wyjątkiem pionów, bierka bije wrogie bierki znajdujące się na polach jej ruchu. Nie wolno bić króla przeciwnika. Jeżeli król gracza znajdzie się pod działaniem wrogiej bierki (pod [[szach (szachy)|szachem]]), gracz ma obowiązek zagrożenie to zlikwidować (poprzez ruch królem, zasłonięcie go inną bierką lub zbicie bierki przeciwnika, która spowodowała zagrożenie). Nie wolno również wykonywać ruchu, który powodowałby wystawienie własnego króla na działanie wrogiej bierki. Mat następuje, gdy atakowany gracz nie ma żadnej możliwości obrony przed zagrożeniem.

| [[Plik:Glinski chess rook.png|left|thumb|left|275px|'''Wieża''']]

| [[Plik:Glinski chess bishop.png|right|thumb|275px|'''Goniec''']]

| [[Plik:Glinski chess queen.png|left|thumb|left|275px|'''Hetman''']]

| [[Plik:Glinski chess king.png|right|thumb|275px|'''Król''']]

| [[Plik:Glinski chess knight.png|left|thumb|left|275px|'''Skoczek''']]

| [[Plik:Glinski chess pawn.png|right|thumb|275px|'''Pion''']]

[[Pion (szachy)|Pion]] porusza się o jedno pole do przodu, bije natomiast ukośnie na przylegającym polu (czerwone koła na diagramie powyżej). Należy zauważyć, że w przeciwieństwie do szachów tradycyjnych kierunek bicia pionem nie odpowiada ruchowi gońca. Przy pierwszym ruchu pion może poruszyć się o jedno lub dwa pola. Gdy pierwszy ruch piona jest połączony z biciem w kierunku rzędu '''f''', pion zachowuje prawo ruchu o dwa pola naprzód. Na przykład, jeśli biały pion e4 zbije czarną bierkę na f5, może przesunąć się na f7. Istnieje [[Pion (szachy)|bicie w przelocie]], polegające na biciu piona poruszającego się o dwa pola poprzez pole pod działaniem piona przeciwnego koloru. Bić w przelocie można tylko pionem, i tylko piona, który właśnie wykonał ruch o dwa pola. Niewykorzystany przywilej bicia w przelocie natychmiast przepada. Na przykład, jeśli czarny pion c7 na schemacie powyżej przesunie się na c5, biały pion b5 może go zbić ruchem b5 x c6 bp. Jeżeli pion dojdzie do ostatniego pola (jednego z zaznaczonych gwiazdkami na schemacie), ulega [[promocja (szachy)|promocji]] czyli przemianie na dowolną figurę (gracz może np. zamienić swojego piona na dodatkowego hetmana).