Czółenko: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Luckas-bot (dyskusja | edycje)
m robot dodaje: cv:Ăса
m Co za dużo... Zamiast tego galeria na commons
Linia 3:
 
'''Czółenko''' jest także częścią czółenkowej [[maszyna do szycia|maszyny do szycia]]. Jego konstrukcja jest dość podobna, ale ma znacznie mniejsze wymiary, wykonane jest w całości ze stali i związane jest konstrukcyjnie z mechanizmem maszyny.
 
Prymitywnego czółenka, w postaci listwy z odpowiednio wyżłobionymi końcami, używa się również do wiązania i naprawy sieci rybackich.
 
== Podział czółenek ==
[[Plik:Czółenko z chaty rybackiej.jpg|thumb|Czółenko z zabytkowej chaty rybackiej w [[Jastarnia|Jastarni]] (1881). Służyło do ręcznego wyrobu [[sieć rybacka|sieci rybackich]] i firan]]
[[Plik:LoomShuttle.jpg|thumb|Czółenko do tkania ręcznego]]
[[Plik:Textile-Shuttle.jpg|thumb|Czółenko piórowe do krosien ręcznych]]
[[Plik:Väv, Skyttlar.jpg|thumb|Różne czółenka do krosien ręcznych]]
 
Linia 26:
 
== Budowa ==
[[Plik:Czolno.svg|thumb|Widok czółenka do krosna automatycznego i cewki wątkowej]]
* Elementy czółenka korytkowego do krosien z ręczną wymianą wątku dla nawojów bezcewkowych - wężówek
*# korpus – drewniany, wyżłobiony wewnątrz, zakończony z obu stron grotami z utwardzonej [[stal]]i. Elementy korpusu to: ścianka przednia, ścianka tylna i dno czółenka. Wzdłuż przedniej ścianki, na zewnętrznej jej powierzchni, wyżłobiony jest rowek dla nitki wątku. Zewnętrzne powierzchnie ścianek i dna, oklejone są fibrą. Wewnętrzne powierzchnie ścianek i dna, mocno karbowane, zapobiegają przesuwaniu się nawoju. Ze względu na kształt nazywane czółenkiem korytkowym.
Linia 36 ⟶ 37:
*# pióro – stożkowy pręt o długości kilkunastu centymetrów wyposażony w sprężystą listwę, która uniemożliwia zsuwanie się cewki. Pióro jest dodatkowo wyposażone w zatrzask blokujący go w pozycji roboczej. Zatrzask umożliwia odchylenie pióra do pozycji pionowej podczas wymiany cewki
*# oczko.
[[Plik:Czolno.svg|thumb|Widok czółenka do krosna automatycznego i cewki wątkowej]]
* Elementy czółenka do krosien z automatyczną wymianą wątku (automatycznych)
*# korpus – drewniany, zakończony z obu stron grotami z utwardzonej stali. Korpusy wykonywane są z utwardzonego drewna ([[Drewno prasowane|lignoston]]) lub specjalnej mocnej, prasowanej sklejki ([[lignofol]]). W celu zmniejszenia masy, czółenka wykonywane są często, z utwardzonego drewna [[ogorzałka wełnista|balsy]]. Elementy korpusu to: ścianka przednia i ścianka tylna. Wzdłuż przedniej ścianki, na zewnętrznej jej powierzchni, wyżłobiony jest rowek dla nitki wątku. To czółenko nie posiada dna.
Linia 52:
== Wymiary czółenek ==
W zależności od zastosowania, wymiary czółenek są zróżnicowane i wynoszą najczęściej około:
:* dł. - 250 do 400 mm,
:* szer. - 40 do 70 mm,
:* wys. - 40 do 50 mm.
Ze względu na dużą różnorodność typów i konstrukcji, w praktyce wymiary czółenek mogą dość znacznie odbiegać od podanych wartości.
{{commons|Category:Weaving shuttle}}
 
{{wikisłownik|czółenko}}