Wikipedia

Historia Żydów w Kłodzku: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
RewersBot (dyskusja | edycje)
2539 edycji
m ujednoznacznienie linku Szkoła, zmiany kosmetyczne
Linia 1:
'''Żydzi w Kłodzku''' -– historii [[Żydzi|Żydów]] na [[Dolny Śląsk|Dolnym Śląsku]] towarzyszyły okresy wzmożonych prześladowań i względnej tolerancji ze strony aktualnie panujących. Żydzi na Śląsku pojawili się w [[średniowiecze|średniowieczu]], co wiązało się z rozkwitem gospodarczym tego regionu [[Polska|Polski]]. Wpłynęło na to także pogarszające się warunki wobec tej mniejszości narodowej w Europie Zachodniej.
 
Kłodzko było jednym z pierwszych śląskich miast, w którym pojawiła się społeczność żydowska, ponieważ przybyli oni tu już w [[XIV wiek|XIV]] w. Ich pobyt udokumentowały księgi miejskie z tego okresu. Dowodzą one, iż Żydzi bardzo mocno wpisali się w społeczeństwo Kłodzka. Byli właścicielami domów, posiadali własną [[Szkoła (oświata)|szkołę]], prowadzili swoje interesy, a przy tym cieszyli się [[tolerancja|tolerancją]] i przychylnością miejscowych władz.
 
Na zmianę tego stanowiska wpłynęły cieszące się ogromną popularnością na Śląsku, w tym na [[ziemia kłodzka|ziemi kłodzkiej]] kazania [[Jan Kapistran|Jana Kapistrana]], które doprowadziły do wystąpień antysemickich. Zmusiły one kłodzkich Żydów do opuszczenia miast w [[XV wiek|XV]] w. Nie byli oni mile widziani w [[hrabstwo kłodzkie|hrabstwie kłodzkim]], a jeśli tu się pojawiali, to tylko przejazdem w celach handlowych.
 
Oficjalnie Żydzi wrócili do Kłodzka po [[1812]] r. na mocy wydanego przez [[Fryderyk Wilhelm III Pruski|Fryderyka Wilhelma III Hohenzollerna]] edyktu emancypacyjnego, który dawał im pełnię praw obywatelskich w [[PrusyKrólestwo Prus|Prusach]]. Ponadto mogli żyć zgodnie z własną tradycją, gdzie niezbędna do funkcjonowania społeczności żydowskiej jest gmina ([[Kahał|gmina żydowska]]) o kompetencjach społeczno-religijnych.<ref>A. i A. Galasowie, ''Dzieje Śląska w datach'', Wrocław 2001, s. 175.</ref>. Gmina utrzymywała [[synagoga|synagogę]], [[cmentarz]], [[mykwa|mykwę]] i bractwo pogrzebowe [[Chewra Kadisza]]. Mimo tego społeczność żydowska zaczęła asymilować się z resztą mieszkańców, co wpłynęło na rozwój intelektualny i status majątkowy mniejszości żydowskiej. Żydzi -– obywatele [[Niemcy|Niemiec]] walczyli podczas [[I wojna światowa|I wojny światowej]] w obronie swojej ojczyzny. Kres odradzającemu się po wojnie kłodzkiemu żydostwu położyły rządy nazistowskie.
 
Antyżydowskie uchwały ([[ustawy norymberskie]]), propaganda oraz wydarzenia ''[[Noc kryształowa|nocy kryształowej]]'' skłoniły część żydowskich mieszkańców do [[Migracja ludności#Podział migracji|emigracji]]. Z kolei ci, którzy nie uciekli, wkrótce zostali [[deportacjaDeportacja (politologia)|deportowani]] do [[obóz koncentracyjny|obozów koncentracyjnych]].
 
Po zakończeniu [[II wojna światowa|II wojny światowej]] do Kłodzka przybyli kolejni żydowscy osadnicy, tym razem ze środkowej Polski, pisząc swoisty epilog do dziejów ludności żydowskiej w Rzeczpospolitej. Trudno jednak mówić o odrodzeniu żydowskiego skupiska, ponieważ tylko nieliczni znaleźli dla siebie tu miejsce. Większość z nich nie czuła się tu bezpiecznie. Świadomość, że mieliby żyć w miejscu kaźni współbraci, w obcym otoczeniu wśród w większości nieprzyjaznych repatriantów zza [[Bug]]u kazała im opuszczać te strony, gdy tylko nadarzyła się taka możliwość. Jednak nie wszyscy Żydzi przybywający na [[Ziemie Odzyskane]] chcieli emigrować. Ci, którzy zdecydowali się tu pozostać stworzyli dla siebie podstawy życia społecznego, politycznego i gospodarczego. Dziś w Kłodzku i okolicach pozostało zaledwie parę osób, które utożsamiają się z żydowskim pochodzeniem, działając w żydowskich organizacjach.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Historia_Żydów_w_Kłodzku”