'''Stanisław II Szembek''' [[łacina|łac.]] ''Stanislaus in Słupów Szembek'', („von Slupow-Szembek“) herbu [[Szembek (herb szlachecki)|Szembek]] (ur. [[1650]] w [[Morawica (województwo małopolskie)|Morawicy]] k./Krakowa – zm. [[3 sierpnia]][[1721]] w [[Skierniewice|Skierniewicach]]) – [[biskupi gnieźnieńscy|arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski]] od [[1706]], [[Biskupi włocławscy|biskup kujawski]] od [[1700]], [[kaznodzieja]].
Był synem [[Franciszek Szembek|Franciszka Szembeka]] ([[burgrabia krakowski|burgrabiego]] ([[1655]]), [[kasztelan]]a [[Kraków|krakowskiego]] ([[1685]]), [[kasztelan]]a [[Kamieniec Podolski|kamienieckiego]] ([[1688]]) i [[starosta|starosty]] [[Biecz|bieckiego]] zmarłego w [[1693]] r.) i Zofii Pieniążek.
W latach [[1690]]-[[1700]] [[biskup pomocniczy]] [[archidiecezja krakowska|diecezji krakowskiej]].
W czasie [[bezkrólewie|bezkrólewia]] po śmierci [[Jan III Sobieski|Jana III Sobieskiego]] ([[1696]]) wraz z innymi członkami swej rodziny poparł kandydaturę [[Władcy Saksonii|elektora saskiego]], [[August II Mocny|Augusta II]], który obdarzył go w zamian wieloma [[beneficjum|beneficjami kościelnymi]]. Od roku [[1700]] był [[biskup]]em [[Kujawy|kujawskim]], a od [[1706]] [[prymas]]em. Po abdykacji Sasa w [[1706]] r., faktycznie przejął ster rządów w [[I Rzeczpospolita|Rzeczypospolitej]]. W [[1707]] zwołał walne rady do [[Lwów|Lwowa]] i [[Lublin]]a, gdzie pod naciskiem [[car]]acara [[Piotr I Romanow|Piotra I]] ogłosił [[bezkrólewie]]. W [[1709]] witał powracającego na tron [[August II Sas|Augusta II]]. Później przeszedł do opozycji wobec dworu [[Wettynowie|Wettynów]].
Pozbawiony talentu politycznego, miał charakter miękki i niezdecydowany, odznaczył się wydatniej gorliwością duszpasterską i uczynkami pobożności oraz miłosierdzia, a także działalnością fundacyjną.
