Mózg (ujednoznacznienie): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
kategorie
-szablon
Linia 1:
{{kategoria}}
'''Mózg''' − centralna część [[Układ nerwowy|układu nerwowego]] [[kręgowce|kręgowców]] i większości [[bezkręgowce|bezkręgowców]]. W toku [[Ewolucja|ewolucji]] pierwotny układ nerwowy siatkowaty ulegał koncentracji i specjalizacji. Już u [[Płazińce#Układ nerwowy|płazińców]] można wyróżnić parę zwojów mózgowych zlokalizowanych w przedniej części ciała. U [[Pierścienice#Układ nerwowy|pierścienic]] oraz [[Stawonogi|stawonogów]] za mózg uważa się górny zwój nerwowy (zwój nad przełykowy) wchodzący w skład obrączki około przełykowej. U większości [[Mięczaki|mięczaków]] ze względu na specyficzną budowę i tryb życia układ nerwowy uległ uwstecznieniu. Znaczna centralizacja nastąpiła u [[Głowonogi#Układ nerwowy|głowonogów]] gdzie połączyły się zwoje mózgowe, trzewiowe i nożne a całość okrywa przypominający chrząstkę szkielet. Mózg głowonogów jest uważany za najsprawniejszy wśród [[Bezkręgowce|bezkręgowców]]. U [[Szkarłupnie|szkarłupni]], [[Bezczaszkowce|bezczaszkowców]] mózgu się nie wyróżnia, mimo że układ nerwowy posiadają.
U kręgowców za mózg uważa się rozszerzenie [[Ośrodkowy układ nerwowy|ośrodkowego układu nerwowego]] znajdujące się na końcu [[Rdzeń kręgowy|rdzenia kręgowego]], ewolucyjnie wywodzące się z pęcherzyka występującego na końcu cewki nerwowej u bezczaszkowców (pierwszych strunowców). W wyniku ewolucji mózg [[Kręgowce|kręgowców]] rozwijał się i podzielił na szereg części wypełniających mózgoczaszkę i razem zwanych [[mózgowie]]m. Niektórzy naukowcy do mózgu nie włączają [[Pień mózgu|pnia mózgu]] a jeszcze inni [[Tyłomózgowie|tyłomózgowia]], [[Śródmózgowie|śródmózgowia]] a nawet [[Międzymózgowie|międzymózgowia]], za mózg uważając u naczelnych tylko [[kresomózgowie]] (różne są kryteria). Neurolodzy, specjaliści od ludzi pojęcie mózgu ograniczają tylko do [[Półkula mózgu| półkul mózgowych]]. Półkule mózgowe ludzi są ośrodkiem myślenia, wyższych uczuć a na jego powierzchni ([[kora mózgu]]) znajdują się ośrodki [[wzrok]]u, [[słuch]]u, [[węch]]u, [[smak]]u, ruchu, mowy oraz pola kojarzeniowe bodźców dochodzących z otoczenia. Mózgi zwierząt są stosunkowo słabo poznane i zwykle fragmentarycznie, najlepiej u ośmiornic, gryzoni (szczurów i myszy) oraz szympansów.