Wikipedia

Strumień (miasto): Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
drobne redakcyjne
m Wycofano edycje użytkownika 77.255.184.88 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to D T G.
Linia 1:
{{disambigR|miasta Strumień|[[Strumień (ujednoznacznienie)|inne znaczenia słowa strumień]]}}
{{Miasto infobox
|Miasto = Strumień
|slogan =
|dewiza =
|herb_miasta = Plik:POL Strumień COA.svg
|dopełniacz_miasta = Strumienia
|panorama = Strumień Rynek z ratuszem.jpg
|opis_panoramy = Rynek z ratuszem
|flaga_miasta =
|województwo = śląskie
|powiat = cieszyński
|grodzki =
|gmina = Strumień
|rodzaj_gminy = miejsko-wiejska
|miejska =
|założone = XIII wiek
|prawa_miejskie = 1482
|zarządzający = burmistrz
|prezydent = Anna Agnieszka Grygierek
|powierzchnia = 6,31
|stopniN = 49
|minutN = 54
|sekundN = 59.9
|stopniE = 18
|minutE = 45
|sekundE = 48.6
|położenie =
|wysokość =
|populacja = 3419<ref>[http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/PUBL_L_ludnosc_stan_struktura_30_06_2008.pdf Ludność Polski 2008 GUS]</ref>
|rok = 2008
|gęstość = 541,8
|aglomeracja =
|nr_kier = +48 33
|kod_poczt = 43-246
|tablica_rej = SCI
|TERYT = 2243203114
|SIMC = 0925258
|miasta_partnerskie = {{flaga|CZE}} [[Pietwałd]]
|mapa_miasta = Plik:Strumień Mapa.png
|adres_um = ul. Rynek 4,<br />43-246,<br /> tel. 33 857-01-42, 33 857-01-48
|kod_poczt_um = sekretariat@um.strumien.pl
|galeria_commons = Category:Strumień
|wikinews =
|wikiquote =
|wikisłownik =
|www = http://www.strumien.pl
}}
[[Plik:POL Miasto Strumień.png|thumb|250px|Miasto Strumień na mapie gminy]]
[[Plik:Strumień Stare Miasto.jpg|thumb|250px|Fragment zabytkowej części miasta z widokiem na ratusz]]
[[Plik:Strumien Kosciol Sw. Barbary.jpg|thumb|right|250px|Barokowy kościół Św. Barbary]]
 
'''Strumień ''' ([[język niemiecki|niem.]] ''Schwarzwasser'', [[język czeski|cz.]] ''Struměň'') – [[miasto]] w [[powiat cieszyński|powiecie cieszyńskim]] w [[województwo śląskie|województwie śląskim]] nad rzeką [[Wisła|Wisłą]], wzmiankowane w [[1293]] roku, 3461 mieszkańców (2007).
 
== Położenie ==
Miasto i gmina Strumień położone są w południowej części [[województwo śląskie|województwa śląskiego]] w [[powiat cieszyński|powiecie cieszyńskim]] nad [[Wisła|Wisłą]] u ujścia rzek [[Strumień (rzeka)|Strumień]] i [[Knajka]]. Miasto leży w bezpośrednim sąsiedztwie [[Zbiornik Goczałkowicki|Zbiornika Goczałkowickiego]]. Strumień jest jedną z najbardziej wysuniętych na północ miejscowości na [[Śląsk Cieszyński|Śląsku Cieszyńskim]]. Miasto leży w niewielkich odległościach od ważnych ośrodków w województwie i kraju:
 
* [[Katowice]] – 53&nbsp;km
* [[Bielsko-Biała]] – 32&nbsp;km
* [[Cieszyn]] – 25&nbsp;km
* [[Skoczów]] – 16&nbsp;km
* [[Żory]] – 17&nbsp;km
* [[Gliwice]] – 50&nbsp;km
* [[Opole]] – 131&nbsp;km
* [[Wrocław]] – 213&nbsp;km
* [[Kraków]] – 120&nbsp;km
* [[Wisła]] – 37&nbsp;km
 
== Historia ==
W [[XIII wiek]]u gdy Strumień istniał już jako wieś początkowo należał do ziemi [[Pszczyna|pszczyńskiej]]. na skutek rozdrabniania się księstw [[śląsk]]ich Strumień trafiał najpierw do [[Księstwo Raciborskie|Księstwa Raciborskiego]] (koniec XIII wieku), później do [[Księstwo Pszczyńskie|Pszczyńskiego]] (początek [[XV wiek]]u). Następnie Strumień stał się własnością niejakiego ''Sobka'' z Kornic ([[1430]]-[[1446]]) i ''Machna Ogrozieńskiego'' ([[1450]]-[[1480]]). W [[1480]] księstwo pszczyńskie zostaje nabyte przez [[Kazimierz II cieszyński|Kazimierza II]] - [[Piastowie cieszyńscy|księcia cieszyńskiego]], ten z kolei podarował je swojemu marszałkowi Mikołajowi Brodeckiemu, który był w jego posiadaniu do swojej śmierci w [[1518]]. Pod panowaniem Brodeckiego dotychczasowa wieś wkrótce otrzymało prawa miejskie ([[1482]]) oraz podstawowe prawa i przywileje ([[1491]]). Po zatwierdzeniu praw miejskich przez [[Władysław II Jagiellończyk|Władysława Jagiellończyka]] w [[1503]], co pozwoliło na używanie pieczęci i [[Herb Strumienia|herbu]] Strumień stało się pełnoprawnym, choć prowincjonalnym, miastem [[Księstwo Cieszyńskie|Księstwa Cieszyńskiego]], w którym organizowane były cotygodniowe targi, oraz dwa razy do roku [[jarmark]]. Dzięki położeniu na skrzyżowaniu szlaków handlowych: z [[Kraków|Krakowa]] do [[Morawy|Moraw]] i z [[Racibórz|Raciborza]] do [[Bielsko|Bielska]] miasto nieustannie rozwijało się. Dodatkowo w okolicznych miejscowościach hodowano duże ilości ryb, które sprzedawane były nawet do dalekiego [[Wrocław]]ia i Krakowa. Natomiast w samym mieście licznie osiedlali się [[rzemieślnik|rzemieślnicy]].
 
Rozwój miasta został częściowo zahamowany przez [[klęska żywiołowa|klęski żywiołowe]] jak [[pożar]] w [[1572]], który prawie doszczętnie zniszczył miasto, odbudowa trwała 30 lat. Spokój trwał zaledwie 20 lat, gdyż już w [[1623]] miasto dopada [[epidemia|zaraza]], później liczne [[powódź|powodzie]] ([[1678]] do [[1680]]), w [[1688]] ponownie pożar, o wcale nie mniejszej sile niż poprzedni. Brzemienne w skutkach były także [[wojna trzydziestoletnia]] i prześladowania [[luteranizm|luteran]] za czasów [[Habsburscy książęta cieszyńscy|Habsburgów]]. Wojna trzydziestoletnia poza oczywistymi stratami materialnymi spowodowała też oddzielenie Śląska Cieszyńskiego od [[Górny Śląsk|Górnego Śląska]] granicą państwową, przez co przestały też istnieć dotychczasowe szlaki handlowe. W [[1793]] miasto znów nękane było przez pożar. Warto jednak zaznaczyć, że mimo tylu klęsk, liczba ludności wciąż wzrastała, w [[1790]] liczyła 1300 mieszkańców. A pod koniec [[XVIII wiek]]u zaczęto budowę wielu murowanych budynków. Jednak przez protesty mieszkańców w połowie [[XIX wiek]]u władze miasta nie zgodziły się na budowę ''Kolei Północnej'', co nie polepszyło sytuacji prowincjonalności miasteczka. Dopiero w [[1911]] roku Strumień doczekał się połączenia kolejowego ([[Kolej wąskotorowa|wąskotorowego]]) z [[Chybie]]m, mającego cechy [[tramwaj parowy|tramwaju parowego]].
 
Według [[Austro-Węgry|austriackiego]] spisu ludności z [[1900]] w 183 budynkach w Strumieniu na obszarze 925 hektarów mieszkało 1505 osób, co dawało gęstość zaludnienia równą 162,7 os./km². z tego 1431 (95,1%) mieszkańców było [[kościół łaciński|katolikami]], 20 (1,3%) [[luteranizm|ewangelikami]] a 54 (3,6%) wyznawcami [[judaizm]]u, 905 (60,1%) było polsko-, 497 (33%) niemiecko- a 9 (0,6%) czeskojęzycznymi<ref>{{cytuj książkę|autor=|tytuł=Gemeindelexikon der im Reichsrate vertretenen Königreiche und Länder, bearbeitet auf Grund der Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1900, XI. Schlesien|url=http://wiki-commons.genealogy.net/images/8/89/Oesterreich-11.djvu?djvuopts&page=13|miejsce=Wien|rok=1906|język=de}}</ref>. Do 1910 roku liczba budynków wzrosła do 212 a mieszkańców do 1579, z czego 1484 (94%) było katolikami, 28 (1,8%) ewangelikami, 67 (4,2%) żydami, 824 (54,5%) niemiecko-, 681 (45%) polsko- a 8 (0,5%) czeskojęzycznymi<ref>{{cytuj książkę|autor=Ludwig Patryn (ed)|tytuł=Die Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1910 in Schlesien|url=http://www.sbc.org.pl/dlibra/docmetadata?id=11734|miejsce=Troppau|rok=1912|język=de}}</ref>.
 
We wrześniu 1918 roku, na dwa miesiące przed odzyskaniem przez Polskę niepodległości powstaje ''Towarzystwo Śpiewacze "Lutnia"''. Inicjatorem była grupa nauczycieli szkoły powszechnej pod przewodnictwem Jana Orszulika, imieniem którego nazwano później stowarzyszenie działające po dzień dzisiejszy.
 
W XX wieku, tuż po [[I wojna światowa|pierwszej wojnie światowej]] do głosu w sprawie przyłączenia Strumienia do Polski doszła proniemiecka, związana z [[Śląska Partia Ludowa|ruchem ślązakowskim]] [[Józef Kożdoń|Józefa Kożdonia]], rada miasta, a jego burmistrz - ''Fryderyk Skall'' ogłosił: ''Strumień musi pozostać niemiecki, bo zawsze był niemiecki''. Mimo wszystko ostatecznie miasto zostało włączone do odrodzonej Polski. W okresie międzywojennym Strumień był jednym z najbiedniejszych miast województwa śląskiego. Sytuacji nie zmieniło wybudowanie [[tartak]]u ani rozbudowanie cegielni. Podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]] wokół miasta trwały jedne z najbardziej zażartych walk pomiędzy [[Armia Czerwona|Armią Czerwoną]] a [[Wehrmacht]]em na [[Śląsk]]u. Po wojnie starano się zmienić sytuację ekonomiczną w mieście, jednak budowa [[Zbiornik Goczałkowicki|Zbiornika Goczałkowickiego]] podwyższyła wymagania wobec gospodarki ściekowej nowo tworzonych fabryk, które przez to zaniechały umiejscawiania swoich placówek w mieście.
 
== Liczba mieszkańców ==
* [[1619]] – 660
* [[XVIII wiek]] – 1300
* [[1790]] – 1130
* [[1900]] – 1505
* [[1907]] – 1402 (w tym 905 Polaków i 497 Niemców)
* [[1910]] – 1484
* [[1921]] – 1600
* [[1939]] – 2100 (90% Polaków)
* [[2007]] – 3461
 
== Rolnictwo ==
Strumień jest gminą typowo rolniczo-turystyczną. Największe znaczenie ma tutaj uprawa roślin okopowych, zbóż oraz rzepaku. Istnieje na tym terenie ponad 900 gospodarstw rolniczych. Wysoce rozwinięte rolnictwo, nowoczesne gospodarstwa oraz intensyfikacja produkcji rolniczej powoduje to że strumieńskie gospodarstwa dostarczają płodów wysokiej jakości.
 
== Gospodarka ==
Strumień jest jednym z najmniejszych miast województwa śląskiego. Liczące 3600 mieszkańców miasto jest lokalnym ośrodkiem przemysłowym. Na terenie miasta i gminy rozwija się głównie rolnictwo i turystyka, związana z bliskością ośrodków turystycznych Beskidów, oraz przebiegiem ważnych szlaków drogowych. W mieście istnieje piekarnia, składy budowlane, spółdzielnia mieszkaniowa, Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska”, Przedsiębiorstwo Prefabrykacji Betonów „Befabet”, Zakład Wyrobów Metalowych „Strumet”, Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej, firmy: Wesob, Metalowiec, Orka, Ledan. Istnieją stacje benzynowe, punkty usługowe i serwisowe, istnieją filie banków: Spółdzielczego w Jasienicy i PKO BP.
 
== Kultura ==
Głównym animatorem życia kulturalnego w Strumieniu jest Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury. W jego skład wchodzi Strumieński Ośrodek Kultury i Sztuki oraz świetlice środowiskowe w [[Pruchna|Pruchnej]], [[Zabłocie (województwo śląskie)|Zabłociu]] i [[Bąków (województwo śląskie)|Bąkowie]]. Centrum Kultury wspiera głównie amatorski ruch artystyczny w zakresie szeroko pojętej sztuki. Od roku [[1987]] działa tutaj Amatorska Grupa Twórcza „Strumień”, oraz sekcja rękodzieła artystycznego „Igłą i Nitką”. Ośrodek prowadzi także zakrojoną na szeroką skalę edukację kulturalno-artystyczną. Wokół MGOK-u powstały liczne grupy i zespoły artystyczne takie jak grupa wokalna „Dadap”, Rewia Taneczna, para tańca towarzyskiego, grupa plastyczna „Malusie”, sekcja instrumentów klawiszowych czy grupa teatralna „Mały Teatrzyk”. Ośrodek Kultury prowadzi od [[1996]] nowatorską działalność dochodową, a mianowicie wypożyczalnię strojów balowo-karnawałowych „Hokus-Pokus”. Wypożyczalnia ta jest także wykorzystywana po sezonie jako kostiumeria dla występów teatralnych organizowanych przez ośrodek. Raz w roku ośrodek kultury jest organizatorem plebiscytu na najciekawszy strój roku, a efektem tego jest bal kostiumowy. Również od 1996 roku działa galeria „Pod Ratuszem” w której prezentowane są prace artystyczne lokalnych oraz krajowych artystów. Od [[2001]] roku odbywa się Ogólnopolski Konkurs Sztuki Nieprofesjonalnej im. Emilii Michalskiej. Kolejnym istotną instytucją upowszechniania kultury, a zwłaszcza folkloru miasta i gminy jest Macierz Ziemi Cieszyńskiej- Towarzystwo Miłośników Regionu, Koło w Strumieniu. Dzięki ich staraniom w mieście powstała Izba Pamięci Emilii Michalskiej, w której wystawiane są ekspozycje związane z dziedzictwem i historią regionu. MGOK w Strumieniu organizuje także największą imprezę na wolnym terenie w gminie – Staromiejską Wiosnę. Ośrodek organizuje także czas wolny dla strumieńskich dzieci i młodzieży. Na stałe w kalendarzu imprez zapisały się takie imprezy jak „Lato w mieści” czy „Ferie Zimowe”. Strumień posiada także swoją maskotkę o wdzięcznej nazwie „Żabik”, która ma symbolizować Żabi Kraj. Ośrodek oprócz tych działań prowadzi także stałą działalność w zakresie:
* edukacji kulturalnej mieszkańców miasta i gminy,
* organizuje wernisaże, wystawy, spotkania,
* prowadzi działalność wydawniczą,
* organizuje warsztaty taneczne, plastyczne, muzyczne,
* organizuje gminne turnieje taneczne o „Złote Pantofelki”,
* organizuje plenery malarskie, kiermasze sztuki, festiwal talentów.
 
=== Ruch chóralny ===
Strumień ma duże osiągnięcia w zakresie tradycji śpiewaczych. W mieście istnieją dwa chóry: Chór Szkoły Podstawowej i Gimnazjum "Canzonetta" w Strumieniu oraz Towarzystwo Śpiewacze „Lutnia”. Pierwsze z nich zostało założone w [[1932]] roku przez Fryderyka Króla, ówczesnego dyrektora szkoły. Towarzystwo Śpiewacze „Lutnia” swymi tradycjami sięga roku [[1918]]. Wtedy to grupa nauczycieli szkoły powszechnej pod kierownictwem Jana Orszulika założyło Chór Mieszany. Obydwa chóry strumieńskie należą do grona najbardziej utytułowanych chórów w Polsce. Są one laureatami wielu nagród i wyróżnień na arenie krajowej i światowej. Strumieńskie chóry występowały m.in. w krajach takich jak: [[Austria]], [[Węgry]], [[Czechy]], [[Niemcy]], [[Francja]] czy [[Słowacja]]. Chóry gościły także występując na antenie telewizji ogólnopolskich oraz ogólnopolskich rozgłośni radiowych.
 
== Ciekawostki ==
* [[Gmina Strumień]] i [[gmina Chybie|Chybie]] na Śląsku Cieszyńskim są znane jako ''Żabi Kraj''. Była tu duża ilość bagien, stawów i terenów podmokłych.
* Pierwszy staw rybny na terenie Strumienia powstał już w [[1416]] r.
* Wraz z sąsiednim [[gmina Chybie|Chybiem]], Strumień jest jednym z największych ośrodków hodowli [[karp]]ia i [[pstrąg]]a w Polsce
* Po potwierdzeniu przez [[Władysław II Jagiellończyk|Władysława Jagiellończyka]] praw miejskich w [[1503]] r., Strumień dostał zezwolenie na budowę murów obronnych, jednak nigdy do tego nie doszło.
* Zniszczenia podczas [[II wojna światowa|drugiej wojny światowej]] były na tyle wielkie (85% zniszczeń), iż podważano sensowność odbudowy miasta.
* W Strumieniu działa najstarszy salon fryzjerski w Polsce. Jan Chudy, który uczył się fachu w Wiedniu otworzył salon przy strumieńskim rynku w [[1901]] roku{{fakt|data=2010-03}}.
 
== Zabytki ==
* Strumieński [[rynek (urbanistyka)|rynek]]
* [[rokoko]]wy ratusz z [[1628]] roku (rozbudowany na początku [[XIX wiek|XIX]] wieku)
* [[barok]]owe kamieniczki mieszczańskie (przebudowane w [[XIX wiek|XIX]] wieku)
* Kościół pw. [[Barbara z Nikomedii|św. Barbary]] wybudowany w latach [[1789]]-[[1793]]
* Posąg [[Maria z Nazaretu|Matki Boskiej]] na słupie z [[1866]] r.
* Dwór z [[XVIII wiek|XVIII]] wieku
* Karczma przy ul. Londzina z [[XIX wiek|XIX]] wieku
* Pomnik [[Auschwitz-Birkenau|więźniów oświęcimskich]] – ofiar "[[Marsze śmierci|marszu śmierci]]" z [[1963]] r.
 
== Transport ==
Strumień leży przy ważnych trasach drogowych. Nieopodal miasta przebiega trasa szybkiego ruchu łącząca [[Beskid Śląski|Beskidy]] z [[Górny Śląsk|Górnym Śląskiem]] [...]
* {{AS-droga|K|81}} [[Droga krajowa nr 81 (Polska)|Droga krajowa nr 81]] ([[Katowice]] – [[Skoczów]])
* {{AS-droga|W|939}} [[Droga wojewódzka nr 939]] ([[Pszczyna]] – Strumień)
[...] oraz drogi lokalne do [[Bielsko-Biała|Bielska-Białej]], [[Chybie|Chybia]].
 
W mieście zlokalizowana jest stacja kolejowa Strumień.
 
== Sport i rekreacja ==
W Strumieniu istnieje Ludowy Klub Sportowy „Wisła Strumień”, który posiada dwie sekcje: piłki nożnej oraz szachową. Sekcja piłki nożnej rozgrywa mecze w [[A-klasa polska w piłce nożnej|klasie A]]. Klub organizuje wiele mistrzostw, w których odnosi sukcesy. Są to: Mistrzostwa Ziemi Cieszyńskiej, Mistrzostwa Powiatu Cieszyńskiego, Turniej Żabiego Kraju, Turniej Młodzików<ref>[http://www.wislastrumien.pl Wisła Strumień]</ref>.
 
Początki sekcji szachowej datuje się na [[1987]] rok. Zawodnicy sekcji szachowej odnoszą znaczące sukcesy w kraju.
 
W mieście istnieje także koło wędkarskie [[Polski Związek Wędkarski|Polskiego Związku Wędkarskiego]], hala sportowo-widowiskowa oraz basen kąpielowy:
* Wielofunkcyjna hala sportowo-widowiskowa przy ul. Młyńskiej 5, otwarta 8 grudnia 2004 r.
** wymiary 37m x 20m
** widownia 220 miejsc
** posadzka hali parkietowa
 
* Basen kąpielowy przy ul. Młyńskiej 14
** wymiary 50m x 20m
** głębokość 1,15m - 4,5m
** wieża skoków, poziom I - 3m, poziom II - 5m
** Na terenie basenu można korzystać z piaskownicy, boiska do gry w siatkówkę i piłkę nożną.
 
{{Przypisy}}
 
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.strumien.pl Urząd Miejski w Strumieniu]
* [http://www.mapa.strumien.pl/ Interaktywna mapa Gminy Strumień]
* [http://www.strumien.com Portal Miasta i Gminy Strumień]
{{Linki do map Polski
| stopniN=49
| minutN=54
| sekundN=59.9
| stopniE=18
| minutE=45
| sekundE=48.6
}}
 
{{Gmina Strumień}}
{{Powiat cieszyński}}
{{Powiat bielski śląski (dawny)}}
{{Powiat cieszyński (dawny)}}
{{Województwo bielskie (1975-1998)}}
 
{{Miasta województwa śląskiego}}
 
[[Kategoria:Strumień (miasto)|*]]
 
[[de:Strumień]]
[[en:Strumień]]
[[eo:Strumień]]
[[lv:Strumeņa]]
[[nl:Strumień]]
[[pt:Strumień]]
[[ro:Strumień]]
[[ru:Струмень]]
[[sk:Strumień]]
[[uk:Струмень]]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Strumień_(miasto)”