Staw biodrowy: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m robot dodaje: gl:Cadril |
|||
Linia 1:
[[Plik:Gray339.png|thumb
[[Plik:Hip.jpg|thumb|right|250px]]
'''Staw biodrowy''' ([[łacina|łac.]] ''articulatio coxae'') - [[staw (anatomia)|staw]]
kulisty tworzony przez głowę kości udowej oraz [[Panewka stawu biodrowego|panewkę stawu biodrowego]] kości miednicznej. Przenosi ciężar ciała z tułowia na kończyny dolne oraz umożliwia ich ruchomość. Jeden z największych stawów organizmu człowieka.
== Powierzchnie stawowe ==
Powierzchnie stawowe stawu biodrowego tworzą pokryte [[Chrząstka szklista|chrząstką szklistą]]:
* głowa kości udowej
* powierzchnia księżycowata panewki stawu biodrowego
Główkę stawu biodrowego tworzy kulista '''głowa kości udowej''' (''caput femoris''). Na jej szczycie znajduje się niewielkie wgłębienie - '''dołek głowy kości udowej''' (''fovea capitis femoris''), będący miejscem przyczepu '''więzadła głowy kości udowej''' (''lig. capitis femoris'').
Głowa kości udowej porusza się w [[panewka stawu biodrowego|'''panewce stawu biodrowego''']] (''acetabulum''), składającej się z '''powierzchni księżycowatej''' (''facies lunata'') oraz wypełnionego [[tkanka tłuszczowa|tkanką tłuszczową]] '''dołu panewki''' (''fossa acetabuli''). Panewka dodatkowo pogłębiona jest chrzęstnym '''obrąbkiem panewkowym''' (''labrum acetabulare''). Dwa brzegi obrąbka połączone są '''więzadłem poprzecznym panewki''' (''lig. transversum acetabuli''), przerzuconym nad wcięciem panewki.
Cały staw otoczony jest mocną i grubą [[torebka stawowa|torebką stawową]].
== Więzadła stawu biodrowego ==
Torebka stawowa wzmocniona jest bardzo silnymi więzadłami, których głównym zadaniem jest hamowanie nadmiernych ruchów kończyny.
* [[więzadło biodrowo-udowe]] (''ligamentum iliofemorale'').
Odchodzi od kolca biodrowego przedniego dolnego i przyczepia się do kresy międzykrętarzowej.
Pasmo górne tego więzadła hamuje ruchy obrotowe uda na zewnątrz i ogranicza przeginanie się do tyłu, oraz hamuje ruch przywodzenia uda.
Pasmo przednie hamuje nadmierne prostowanie oraz obrót uda do wewnątrz. Oba pasma są dla siebie antagonistami.
Jest to najsilniejsze więzadło z całego organizmu. Może wytrzymać obciążenie do 350 kg.
* [[więzadło łonowo-udowe]] (''ligamentum pubofemorale'').
Linia 33 ⟶ 29:
Powyższe więzadła są wzajemnie powiązane tworząc tzw. [[warstwę okrężną]] (''zona orbicularis''). Jest to okrężne pasmo włókniste, przebiega wokoło szyjki anatomicznej głowy kości udowej. Warstwa okrężna wzmacnia torebkę stawową, uelastycznia i stabilizuje staw biodrowy.
Wewnątrz stawu biodrowego znaduje się mniejsze więzadło:
Linia 39 ⟶ 34:
* więzadło głowy kości udowej (''ligamentum capitis femoris'').
Rozpięte między dołkiem głowy a dołem panewki, hamuje ruchy przywodzenia oraz ruchy obrotowe na zewnątrz.
== Ruchy w stawie biodrowym ==
Udo, a wraz z nim cała kończyna dolna, w stawie biodrowym wykonuje następujące ruchy:
Linia 59 ⟶ 52:
Kombinacja ruchów, we wszystkich płaszczyznach:
* obwodzenie (''circumductio'')
== Ciekawostki ==
Linia 65 ⟶ 57:
== Bibliografia ==
* {{cytuj książkę|autor=[[Adam Krechowiecki (lekarz)|Adam Krechowiecki]], [[Florian Czerwiński]]|tytuł=Zarys anatomii człowieka|wydawca=[[Wydawnictwo Lekarskie PZWL]]|miejsce=Szczecin|rok=2004|id=ISBN 83-200-3362-4}}
* {{cytuj książkę|autor=[[Adam Bochenek]], [[Michał Reicher]]|tytuł=Anatomia człowieka tom I|wydawca=[[Wydawnictwo Lekarskie PZWL]]|miejsce=Warszawa|rok=1998|id=ISBN 83-200-1230-9}}
* {{cytuj stronę
Linia 71 ⟶ 63:
| tytuł = Biomachina}}
{{anatomia stub}}▼
{{hmed}}
[[Kategoria:Stawy|B]]
| |||