Obrót synchroniczny: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m grafika, WP:SK
Linia 10:
Obrót synchroniczny jest zjawiskiem dość powszechnym we Wszechświecie. W [[Układ Słoneczny|Układzie Słonecznym]] podlegają mu wszystkie większe [[naturalny satelita|księżyce]] o uformowanej kulistej strukturze.
== Mechanizm zjawiska ==
Przyczyną tego zjawiska są [[siły pływowe]]. Powodują one deformację krążącegopłynnej satelity (zobacz rysunek obok). Oś symetrii rozciągniętego siłami pływowymiczęści satelity nieoraz leżyw naniewielkim osistopniu łączącejplanety [[środek masy|środki mas]] obu ciałwokół, ponieważktórej odkształceniekrąży występujesatelita. zJeżeli pewnymsatelita opóźnieniem.obraca Ponadtosię wszybciej centralnymniż poluobrót grawitacyjnymsynchroniczny, środekto masydeformacja ''O''opóźnia (wokółsię któregowzględem następujeobrotu obrót)i nie pokrywależy sięna zeosi łączącej [[środek ciężkościmasy|środkiemśrodki ciężkościmas]] ''S''obu (na który działa [[grawitacja|siła grawitacyjna]])ciał. W efekcie tego na ciało wirujące w kierunku ''w'' działa [[moment siły]] hamujący rotację (''h''). W przypadku obrotu wolniejszego od obrotu synchronicznego moment siły ma odwrotny kierunek i przyspiesza obrót planety. Efekt hamowania lub przyspieszania obrotu jest tym silniejszy, im większywiększa jest gradient"rozbieżność" pola grawitacyjnego, które objawia się jako siła pływowa, satelita ma znaczną część płynną i wykonuje obrót znacznie różniący się od obrotu synchronicznego. W polu centralnym gradient"rozbieżność" rośniemaleje wrazw z3 malejącąpotędze odległościąodległości. Dlatego synchronizacja pojawia się w ciasnych układach podwójnych, a w przypadku planet w Układzie Słonecznym najsilniejsza jest w przypadku Merkurego{{fakt}}. Ze względu na większą odległość hamowanie obrotu własnego Wenus jest dużo słabsze. Dlatego obrót tej planety nie stał się jeszcze synchroniczny, chociaż doba na Wenus jest już bardzo długa – 243 dni ziemskie.
 
{{Astronomia stub}}