Beskid (Tatry): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
ToSter (dyskusja | edycje)
m WP:SK, drobne techniczne
Selso (dyskusja | edycje)
przeredagowanie, wydzielenie podsekcji, szczegółowe przypisy, dokładniejsze koordynaty
Linia 10:
| pozycja opisu =
| commons = Category:Beskid
| stopniN = 49 | minutN = 13 | sekundN = 4241.7
| stopniE = 19 | minutE = 59 | sekundE = 1716.6
}}
[[Plik:BeskidHala a2Gąsienicowa T12.jpg|thumb|250px|Beskid widziany z Doliny Gąsienicowej]]
 
'''Beskid''' (2012 m [[n.p.m.]]) – ostatni w kierunku wschodnim szczyt [[Tatry Zachodnie|Tatr Zachodnich]], położony pomiędzy [[Sucha Przełęcz|Suchą Przełęczą]] (1950 m) a przełęczą [[Liliowe (Tatry)|Liliowe]] (1952 m). Znajduje się w [[grań główna Tatr|grani głównej Tatr]], którą biegnie tu granica słowacko-polska. Po polskiej stronie zbocza Beskidu opadają do [[Dolina Gąsienicowa|Doliny Gąsienicowej]], po słowackiej do [[Dolina Cicha Liptowska|Doliny Cichej]]. Jest to niewybitny szczyt, zbudowany z różowych granitów ([[granodioryt]]ów), które położone są na [[skały osadowe|skałach osadowych]]. Należy do tzw. [[wyspa krystaliczna Goryczkowej|wyspy krystalicznej Goryczkowej]] – grupy kilku szczytów zbudowanych z granitu, a położonych na podkładzie wapiennym. Od słowackiej strony zbocza Beskidu są wybitnie kamieniste i strome, od polskiej strony są bardziej łagodne.
 
==== Topografia ====
Z uwagi na swoje położenie jest łatwo osiągalny z [[Kasprowy Wierch|Kasprowego Wierchu]]. Jest też bardzo często odwiedzany. Leży bowiem na popularnym graniowym szlaku turystycznym, często też wchodzą na niego turyści przyjeżdżający kolejką na Kasprowy Wierch i odbywający krótki spacer granią w kierunku przełęczy Liliowe. Wskutek masowego ruchu turystycznego ścieżka turystyczna rozdeptana jest w szeroki trakt, a roślinność znacznie zniszczona. Z rzadkich w Polsce roślin występuje tutaj m.in. [[babka górska]] (stanowisko potwierdzone w 2001), w XIX w. notowano występowanie bardzo rzadkiej [[zaraza macierzankowa|zarazy macierzankowej]]<ref name=K>{{Cytuj książkę |imię=Zbigniew |nazwisko=Mirek |imię2=Halina |nazwisko2=Piękoś-Mirkowa |tytuł=Czerwona księga Karpat Polskich |wydawca=Instytut Botaniki PAN |miejsce=Kraków |data=2008 |isbn =978-83-89648-71-6}}</ref>.
[[Władysław Cywiński]] w swoim przewodniku wyróżnia jeszcze pomiędzy Beskidem a przełęczą Liliowe [[Liliowa Kopka|Liliową Kopkę]] (ok. 1975&nbsp;m), oddzieloną od Beskidu przełączką Wyżnie Liliowe (ok 1965&nbsp;m). Beskid znajduje się w [[grań główna Tatr|grani głównej Tatr]], którą biegnie tu granica słowacko-polska. Po słowackiej stronie stoki Beskidu opadają do [[Dolina Cicha Liptowska|Doliny Cichej]]. Nieco poniżej szczytu Beskidu wyrasta z niego na południową stronę [[grzęda (geomorfologia)|grzęda]] oddzielająca od siebie dwa duże żleby opadające do Doliny Cichej. Po polskiej stronie stoki Beskidu opadają do [[Dolina Gąsienicowa|Doliny Gąsienicowej]], a opadająca z niego wypukłość stanowi [[orografia|orograficznie]] prawe ograniczenie [[Kasprowy Kocioł|Kasprowego Kotła]] (górne piętro Doliny Gąsienicowej)<ref name=CW>{{Cytuj książkę |nazwisko=Cywiński |imię=Władysław |autor link= Władysław Cywiński|tytuł=Tatry. Przewodnik szczegółowy. Tom 13. Kasprowy Wierch |wydawca=Wydawnictwo Górskie |miejsce=Poronin |data=2008 | |isbn=83-7104-011-3}}</ref>.
 
==== SzlakiOpis turystyczneszczytu ====
Jest to niewybitny szczyt, zbudowany z różowych granitów ([[granodioryt]]ów), które położone są na [[skały osadowe|skałach osadowych]]. Należy do tzw. [[wyspa krystaliczna Goryczkowej|wyspy krystalicznej Goryczkowej]] – grupy kilku szczytów zbudowanych z granitu, a położonych na podkładzie wapiennym. Sam szczyt jest kamienisty, natomiast jego stoki są bardziej łagodne i trawiaste<ref name=Nyka>{{Cytuj książkę|imię=Józef |nazwisko=Nyka |autor link= Józef Nyka|tytuł=Tatry polskie. Przewodnik. Wyd. XIII |miejsce=Latchorzew |rok=2003 |wydawca=Wyd. Trawers |isbn= 83-915859-1-3}}</ref>.
: {{szlak|czerwony}} – czerwony [[szlak turystyczny]] z [[Dolina Kościeliska|Doliny Kościeliskiej]] przez [[Czerwone Wierchy]] i dalej [[grań główna Tatr|główną granią Tatr]] przez [[Kasprowy Wierch]], Liliowe oraz [[Świnicka Przełęcz|Świnicką Przełęcz]] na szczyt [[Świnica|Świnicy]], a następnie w kierunku [[Orla Perć|Orlej Perci]]. Bardzo atrakcyjny widokowo. Czas przejścia z Kasprowego Wierchu na Świnicę: 1:40&nbsp;h, ↓&nbsp;1:20&nbsp;h
 
Z uwagi na swoje położenie jest łatwo osiągalny z [[Kasprowy Wierch|Kasprowego Wierchu]]. Jest też bardzo często odwiedzany. Leży bowiem na popularnym graniowym szlaku turystycznym, często też wchodzą na niego turyści przyjeżdżający kolejką na Kasprowy Wierch i odbywający krótki spacer granią w kierunku przełęczy Liliowe. Wskutek masowego ruchu turystycznego ścieżka turystyczna rozdeptana jest w szeroki trakt, a roślinność znacznie zniszczona<ref name=Nyka/>. Z rzadkich w Polsce roślin występuje tutaj m.in. [[babka górska]] (stanowisko potwierdzone w 2001), w XIX w. notowano występowanie bardzo rzadkiej [[zaraza macierzankowa|zarazy macierzankowej]]<ref name=K>{{Cytuj książkę |imię=Zbigniew |nazwisko=Mirek |imię2=Halina |nazwisko2=Piękoś-Mirkowa |tytuł=Czerwona księga Karpat Polskich |wydawca=Instytut Botaniki PAN |miejsce=Kraków |data=2008 |isbn =978-83-89648-71-6}}</ref>.
{{Przypisy|stopień= ====}}
 
==== BibliografiaSzlak turystyczny ====
: {{Szlak|czerwony}} – odcinek czerwonego szlaku [[Kasprowy Wierch]] – [[Świnica]]. Czas przejścia: 1.40&nbsp;h, ↓&nbsp;1.20&nbsp;h<ref>{{Cytuj książkę|tytuł= Tatry polskie. Mapa turystyczna 1:20&nbsp;000 |miejsce=Piwniczna |rok=2006|wydawca= Agencja Wyd. „WiT” s.c. |isbn= 83-89580-00-4}}</ref>
{{Bibliografia start}}
 
# {{Cytuj książkę |nazwisko=Szafer |imię=Władysław |autor link=Władysław Szafer |tytuł=Tatrzański Park Narodowy |rok=1962 |wydawca= Zakład Ochrony Przyrody PAN}}
{{Przypisy|stopień= ====}}
# {{Cytuj książkę|imię=Józef |nazwisko=Nyka |autor link= Józef Nyka|tytuł=Tatry polskie. Przewodnik. Wyd. XIII |miejsce=Latchorzew |rok=2003 |wydawca=Wyd. Trawers |isbn= 83-915859-1-3}}
# {{Cytuj książkę|tytuł=Tatry Zachodnie. Mapa turystyczna 1:20&nbsp;000|miejsce=Warszawa |rok=2005/06|wydawca= Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych |isbn= 83-7329-645-X}}
{{Bibliografia stop}}
 
{{Główna grań Tatr Zachodnich}}