Ród: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
nie od razu Kraków zbudowano, czyli merytoryczne+przypis
Linia 1:
'''Ród''' – [[grupa społeczna]] oparta na [[pokrewieństwo|wspólnocie krwi]], obejmująca [[rodzina (socjologia)|rodziny]] wywodzące swe pochodzenie od wspólnego antenata ([[wstępny|przodka]]), posługująca się wspólną symboliką oraz nazwą, będącą najczęściej [[zawołanie|proklamą]] [[herb szlachecki|herbu rodowego]]. Często lecz nie koniecznie posługująca się wspólnym nazwiskiem, mówiąca przeważnie tym samym [[dialekt]]em. Więź wewnętrzną rodu u [[Ludy pierwotne|ludów pierwotnych]] stanowiło [[lineaż|pochodzenie macierzyste]], a w bardziej rozwiniętych ustrojach [[lineaż|pochodzenie ojcowskie]]. Ród jest pojęciem nadrzędnym w stosunku do rodziny, składa się bowiem z wielu rodzin posiadających niejednokrotnie inne [[Nazwisko|nazwiska]].
 
Ród jest pojęciem nadrzędnym w stosunku do rodziny, składa się bowiem z wielu rodzin posiadających niejednokrotnie inne [[Nazwisko|nazwiska]].
 
Z różnych rodzajów [[Ustrój rodowy|ustroju rodowego]] wywodzi [[Feliks Koneczny]] różniczkowanie [[Cywilizacja|cywilizacyjne]]. Wyróżniał m.in. ród pierwotny, despocję rodową, spółki, wspólnoty z używalnością stałą oraz używalności czasowe<ref>{{cytuj książkę |nazwisko= Koneczny|imię= Feliks|autor link= |tytuł= Różne typy cywilizacji| rozdział= | nazwisko r= | imię r= | autor r link= |wydawca= Dom Wydawniczy "Ostoja"|miejsce= Krzeszowice|rok= 2005|strony= |isbn= 83 – 60048 – 80 – 0}}</ref>.
 
== Wczesne średniowiecze ==
We [[Wczesne średniowiecze|wczesnym średniowieczu]] ród tworzył wyodrębnioną (na stosunkowo rozległym terenie) całość osadniczą i gospodarczą. Zapewniał członkom rodu wyżywienie i bezpieczeństwo (zewnętrzne, czyli ochronę przed obcymi, i wewnętrzne, ład w grupie). Członków rodu łączyła wspólnota kultu przodków<ref>{{cytuj książkę | nazwisko = Bardach | nazwisko2 = Leśnodorski | nazwisko3 = Pietrzak | imię = Juliusz | imię2 = Bogusław | imię3 = Michał | autor link = Juliusz Bardach | autor link2 = Bogusław Leśnodorski | autor link3 = Michał Pietrzak (prawnik) | tytuł = Historia ustroju i prawa polskiego | wydawca = LexisNexis | miejsce = Warszawa | rok = 2009 | strony =38 | isbn = 978-83-7620-192-4}}</ref>.
 
== Pełne średniowiecze ==
W czasach rozwoju [[herb szlachecki|herbów]] ród posługiwał się wspólną symboliką oraz nazwą, będącą najczęściej [[zawołanie|proklamą]] herbu rodowego.
 
== Ród heraldyczny ==
Osobnym i sztucznym pod względem pokrewieństwa pojęciem jest tak zwany ''[[herbowni|ród heraldyczny]]'' funkcjonujący w [[średniowiecze|średniowieczu]], a dotyczący wyłącznie obszarów dawnej [[I Rzeczpospolita|I Obojga Narodów|Rzeczypospolitej Obojga Narodów]] – gdzie czynnikiem tworzącym ów "ród" był wspólny dla członków tej społeczności [[Herb szlachecki|herb]], nie zaś wspólnota krwi. Niejednokrotnie tym samym (nie zmienionym) herbem posługiwało się po kilkaset rodzin nie będących ze sobą spokrewnionymi.
 
To zjawisko socjologiczne wywodziło się z [[Chorągiew (wojsko)|chorągiewnej]] struktury wojskowej, gdzie cała [[Drużyna książęca|drużyna rycerska]] występowała pod znakiem swojego [[Wojewoda|wojewody]]. Czynnik ten miał więc decydujący wpływ również na unikatowość [[Heraldyka polska|polskiej heraldyki]], różniącej ją od zachodniej.