Pontifex maximus: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Rzym: drobne redakcyjne
→‎Rzym: , WP:SK, drobne redakcyjne
Linia 6:
Ogólnie przyjmuje się, że tytuł ''Pontifex Maximus'' znaczy ''najwyższy budowniczy mostów'' (od łacińskiego ''pons'' i ''facere''). Mniejszym zainteresowaniem cieszy się teoria o etruskim pochodzeniu tytułu, który miałby wówczas znaczyć ''przygotowujący do drogi'' (od etruskiego słowa ''pont'' - droga).
 
== Rzym ==
Jak podaje [[Tytus Liwiusz|tradycja]], kolegium kapłańskie wraz z jego przewodniczącym miał utworzyć [[Numa Pompiliusz]], drugi król Rzymu.<ref>{{cytuj Najwyższyksiążkę kapłan| zajmowałautor się= sprawamiMaria [[ReligiaJaczynowska| tytuł = Historia starożytnego Rzymu|kultu państwowego]].wydawca Tym= samymPaństwowe podlegałWydawnictwo muNaukowe| miejsce [[kalendarz= rzymskiWarszawa|kalendarz]] irok kolegium= [[Westalka1978|westalek]] isbn = 83-01-00268-9| strony = 57}}</ref>. WPoczątkowo 254''najwyższy rokukapłan'' mianowany był przez władcę, a po upadku monarchii wybierany dożywotnio spomiędzy pozostałych pontyfików. Pod koniec III wieku p.n.e. urządwprowadzono pełnionywybór dotychczasPontifexa tylkoMaximusa przezna przedstawicielikomicjach patrycjatutrybusowych<ref>{{cytuj objąłksiążkę | tytuł = Mała encyklopedia kultury antycznej| wydawca = Państwowe Wydawnictwo Naukowe| miejsce = Warszawa| rok = 1983| isbn = 83-01-03529-3| plebejstrony Tyberiusz= Coruncarius608-609}}</ref>.
 
Najwyższy kapłan zajmował się sprawami [[Religia starożytnego Rzymu|kultu państwowego]]. Tym samym podlegał mu [[kalendarz rzymski|kalendarz]] i kolegium [[Westalka|westalek]]. W 254 roku p.n.e. urząd pełniony dotychczas tylko przez przedstawicieli patrycjatu objął plebej Tyberiusz Coruncarius.
Po śmierci [[Marek Emiliusz Lepidus (triumwir)|Lepidusa]] w [[12]] roku [[p.n.e.]] urząd ''najwyższego kapłana'' objął [[Oktawian August]] i odtąd aż do roku [[375]] n.e. tytuł ten noszony był przez każdego kolejnego [[cesarze rzymscy|cesarza]]<ref>{{cytuj książkę | autor = Aleksander Krawczuk| tytuł = Poczet cesarzy rzymskich| wydawca = Iskry| miejsce = Warszawa| rok = 2006| isbn = 83-207-1748-5| strony = 26}}</ref>. Cesarze pełnili swą sakralną funkcję podczas licznych świąt. Tytuł ten wskazywał także na opiekuńczą funkcję cesarza w stosunku do wszystkich religii w cesarstwie. Cesarz mógł więc ustanawiać kapłanów i kalendarz świąt wszystkich religii cesarstwa. Dopiero w [[375]] roku chrześcijański cesarz [[Gracjan (cesarz rzymski)|Gracjan]] po wstąpieniu na tron odmówił przyjęcia do swojej tytulatury godności ''najwyższego kapłana''<ref>{{cytuj książkę | tytuł = Mała encyklopedia kultury antycznej| wydawca = Państwowe Wydawnictwo Naukowe| miejsce = Warszawa| rok = 1983| isbn = 83-01-03529-3| strony = 609}}</ref> i zrzekł się związanych z tym urzędem funkcji<ref>{{cytuj książkę | autor = Aleksander Krawczuk| tytuł = Ostatnia olimpiada| wydawca = Ossolineum| miejsce = Wrocław| rok = 1988| isbn = 83-04-02966-9| strony = 77}}</ref>. Nie oznacza to jednak, iż od tego czasu cesarze zrezygnowali z interwencji w sprawy kościelne.
 
Po śmierci [[Marek Emiliusz Lepidus (triumwir)|Lepidusa]] w [[12]] roku [[p.n.e.]] urząd ''najwyższego kapłana'' objął [[Oktawian August]] i odtąd aż do roku [[375]] n.e. tytuł ten noszony był przez każdego kolejnego [[cesarze rzymscy|cesarza]]<ref>{{cytuj książkę | autor = Aleksander Krawczuk| tytuł = Poczet cesarzy rzymskich| wydawca = Iskry| miejsce = Warszawa| rok = 2006| isbn = 83-207-1748-5| strony = 26}}</ref>. Cesarze pełnili swą sakralną funkcję podczas licznych świąt. Tytuł ten wskazywał także na opiekuńczą funkcję cesarza w stosunku do wszystkich religii w cesarstwie. Cesarz mógł więc ustanawiać kapłanów i kalendarz świąt wszystkich religii cesarstwa. Dopiero w [[375]] roku chrześcijański cesarz [[Gracjan (cesarz rzymski)|Gracjan]] po wstąpieniu na tron odmówił przyjęcia do swojej tytulatury godności ''najwyższego kapłana''<ref>{{cytuj książkę | tytuł = Mała encyklopedia kultury antycznej| wydawca = Państwowe Wydawnictwo Naukowe| miejsce = Warszawa| rok = 1983| isbn = 83-01-03529-3| strony = 609}}</ref> i zrzekł się związanych z tym urzędem funkcji<ref>{{cytuj książkę | autor = Aleksander Krawczuk| tytuł = Ostatnia olimpiada| wydawca = Ossolineum| miejsce = Wrocław| rok = 1988| isbn = 83-04-02966-9| strony = 77}}</ref>. Nie oznacza to jednak, iż od tego czasu cesarze zrezygnowali z interwencji w sprawy kościelne.
 
==Tytuł papieży==