Kolczuga: Różnice pomiędzy wersjami

[[GrafikaPlik:Cotte de mailles.jpg|thumb|250px|Kolczuga z kolekcji szwajcarskiego zamku Chillion|right]]

[[GrafikaPlik:6in1_mail.jpg|right|thumb|Jeden ze sposobów splatania kolczugi]]

Kolczuga ma zazwyczaj postać koszulki z kółek z rękawami, czasem z kapturem, często długa, osłaniająca uda, a nawet kolana. Zbudowana jest z kilkunastu tysięcy małych kółek żelaznychstalowych zazwyczaj o średnicy 5-15 mm, choć znajdowano nawet kółka o średnicy do 50 mm, które są splatane w taki sposób, aby łączyć się z kilkoma sąsiednimi. Kółka tworzono z drutu, nawijanego na pręt odpowiedniej średnicy, zaś końce rozpłaszczano i [[nitowanie|nitowano]] lub spawano. Generalnie wW różnych epokach stosowano nieco zmodyfikowane sposoby wyrobu kolczug.

Kolczugi używano już w [[starożytność|starożytności]], gdzie prócz wspomnianych [[Celtowie|Celtów]] wykorzystywali ją także [[Starożytny Rzym|Rzymianie]] (tzw. ''lorica hamata'') oraz [[Persowie]]. W [[średniowiecze|średniowieczu]] stanowiła jeden z podstawowych typów zbroi, w [[Polska|Polsce]] pojawiła się już w [[IX wiek|IX wieku]].

* [[IX wiek|IX]]-XI wiek: forma [[tunika|tuniki]] sięgającej poza kolana, rękawy do łokci, kaptur i nogawice; występują trzy rozcięcia - z przodu i tyłu ułatwiające dosiadanie konia oraz z lewej strony umożliwiające dobywanie miecza

* [[XI wiek]]: kolczuga ulega wydłużeniu, poły sięgają do połowy łydki, stosunkowo długie rozcięcie z przodu i z tyłu ułatwia dosiaddosiadanie konia

* [[XII wiek]]: zaczęto stosować kolczugi o długich rękawach z rękawicami na końcu. Ochronę nóg zaczynają stanowić nogawice kolcze.

* [[XIII wiek]], 2 poł.: kaptury z koczugi stanowią oddzielny element kolczugi mocowany za pomocą rzemienia na lewym policzku

* [[XVII wiek]]: w [[Polska|Polsce]] kolczuga wraca do łask, w dużej mierze dzięki wpływom wschodnim, znajduje zastosowanie wśród chorągwi [[jazda pancerna|jazdy pancernej]] (do [[XVIII wiek]]uwieku); forma uległa niewielkim zmianom, rękawy zostały skrócone (do łokci), pozostało wycięcie z tyłu i z przodu umożliwiające dosiadanie konia, czasem wręcz część tylna była krótsza od przedniej.

* Mimo znacznego postępu technologicznego idea wykorzystania kolczugi jako elementu ochronnego powróciła w [[XX wiek]]uwieku. W [[1920]] roku w Polsce, w ramach 5 Pułku [[Ułan|Ułanów]] sformowano [[Pluton (wojsko)|pluton]] ułanów pancernych. Dwudziestu ułanów wyposażono w kolczugi oraz [[hełm|hełmy]] typu francuskiego wz. 1915 ''Adrian''.