Ruszcza (Kraków): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
AlohaBOT (dyskusja | edycje)
m naprawa błędu ortograficznego (pisownia bez łącznika); zmiany kosmetyczne
m WP:SK, poprawa linków
Linia 1:
'''Ruszcza''' – dawna wieś podkrakowska, położona ok. 15 km na północny wschód od jego centrum. Od 1951 w granicach administracyjnych Krakowa, obecnie wchodzi w skład [[Dzielnica XVIII Nowa Huta|Dzielnicy XVIII Nowa Huta]].
 
== Historia ==
Pierwotną zabudowę wsi ujawniły badania archeologiczne, które ujawniły w jej centrum ślady osady ziemiankowej datowane na wieki do [[X wiek|X]] do [[XIII wiek|XIII]]. Pierwszy raz wzmiankowana w dokumentach w [[1222]] (dokument wspomina o kapelanie - Bernardzie z Ruszczy). Wieś stanowiła centrum majątku jednej z gałęzi potężnego średniowiecznego rodu małopolskiego [[Gryfici (Świebodzice)|Świebodziców-Gryfitów]] (pochodził z niego m.in. [[Klemens z Ruszczy]]), a następnie do ich potomków – [[magnat|magnackiego]] rodu [[Braniccy herbu Gryf|Branickich]], którzy przejęli nazwisko od sąsiedniej wsi – [[Branice|Branic]]. W [[1312]] w Ruszczy została erygowana parafia, prawdopodobnie istniał już wtedy kościół romański, przebudowany w [[1420]]. W [[1373]] [[Elżbieta Łokietkówna]] przeniosła wieś z prawa polskiego na [[prawo średzkie]]. Od [[XV wiek|XV w.]] w Ruszczy działała szkoła parafialna. W końcu [[XVIII wiek|XVIII w.]] wieś po wymarciu rodu Branickich przeszła w ręce [[Badeni]]ch, a następnie Popielów. W końcu [[XIX wiek|XIX w.]] wieś liczyła około 240 mieszkańców, około 40 domostw, 2 karczmy, posiadała też szkołę powszechną.
 
W [[1951]] włączona w granice Krakowa ([[gmina Ruszcza]] istniała jeszcze do [[1954]]). W latach następnych przeprowadzono przez Ruszczę linię kolejową [[Nowa Huta (część Krakowa)|Nowa Huta]] – [[Podłęże (powiat wielicki)|Podłęże]], zajęto też część terenów pod budowę zaplecza [[Huta im. T. Sendzimira|Huty im. Lenina]]. Zlokalizowano też tutaj [[Zakłady karne w Polsce|zakład karny]].
Linia 9:
W Ruszczy znajdują się następujące zabytki:
* [[Gotyk|gotycki]] [[Kościół św. Grzegorza Wielkiego w Krakowie|kościół pod wezwaniem św. Grzegorza Wielkiego]] o charakterze obronnym, ufundowany na początku [[XV wiek|XV w.]] przez [[Wierzbięta z Branic|Wierzbiętę z Branic]] na miejscu starszej budowli [[Sztuka romańska|romańskiej]];
* [[Neorenesans|neorenesansowyneorenesans]]owy pałac Popielów (bardzo mocno zdewastowany) z drugiej połowy XIX w. oraz resztki dawnego parku.
 
== Linki zewnętrzne ==
Linia 16:
== Źródła ==
* {{Cytuj książkę | inni= red. prowadzący Antoni Henryk Stachowski ; aut., recenzenci, konsult., współpr. Elżbieta Adamczyk et al.|tytuł=Encyklopedia Krakowa | data= 2000| wydawca=Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce= Warszawa ; Kraków| isbn=83-01-13325-2 | język=pl}}
 
 
{{Dzielnica XVIII Nowa Huta}}