Demokratyczna Armia Grecji: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Antyfaszyzm jest tu UŹRÓDŁOWIONY, to pogląd o jego pozorności nie podaje jakichkolwiek źródeł. Proszę respektować zasady Wiki - wymóg uźródłowienia.
Redakcje przypisu dot. nazewnictwa wojska, podległego rządowi Grecji.
Linia 26:
 
== Tło historyczne ==
Wkrótce po wyzwoleniu [[Grecja|Grecji]] spod okupacji [[III Rzesza|hitlerowskiej]] oraz po [[układzie z Warkizy]] i niezgodnie z jego postanowieniami<ref>wybór fragmentów umowy z Varkizy przedstawiony jest m.in. w pracy C.M. Woodhouse'a "The Apple of Discord: A Survey of Recent Greek Politics in their International Setting (London 1948)308-310 [http://books.google.com/books?id=0veZdS654aQC&pg=PA188&lpg=PA188&dq=varkiza+agreement+state+dept&source=bl&ots=_1fTiXoPC_&sig=Ngegt-tafusdHnYK1sJ9iVkD-RI&hl=el&ei=6niaS86XF9Cy4Qab3K1S&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=3&ved=0CBEQ6AEwAg#v=onepage&q=&f=false]</ref>, brytyjski korpus ekspedycyjny, wraz z wojskiem [[Monarcha|królewskiego]] rządu Grecji<ref>wierne tłumaczenieTłumaczenie nazwy własnej greckiej armii narodowejrządowej: ''Wojsko Greckie'' – ''Ελληνικός Στρατός'', używano też nazwy "Εθνικός Στρατος" - "Wojsko Narodowe". Jednocześnie mianem "narodowców" określano obóz rojalistyczny.</ref>, zmobilizowały 60.000 [[żołnierz]]y, 200 [[czołg]]ów i 80 [[samolot]]ów przeciw [[lewica|lewicowemu]], [[Republika|republikańskiemu]] Narodowemu Frontowi Wyzwoleńczemu EAM (''Εθνικός Απελευθερωτικός Μέτωπος''). Prócz akcji wojska i policji, w kraju działało 166 grup antykomunistycznych, o charakterze bojówkarskim. Tylko w okresie od wydarzeń grudniowych 1944/45 r.<ref>wydarzenia te, określane jako ''Dekemvriana'' przedstawione są w haśle "[[Wojna domowa w Grecji]]" </ref> do 31 Marca [[1946]]<ref>31 marca 1946 - data pierwszych, powojennych wyborów parlamentarnych</ref> w kraju doszło, przeciw domniemanym komunistom, do 1.289 mordów, 6.671 zranień, 31.632 przypadków tortur, 84.931 aresztowań, 165 gwałtów i 18.767 rabunków oraz skazano na wyroki więzienia ponad 30 tysięcy osób, podejrzanych o sprzyjanie EAM<ref>precyzyjnie opisane dane obywatelskiej organizacji "Narodowa Solidarność Grecji" ''"Εθνηκή Αλληλεγγυή Ελλαδος"'', monitorującej przypadki bezprawia w Grecji, założonej w Atenach 28 maja 1941 r. Tabela z tymi danymi i w rozbiciu na województwa, zawarta jest m.in. w ''"Historii Wojny Domowej 1945-49"'' autorstwo Foivos Neokosmou Gfigoriadis, tom 2, str. 630, wydawnictwo Kam.Chr.Kamarinopoulos, z cytowanego raportu naczelnej rady ww. organizacji solidarnościowej, z 10 maja 1946 roku, nr.protokołu organizacji 863. </ref>. Dane o aresztowaniach i uwięzieniach, wymienione przez stronę rządową, są jeszcze nieco wyższe. Zdaniem lewicy, za morderstwa odpowiedzialne były bojówki antykomunistyczne, policjanci Gwardii Narodowej, policjanci policji lokalnej oraz sporadycznie członkowie brytyjskiego korpusu ekspedycyjnego<ref>dla tegoż okresu, D.H.Close, w "The Greek Civil War", wyd. Routledge London 1993, str.164 przytacza następujące zestawienie: 953 osoby z kręgu lewicy zostały zamordowane przez grupy nieumundurowane, 250 osób zamordowała Gwardia Narodowa, 82 osoby zamordowała policja, 4 osoby zginęły z rąk Brytyjczyków. Zniszczono 767 biur EAM.</ref>. Duży wpływ na taki rozwój sytuacji wywarła okoliczność, że strona rządowa, zachęcona przez Winstona Churchilla<ref>czego dowodzą m.in. telegramy W.Churchilla z jesieni [[1944]]&nbsp;r. przechowywane w archiwum Winston Churchill College, w Cambridge</ref>, już od pierwszych dni po wyzwoleniu Grecji spod niemieckiej okupacji, przejęła i zatrudniła ponownie niemal wszystkich żołnierzy i oficerów byłych, hitlerowskich [[Bataliony Bezpieczeństwa|Batalionów Bezpieczeństwa]]<ref>T.Kostopoulos str.72-74</ref>.
 
Komuniści organizowali samoobronę. Odtworzono istniejące w okresie okupacji hitlerowskiej tajne oddziały OPLA (''Ομάδες Προστασίας Λαϊκών Αγωνιστών, ΟΠΛΑ – Grupy Ochrony Ludowych Bojowników''). Do lata [[1946]], na terenie całej Grecji powołano lokalne sztaby OPLA. Możliwe, iż zapowiedzią walki zbrojnej była już akcja 30 bojowników, kombatantów ELAS <ref>ELAS ([[gr.]] ΕΛΑΣ - Greckie Ludowe Wojsko Wyzwoleńcze) - organizacja partyzancka z okresu II wojny światowej, kontrolowana przez EAM, jesienią 1944 r. grupowała około 90% łącznej liczby greckich partyzantów.</ref>, przeciw więzieniu w [[Litochoron|Litochoro]], przeprowadzona 31 marca 1946 nad ranem, czyli w dzień pierwszych wyborów powszechnych. Żadna z organizacji nie przyznała się oficjalnie do jej przeprowadzenia<ref>rozważa to m.in. praca zbiorowa ''"Emeis oi Ellines"</ref>.