Gazociąg Północny: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Luckas-bot (dyskusja | edycje)
m r2.7.1) (robot dodaje: sr:Сјеверни ток
zmiany redakcyjne
Linia 1:
[[Plik:Nordstream.png|thumb|300px|Schematyczna trasa gazociągu północnego]]
'''Gazociąg północny''' – budowany [[gazociąg]] służący do transportu [[gaz ziemny|gazu ziemnego]] z [[Rosja|Rosji]] do [[Niemcy|Niemiec]]. Według planów, będzie przebiegać dnem [[Morze Bałtyckie|Morza Bałtyckiego]], omijając [[Polska|Polskę]] i [[Kraje bałtyckie|republiki bałtyckie]].<br />
[[29 sierpnia]] [[2006]] Rosyjskifirmy rosyjska [[Gazprom]] oraz niemieckieniemiecka [[E-.ON-|E.ON Ruhrgas]] i [[BASF]] podpisały w [[Moskwa|Moskwie]] porozumienie końcowe dotyczące budowy Gazociągu Północnego (i utworzenia konsorcjum [[Nord Stream]]).
 
== Budowa ==
Umowę o rozpoczęciu budowy podpisano 8 września 2005, jej zakończenie przewiduje się w 2011 roku. Gazociąg będzie przebiegał z miejscowości [[Babajewo]] w rosyjskim [[obwód wołogodzki|obwodzie wołogodzkim]] do brzegu Morza Bałtyckiego w [[Wyborg]]u, a następnie dnem Morza Bałtyckiego do [[Lubmin]]a koło [[Greifswald]]u w Niemczech.
 
Gazociąg Północny będą tworzyły dwie nitki, a jego całkowita długość ma wynieść 1220 km, w tym 1189 [[kilometr|km]] wyniesie odcinek podmorski. Jedynie oba odcinki końcowe przebiegać będą przez [[Morze terytorialne|wody terytorialne]] (Rosji i Niemiec), zaś pozostała, przeważająca część przebiegać będzie przez [[Wyłączna strefa ekonomiczna|strefy ekonomiczne]] [[Szwecja|Szwecji]], [[Finlandia|Finlandii]] i [[Dania|Danii]]. Jako pierwsza zgodę wydała Dania<ref>[http://forsal.pl/artykuly/363096,dania_zgadza_sie_na_nord_stream.html. Dania zgadza się na Nord Stream], forsal.pl, 20.10.2009</ref>, następnie Szwecja<ref>[http://forsal.pl/artykuly/367956,szwecja_zgodzila_sie_na_gazociag_polnocny.html, Szwecja zgodziła się na Gazociąg Północny], forsal.pl, 05.11.2009</ref> i Finlandia<ref>[http://forsal.pl/artykuly/368015,ostatni_kraj_zgadza_sie_na_gazociag_polnocny.html, Ostatni kraj zgadza się na Gazociąg Północny], forsal.pl, 05.11.2009</ref><ref>[http://forsal.pl/artykuly/397884,finlandia_wydala_ostateczna_zgode_na_gazociag_polnocny.html, Finlandia wydała ostateczną zgodę na Gazociąg Północny], forsal.pl, 12.02.2010</ref>. Latem 2007 r. zmieniono planowany przebieg gazociągu, po zmianach planujegazociąg sięma ominąćomijać [[Bornholm]] od północy<ref>Najwyższy Czas!, nr 35-36, s. XXI</ref>.
Koszt gazociągu jest planowany na 7,4 miliardymiliarda [[euro]]<ref>[http://www.nord-stream.com/en/the-pipeline.html The Pipeline - Nord Stream AG]</ref>, tzn. o wieleznacznie więcej, niż alternatywygazociąg poprowadzony alternatywną drogą lądowejlądową. Inwestorzy uzasadniają sensowność ekonomiczną oszczędnością opłat tranzytowych. Według zapewnień byłego prezydenta Rosji, [[Władimir Putin|WładymiraWładimira Putina]], po oddaniu pierwszej nitki gazociąg ma osiągnąć wydajność 27 miliardów m³ gazu rocznie, po oddaniu pierwszej nitki, a 55 mld m³ rocznie po oddaniu do użytku drugiej nitki, kilka lat później.
W budowie tych instalacji udział bierze rosyjska [[Flota Bałtycka Marynarki Wojennej Rosji|Flota Bałtycka]], która po zakończeniu prac ma chronić to przedsięwzięcie. [[Okręt hydrograficzny|Okręty hydrograficzne]] biorą udział w wyznaczaniu przebiegu tej linii, a bezzałogowe wojskowe [[batyskaf]]y będą układały jej instalacje. Po zakończeniu budowy rosyjska marynarka wojenna ma chronić to przedsięwzięcie.
 
W grudniu 2008 r. prace zostały wstrzymane z powodu kryzysu gospodarczego na świecie i małej opłacalności jego budowy.
 
[[Plik:Dmitriy Medvedev Nord Stream 9 April 2010.jpeg|thumb|250px|Dmitrij Miedwiediew podczas uroczystości otwarcia budowy gazociągu (9 kwietnia 2010).]]
9 kwietnia 2010 r. w okolicach [[Gotlandia|Gotlandii]] nastąpiło oficjalne otwarcie budowy gazociąguGazociągu północnegoPółnocnego, z udziałem m.in. [[Dmitrij Miedwiediew|Dmitrija Miedwiediewa]] i [[Gerhard Schröder|Gerharda Schrödera]]. Prace budowlane rozpoczęto od ułożenia pierwszego odcinka gazociągu. Tempo układania podmorskiejpodmorskiego ruryodcinka gazociągu szacowane jest na około 2,5 km dziennie.
 
Pierwsza nitka gazociągu będziema działaćbyć jużoddana do użytku we wrześniu 2011 roku, a druga w 2012 roku<ref>{{cytuj stronę|url=http://gazownictwo.wnp.pl/estonia-gazociag-polnocny-moze-przeszkadzac-okretom-nato,113858_1_0_0.html|tytuł=Estonia. Gazociąg Północny może przeszkadzać okrętom NATO|autor=PAP|data=30-06-2010|opublikowany=wnp.pl|data dostępu=1-07-2010 |język = pl}}</ref>.
 
== Udziałowcy ==
Budowę prowadzi [[konsorcjum]], w którym 51% udziałów ma rosyjska firma naftowa [[Gazprom]], a niemieccy partnerzy [[Wintershall]] (należący do [[BASF]]) i [[E.ON|E.ON Ruhrgas]] po 20% oraz holenderski [[N.V. Nederlandse Gasunie]] - 9%. Gasunie dołączyło 10 czerwca 2008 r. przejmując po 4,5% udziałów niemieckich partnerów<ref>[http://rbcnews.com/free/20080620155724.shtml RosBusinessConsulting - News Online]</ref>.
 
== Racjonalność ekonomiczna ==
RosjanieStrony rosyjska i Niemcyniemiecka zgodnie twierdzą, iż wysokie koszty budowy gazociągu poprowadzonego trasą bałtycką zostaną zrównoważone brakiem kosztów tranzytu przez Polskę, [[Litwa|Litwę]], [[Łotwa|Łotwę]], [[Białoruś]] czy [[Ukraina|Ukrainę]], zatem z ekonomicznego punktu widzenia projekt ten, jako inwestycja długoterminowa, ma uzasadnienie ekonomiczne.
Jednakże spółka Nord Stream, zajmująca się budową "Gazociągu Północnego" ("Nord Stream"), nie prowadziła żadnychprzeprowadziła rozmów iani konsultacji w sprawie opłat tranzytowych gazu gazociągiemw przypadku wybudowania wybudowanymgazociągu naprzez terytorium Polski, Litwy i [[Estonia|Estonii]] z rządami tych państw w celu ustalenia wysokości opłat tranzytowych.
Do dziś nie są znane koszty usunięcia pozostałości broni chemicznej i biologicznej oraz pozostałościzatopionej po II wojnie światowej zatopionych na dnie Bałtyku, której część znajduje się na trasie "przebiegu Gazociągu Północnego".
Do dziś nie są oszacowane szkody jakie budowa gazociągu spowoduje dla środowiska, oraz flory, fauny wód i dna Bałtyku.
Do dziś też nie wiadomo, o ile koszty eksploatacji gazociągu poprowadzonego po dnie Bałtyku przewyższą koszty eksploatacji gazociągu wybudowanegopoprowadzonego po terytoriumdrogą lądowym (bezuwzględniając również opłatopłaty tranzytowychtranzytowe).
 
Według przeciwników projektu (głównie polityków z Polski i z krajów bałtyckich) wszystkieprzedstawione powyższewyżej tezy, brakoraz przeprowadzeniabrak konsultacji z Polską, Litwą i Estonią, zaangażowanie Kanclerzakanclerza Niemiec Gerharda Schrödera oraz, niemieckiego MSZ, Kanclerzoraz następnej kanclerz [[Angela Merkel|Angeli Merkel]] do forsowania projektu wbrew liczbomargumentom i racjonalnym argumentomekonomicznym, zagrożeniom ekologicznym flory i fauny, oraz dna Bałtyku uzasadnia stwierdzenie, że projekt "Nord Stream" wybudowaniabudowa "Gazociągu Północnego" jest projektem politycznym, beza racjonalnegonie ekonomicznym, i zweryfikowanegojako uzasadnieniataki ekonomicznego godzącym w jedność igrozi spójność Unii Europejskiej, zagrażającstwarzając jejzagrożenie bezpieczeństwu energetycznemu oraz ekonomicznemu dla krajów, które przyjęty przebieg gazociągu pomija.
 
Według zwolenników projektu gazociągGazociąg tenPółnocny ma uzasadnienie ekonomiczne, ponieważ dla Rosji Polska i kraje bałtyckie określanejakobyprzez nich jako mało przewidywalne, coi groziłobyobawami przerwaniemprzerwania dostaw gazu w przypadku konfliktu politycznego lub ekonomicznego Rosji z którymś z tych krajów. W przypadku długoterminowych inwestycji infrastrukturalnych pewność zysku jest dużo ważniejsza od jego wysokości. Zwracają także uwagę, na fakt że polskie władze nie protestowały przeciwko zagrożeniom ekologicznym, oraz nie zwracały uwagi na racjonalność ekonomiczną w przypadku budowy gazociągu norweskiego.
 
== Kontrowersje ==
Gazociąg Północny jest poddawany międzynarodowej krytyce, najsilniejszej ze strony Polski i państw bałtyckich, z następujących powodów:
* Gazociąg jest postrzegany jako ruchprzedsięwzięcie politycznypolityczne, mającymające na celu ominięcie ww.Polski i krajów bałtyckich jako krajów tranzytowych<ref>[http://www.mosnews.com/money/2005/12/30/iaeagainstpipeline.shtml]</ref>.. Z tego powodu Polska i kraje bałtyckie obawiają się możliwości używania gazociągu jako instrumentu wywierania przez Rosję nacisku politycznego lub ekonomicznego. Jako przykład takiej polityki Rosji podaje się konflikt naftowy z Ukrainą z 2005 roku. <br />Były polski [[Ministerstwo Obrony Narodowej|Minister Obrony Narodowej]], a obecnie [[Ministerstwo Spraw Zagranicznych|Minister Spraw Zagranicznych]] [[Radosław Sikorski]] przyrównał nawet umowę o budowie gazociągu do [[Pakt Ribbentrop-Mołotow|Paktu Ribbentrop-Mołotow]]<ref>[http://wiadomosci.wp.pl/kat,9271,wid,8421192,wiadomosc.html Sikorski: niech Rosja wyjaśni, dlaczego protestuje przeciwko amerykańskiej bazie w Polsce ]</ref>.
* Podważana jest racjonalność ekonomiczna przedsięwzięcia. Jego projektantom i wykonawcom zarzuca się nieuwzględnienie ogromnych kosztów obsługi i konserwacji gazociągu biegnącego po dnie Bałtyku, które, zdaniem przeciwników projektu, przewyższą zyskikorzyści wynikające z uniknięcia opłat [[Tranzyt (transport)|tranzytowych]].
* Omijane gazociągiem kraje podnoszą kwestię obniżenia swojego [[Bezpieczeństwo energetyczne|bezpieczeństwa energetycznego]].
* ZastrzeżeniaWskazywane mająjest ekolodzy.ryzyko Wskazująkatastrofy naekologicznej ryzykoBałtyku spowodowanej naruszeniauwolnieniem zalegającej na dnie Bałtyku (w beczkach i wrakach okrętów) [[broń chemiczna|broni chemicznej]], pozostałejzatapianej tam po obydwu wojnach światowych w beczkach, kontenerach i wrakach okrętów, co mogłoby spowodować nieodwracalne zniszczenia wzniszczenie ekosystemieekosystemu Bałtyku<ref>[http://www.mosnews.com/money/2005/09/16/lithuaniapipeline.shtml]</ref>. Rosja uważa te obawy za nieuzasadnione, twierdząc, że budowa gazociągu przyczyni się raczej do oczyszczenia Bałtyku z owych groźnych składowisk.
* Zastrzeżenia ekologów dotyczą również naruszenia dna morskiego i skał będących siedliskiem dla żywych organizmów (wykop szeroki na 15 m) oraz zagrożeń dla rezerwatów w [[Zatoka Greifswaldzka|Zatoce Greisfwaldzkiej]]<ref>[http://www.naszdziennik.pl/index.php?typ=sw&dat=20090210&id=sw24.txt Co oznacza Nord Stream dla Morza Bałtyckiego?]</ref>
* Podnosi się kwestię uzależnienia Europy Zachodniej od jednego źródła gazu, budowa gazociągu bałtyckiego jest postrzegana jako próba zwiększenia uzależnienia [[Unia Europejska|Unii Europejskiej]] od dostaw rosyjskich<ref>[http://service.spiegel.de/cache/international/0,1518,393163,00.html International - SPIEGEL ONLINE - Nachrichten<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>.
Linia 45:
 
== Skandal polityczny w Niemczech ==
ByłyÓwczesny kanclerz Niemiec, [[Gerhard Schröder]] oraz byłyówczesny prezydent Rosji, [[Władimir Putin]], byli silnymi obrońcami idei gazociągu, gdy projekt był jeszcze w fazie negocjacji. Umowa między Rosją a Niemcami w sprawie budowy gazociągu została podpisana na 2 tygodnie przed [[wybory parlamentarne|wyborami parlamentarnymi]] w Niemczech, w których kanclerz Schröder stracił stanowisko. Wkrótce po nich,wyborach były już kanclerz Gerhard Schröder zgodził się objąćobjął stanowisko przewodniczącego [[rada nadzorcza|rady nadzorczej]] konsorcjum powołanego do budowy gazociągu.
 
Zostało to okrzyknięteuznane skandalemza skandal, nie tylko przez niemieckie, ale także i przez międzynarodowe media, i ocenione jako konflikt interesów<ref>[http://service.spiegel.de/cache/international/0,1518,389965,00.html International - SPIEGEL ONLINE - Nachrichten<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref><ref>[http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2005/12/12/AR2005121201060.html Gerhard Schroeder's Sellout]</ref>. Podniesiono zarzut, że decyzja o podpisaniu kontraktu z Rosją mogła być motywowana osobistymi korzyściami, nie zaś interesem Niemiec.
 
Podobne kontrowersje wywołało działanie [[Finlandia|fińskiego]] polityka [[Paavo Lipponen]]a. Pełniąc funkcję [[premierzy Finlandii|premiera]] był on zwolennikiem projektu Gazociągu Północnego. Po zakończeniu działalności politycznej w 2008 został zatrudniony przez spółkę [[Nord Stream]]. Do jego obowiązków należy wspieranie Nord Stream w kontaktach z władzami i instytucjami fińskimi.