Roy Geiger: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Belissarius (dyskusja | edycje)
m Dodano kategorię "Zmarli w 1947" za pomocą HotCat
drobne techniczne, WP:SK
Linia 1:
{{Żołnierz infobox
|imię i nazwisko = Roy Stanley Geiger
|imię i nazwisko org =
|pseudonim =
|rodzaj wojsk = lądowe
|zwycięstwa =
|grafika = Roy Geiger.jpg
|opis grafiki = Generał Roy Stanley Geriger
Linia 13:
|data śmierci = [[23 stycznia]] [[1947]]
|miejsce śmierci = [[Bethesda (Maryland)|Bethesda]], [[Maryland]]
|lata służby =
|siły zbrojne = [[Plik:USMC logo.svg|20px]] [[United States Marine Corps|US Marine Corps]]
|jednostki =
|stanowiska = dowódca: 1. Dywizji Marines, 1. Korpusu Amfibijnego Marines, komendant Korpusu Piechoty Morskiej
|wojny i bitwy = [[II wojna światowa]]:
* [[walki o archipelag Marianów]],
* [[bitwa o Okinawę]]
|późniejsza praca =
 
|odznaczenia = [[Plik:Medal of Honor ribbon.svg|40px|Medal Honoru]] [[Plik:Navy Cross ribbon.svg|40px|Krzyż Marynarki]] [[Plik:Navy Distinguished Service ribbon.svg|40px|Navy Distinguished Service Medal]] [[Plik:Marine Corps Expeditionary ribbon.svg|40px|Marine Corps Expeditionary Medal]] [[Plik:Mexican Service Medal ribbon.svg|40px|Mexican Service Medal]] [[Plik:Haitian Campaign Medal ribbon.svg|40px|Haitian Campaign Medal]] [[Plik:World War I Victory Medal ribbon.svg|40px|World War I Victory Medal]] [[Plik:World War II Victory Medal ribbon.svg|40px|World War II Victory Medal]]
|późniejsza praca =
|commons =
|odznaczenia = [[Plik:Medal of Honor ribbon.svg|40px|Medal Honoru]] [[Plik:Navy Cross ribbon.svg|40px|Krzyż Marynarki]] [[Plik:Navy Distinguished Service ribbon.svg|40px|Navy Distinguished Service Medal]] [[Plik:Marine Corps Expeditionary ribbon.svg|40px|Marine Corps Expeditionary Medal]] [[Plik:Mexican Service Medal ribbon.svg|40px|Mexican Service Medal]] [[Plik:Haitian Campaign Medal ribbon.svg|40px|Haitian Campaign Medal]] [[Plik:World War I Victory Medal ribbon.svg|40px|World War I Victory Medal]] [[Plik:World War II Victory Medal ribbon.svg|40px|World War II Victory Medal]]
|commons =
}}
'''Roy Stanley Geiger''' ( ur. 25 stycznia 1885 – zm. 23 stycznia 1947 roku) był [[generał]]em [[United States Marine Corps|USMC]] który, w czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]], został pierwszym w historii dowodzącym armią żołnierzem korpusu marines.
 
Geiger dowodził III Korpusem Desantowym w czasie [[Bitwa o Okinawę|bitwy o Okinawę]], gdzie przejął dowództwo nad 10 Armią [[United States Army|US Army]] po niespodziewanej śmierci generała [[Simon Bolivar Buckner, Jr.|Simona B. Bucknera]]. Geiger pozostawał na tym stanowisku do chwili zastąpienia przez generała [[Joseph Stilwell|Josepha Stilwella]].
 
== Lata młodości ==
Geiger urodził się w [[Middleburg]] na [[Floryda|Florydzie]]. Studiował na Stetson University, gdzie uzyskał [[A.B.|bakalaureat]] z prawa. 2 listopada 1907 roku wstąpił do Korpusu Marines i został wysłany na szkolenie do [[Naval Station Norfolk]]. 2 czerwca 1908 roku uzyskał stopień kaprala. Po zdaniu wymaganych egzaminów i przejściu komisji lekarskiej został awansowany na stopień [[podporucznik]]a 5 lutego 1909<ref>Willock ''Unaccustomed to Fear'', ss.33-42.</ref>.
 
Po odbyciu kursu w Szkole Oficerskiej Korpusu w Port Royal w [[Karolina Południowa|Karolinie Południowej]] służył w oddziałach marines na pokładach {{USS|Wisconsin|BB-9|2}} i {{USS|Delaware|BB-28|2}}. W sierpniu 1912 roku został skierowany do [[Nikaragua|Nikaragui]], gdzie brał udział w ostrzale, ataku i zdobyciu wzgórz ''Coyotepe'' i ''Barranca''. Następnie w latach 1913-1916 odbywał służbę na [[Filipiny|Filipinach]] oraz w oddziale marines stanowiącym ochronę Amerykańskiego Poselstwa w [[Pekin]]ie.
 
W marcu 1916 roku Geiger został przeniesiony do [[Naval Air Station Pensacola]], na kurs pilotażu. W czerwcu 1917 pomyślnie ukończył kurs i został pilotem lotnictwa morskiego.
 
== I wojna światowa i lata międzywojenne ==
Po odbyciu dalszych szkoleń został, w lipcu 1918, wysłany do [[Francja|Francji]]. Służył w 5 Grupie [[Royal Air Force]] w [[Dunkierka|Dunkierce]]. Dowodził dywizjonem ''Marine Aviation Force'', który wchodził w skład "Dziennego Skrzydła" Północnej Grupy Bombowców. Do Stanów Zjednoczonych wrócił w styczniu 1919. Za nienaganną służbę i prowadzenie wypraw bombowych przeciw nieprzyjacielowi został udekorowany [[Navy Cross]].
 
Od grudnia 1919 do stycznia 1921 roku był dowódcą dywizjonu ''Marine Aviation Force'', współdziałając z 1 Brygadą Tymczasową na [[Haiti]]. Po powrocie do Stanów Zjednoczonych podjął naukę w Szkole Sztabu Generalnego w [[Fort Leavenworth]] w [[Kansas]], którą ukończył w czerwcu 1925 roku. Ponownie wrócił do służby zamorskiej, dowodząc 2 Dywizjonem Obserwacyjnym na Haiti.
 
W sierpniu 1927 powrócił do USA by pracować jako instruktor w szkole pilotażu Korpusu, a w maju 1928 roku został skierowany do służby w Sekcji Lotniczej Wydziału Operacji i Szkolenia w Kwaterze Głównej USMC. Po odbyciu kursu w [[US Army War College]], który ukończył w czerwcu 1929, został przydzielony do Bazy Quantico, gdzie objął obowiązki dowódcy dywizjonów lotniczych Sił Ekspedycyjnych Wschodniego Wybrzeża, wkrótce jednak wrócił do Waszyngtonu, gdzie podjął służbę oficera odpowiedzialnego za Lotnictwo Korpusu Marines w ''Navy Department''.
 
W czerwcu 1935 roku wrócił do Quantico jako dowódca [[Fleet Marine Force]]. W okresie od czerwca 1939 do marca 1941 roku studiował na [[Naval War College]] w [[Newport (Rhode Island)|Newport]], w stanie [[Rhode Island]]. Potem służył jeszcze przez krótki czas w Biurze Attaché Morskiego w [[Londyn]]ie.
 
== II wojna światowa ==
[[Plik:LtGen. Simon Bolivar Buckner Jr. and MajGen. Roy Geiger at Okinawa.jpg|250px|thumb|right250px|Generałowie Simon Bolivar Buckner Jr.(L) i Roy S. Geiger na Okinawie]]
W sierpniu 1941 otrzymał pierwszy stopień generalski i został dowódcą 1 Skrzydła Lotniczego Korpusu, na którym to stanowisku zastało go przystąpienie Stanów Zjednoczonych do wojny.
 
3 września 1942 roku znalazł się na [[Guadalcanal]]u jako dowódca "[[Cactus Air Force]]" we wczesnym stadium [[Walki o Guadalcanal|kampanii]]. Do 4 listopada 1942 dowodził połączonymi siłami lotnictwa Armii, Marynarki i Korpusu na wyspie. Za służbę na Guadalcanalu został udekorowany Złotą Gwiazdą do Navy Cross.
W uzasadnieniu nadania odznaczenia czytamy między innymi: <blockquote>''"Mimo nieustannego bombardowania przez lotnictwo, artylerię polową i okrętową nieprzyjaciela, połączone jednostki lotnictwa Armii, Marynarki i Korpusu Marines stacjonujące na Guadalcanalu pod dowództwem generała-majora Geigera zestrzeliły 268 japońskich samolotów w walkach powietrznych i spowodowały poważne straty... zatapiając sześć okrętów nieprzyjaciela, w tym jeden [[krążownik ciężki]] i prawdopodobnie trzy [[niszczyciel]]e oraz uszkadzając 18 dalszych jednostek, w tym jeden krążownik ciężki i pięć [[krążownik lekki|lekkich]]."''</blockquote>
 
W maju 1943 roku został odwołany do Głównej Kwatery Korpusu i mianowany Dyrektorem ds. Lotnictwa. W listopadzie wrócił do linii, tym razem jako dowódca I Korpusu Amfibijnego, na czele którego stał od 9 do 15 listopada w czasie [[Bitwa o Bougainville|bitwy o Bougainville]], za co otrzymał Navy Distinguished Service Medal.
 
Po przemianowaniu jednostki w III Korpus Ekspedycyjny Marines w kwietniu 1944 roku, dowodził tą jednostką podczas bojów o [[Walki o archipelag Marianów|odbicie Guamu]] (lipiec-sierpień 1944), a następnie uderzeniu i przechwyceniu [[Bitwa o Peleliu|południowych Palau]] we wrześniu i październiku tegoż roku. Za udział w tych operacjach wynagrodzony został dwiema Złotymi Gwiazdami do Distinguished Service Medal.
 
Geiger dowodził także Korpusem, jako częścią składową 10 Armii podczas inwazji [[Bitwa o Okinawę|Okinawy]]. W lipcu 1945 roku zakończył pełnić obowiązki dowódcy Fleet Marine Force na Pacyfiku, jakkolwiek nominalnie utrzymał tę pozycję do czasu odwołania do Kwatery Głównej Korpusu w listopadzie 1946 roku.
Linia 60 ⟶ 59:
Geiger został awansowany do stopnia czterogwiazdkowego [[generał]]a pośmiertnie przez 80. Kongres z datowaniem na 23 stycznia 1947 roku. Generał Geiger został pochowany na [[Narodowy Cmentarz w Arlington|Arlington National Cemetery]].
 
{{przypisyPrzypisy}}
 
== Bibliografia ==
{{bibliografiaBibliografia start}}
* {{cytuj książkę |autor =Richard G. Hubler, John A. Dechant |rok = 1944 |tytuł = Flying Leathernecks: The Complete Record of Marine Corps Aviation in Action 1941-1944 |wydawca = Doubleday, Doran & Co. |miejsce = Garden City, New York}}
* {{cytuj książkę |autor =Roger Willock |rok = 1968 |tytuł = Unaccustomed to Fear: A Biography of the Late General Roy S. Geiger |wydawca = Marine Corps Association |isbn = 0-94032-805-4}}
 
[[Kategoria:Amerykańscy generałowie]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1885]]
[[Kategoria:Zmarli w 1947]]
 
[[de:Roy S. Geiger]]
[[en:Roy Geiger]]