Wersja z 07:47, 9 paź 2010 edytuj SieBot (dyskusja \| edycje) 271 497 edycji m robot poprawia: en:Samuel Aba, King of Hungary ← poprzednia edycja		Wersja z 09:50, 14 maj 2011 edytuj anuluj edycję Jan Pleogit (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 3345 edycji kat. i formatowanie następna edycja →
Linia 1: [[Plik:Sámuel Aba.jpg\|\|thumb\|right\|Sámuel Aba]] '''Sámuel Aba''', ~~'''Aba''',~~także: '''Owo''', '''Owon''', '''Ouban''' (~~zm.~~przed [[1010]] - [[5 lipca]] [[1044]]), [[władcy Węgier\|król Węgier]] [[1041]]–[[1044]]. ~~Samuel Aba urodził się przed [[1010]] roku; imię~~Imię otrzymał po bułgarskim carze [[Samuel Komitopuli\|Samuelu]].▼ == Biografia == ===Pochodzenie === Początki rodu Abów wiąże się z osobą Paty, wnuka Eda i Edemena, wodzów z czasów przybycia Węgrów do Panonii ([[896]]). Pata był dziadkiem Samuela Aby. Przypuszcza się, że ojcem Samuela Aby był Csaba (''Ceba''), palatyn węgierski, który około [[1005]] roku wraz z arcybiskupem Sebastianem brał udział w poświęceniu opactwa Pannonhalma<ref>G. Györffy, ''Święty Stefan I'', s. 294.</ref>. Powiązania Samuela Aby z dynastią [[Arpadowie\|Arpadów]] pozostają tematem dyskusji w literaturze naukowej. Dawniej uchodził za męża jednej z córek węgierskiego księcia [[Gejza\|Gejzy]] szwagra króla węgierskiego [[Stefan I Święty\|Stefana I Świętego]]<ref>W. Dworzaczek, ''Genealogia'', tabl. 84.</ref>. Obecnie, biorąc pod uwagę, że był o pokolenie młodszy od Stefana, przypuszcza się, że był synem (a nie mężem) bliżej nieznanej córki księcia Gejzy<ref>S. A. Sroka, ''Historia Węgier do 1526 roku'', s. 22; G. Györffy, ''Święty Stefan I'', s. 124.</ref>. ===Panowanie=== Za panowania Stefana I osiągnął godność palatyna. Przywódca stronnictwa "panów węgierskich", przeciwników króla [[Piotr Orseolo\|Piotra Orseolo]], opierającego się w swych rządach na przybyłych z nim Niemcach i Włochach., Popo wypędzeniu z kraju dotychczasowego władcy, obrany został przez swe zwycięskie stronnictwo królem w [[1041]], spustoszył [[Austria\|Austrię]] i [[Bawaria\|Bawarię]], w której schronił się król [[Piotr Orseolo\|Piotr]]. W krótkim czasie utracił poparcie możnowładztwa, zrażonego jego okrucieństwami. Usiłował wówczas znaleźć oparcie u chłopów i pasterzy, podejmując próbę likwidacji własności prywatnej i wprowadzenia wspólnego władania ziemią.▼ ▲Samuel Aba urodził się przed [[1010]] roku; imię otrzymał po bułgarskim carze [[Samuel Komitopuli\|Samuelu]]. ~~Za panowania Stefana I osiągnął godność palatyna.~~ ▲Przywódca stronnictwa "panów węgierskich", przeciwników króla [[Piotr Orseolo\|Piotra Orseolo]], opierającego się w swych rządach na przybyłych z nim Niemcach i Włochach. Po wypędzeniu z kraju dotychczasowego władcy, obrany został przez swe zwycięskie stronnictwo królem w [[1041]], spustoszył [[Austria\|Austrię]] i [[Bawaria\|Bawarię]], w której schronił się król [[Piotr Orseolo\|Piotr]]. W krótkim czasie utracił poparcie możnowładztwa, zrażonego jego okrucieństwami. Usiłował wówczas znaleźć oparcie u chłopów i pasterzy, podejmując próbę likwidacji własności prywatnej i wprowadzenia wspólnego władania ziemią. Jeśli chodzi o monety wybijane przez Samuela, to podobnie jak Piotr kazał wybijać dwa rozdzielone krzyże zachodnie (za Stefana motywem menniczym był dwuramienny krzyż). W [[1043]] roku zawarł pokój z Niemcami, na mocy którego granica niemiecko-węgierska została z linii rzeki Fischa przesunięta na wschód.W [[1044]] roku przeszedł od Ménfö po Heves; jego żona z dziećmi schroniła się na Rusi. ~~W [[1044]] roku przeszedł od Ménfö po Heves; jego żona z dziećmi schroniła się na Rusi.~~ Został pobity w 1044 [[Bitwa nad rzeką Babą (1044)\|nad rzeką Babą]] (na polach Ménfö w pobliżu [[Győr]]) przez cesarza [[Henryk III (cesarz rzymski)\|Henryka III]], dostał się do niewoli i został ścięty z rozkazu króla [[Piotr Orseolo\|Piotra]]. Samuela rzekomo pochowano w Abasár. ~~Samuel rzekomo został pochowany w Abasár.~~ Po śmierci ~~Samuela~~straconego ~~Aby~~władcy cesarz Henryk III odesłał do [[Rzym]]u najważniejsze węgierskie insygnia królewskie (koronę i włócznię). Od króla Samuela Aby wywodzony jest możnowładczy ród węgierski [[Aba (ród)\|Aba]] z Górnych [[Węgry\|Węgier]] ([[Słowacja\|Słowacji]]). == Potomstwo == * [[Piotr Aba~~]] zm. [[1074~~]] * [[Domoszló Aba]] Linia 40 ⟶ 35: [[Kategoria:Straceni przez dekapitację]] [[Kategoria:Straceni władcy]] [[kategoria:Uzurpatorzy]] [[Kategoria:Władcy Węgier]] [[Kategoria:Zmarli w 1044]]

Samuel Aba: Różnice pomiędzy wersjami