Pasat: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Anulowanie wersji nr 25595031 autora 95.49.43.17 na dużej wysokości - odwrotnie
m ort.
Linia 1:
'''Pasat'''; '''Passat''' – stały, ciepły [[wiatr]] o umiarkowanej sile (3~4°B), wiejący w strefie międzyzwrotnikowej między 35° szerokości północnej i 35° szerokości południowej; w epoce żaglowców miał duże znaczenie. Na półkuli północnej pasat wieje z kierunku NE, a na południowej z SE (zgodnie z działaniem [[siła Coriolisa|siły Coriolisa]], powodującej odchylenie kierunku ruchu ciał poruszających się prosto na półkuli północnej w prawo, a na południowej – w lewo). Wieją one ze strefy wyżów zwrotnikowych ku strefie niżów równikowych znajdujących się w tzw. [[komórka Hadleya|komórce cyrkulacyjnej Hadleya]].
Miejsce, gdzie pasaty z obu półkul spotykają się ze sobą, nazywa się Międzyzwrotnikową Strefą Zbieżności (Konwergencji) lub bruzdą niskiego ciśnienia.
Pasat to [[wiatr]], a więc poziomy ruch powietrza. Aby mógł wiać, musi istnieć różnica ciśnień między obszarami na powierzchni Ziemi, która najczęściej spowodowana jest różnicami w nagrzaniu powierzchni naszej planety.
 
== Cyrkulacja pasatowa ==
Cyrkulacja (ruch) powietrza (i jednocześnie pasaty) ma swój początek w Międzyzwrotnikowej Strefie Zbieżności. Powierzchnia Ziemi w strefie równikowej intensywnie się nagrzewa. Ogrzane, wilgotne powietrze zwiększając swoją objętość unosi się do góry a jego ciśnienie przy powierzchni spada i tworzy się [[niż baryczny]]. Para wodna zawarta w tym powietrzu ulega [[kondensacja|kondensacji]] i daje początek codziennym opadom nad Równikiem[[równik]]iem zwanymi [[deszcze zenitalne|deszczami zenitalnymi]]. Powietrze zawierające już niewiele wilgoci unosi się dalej ku górze i ochładza. Odpływa w kierunku biegunów, odchylając swój kierunek ruchu w wyniku działania siły Coriolisa na NW na półkuli północnej i SW na półkuli południowej – są to [[antypasat]]y.
Suche i chłodne powietrze opada nad [[zwrotnik]]ami, dając początek wyżom zwrotnikowym. Opadając ociepla się adiabatycznie. Stąd w strefie zwrotnikowej znajdują się całoroczne ośrodki antycyklonalne (wyżowe), warunkujące niemal bezchmurną, suchą, gorącą pogodę z bardzo niewielkimi opadami. To ciepłe i suche powietrze znad zwrotników zaczyna się przemieszczać ku [[Równik]]owirównikowi, ponieważ obszar ten ma wyższe ciśnienie atmosferyczne, niż strefa równikowa.
Ten właśnie poziomy ruch suchego, gorącego powietrza z kierunku NE na półkuli północnej a z SE na południowej odbywający się przy powierzchni Ziemi (w dolnej warstwie [[troposfera|troposfery]]) nazywamy pasatami.
 
=== Zobacz też ===
* [[Antypasatantypasat]]
* [[Wikipedia:Skarbnica Wikipedii/Przegląd zagadnień z zakresu geografii|przegląd zagadnień z zakresu geografii]]
* [[Wikipedia:Skarbnica Wikipedii/Przegląd zagadnień z zakresu żeglarstwa|przegląd zagadnień z zakresu żeglarstwa]]