Tengwar: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m →Systematyka: int. |
m WP:SK, ilustracja |
||
Linia 4:
W Śródziemiu tengwar był w powszechnym użyciu i były nim zapisywane wszystkie najważniejsze języki ([[quenya]], [[sindarin]], [[Czarna Mowa]], [[westron]]). System ten może jednak równie dobrze służyć do zapisu dowolnego innego języka, również polskiego. Jako ciekawostkę można podać fakt, że większość próbek tengwaru zapisanych przez samego Tolkiena to teksty w [[język angielski|języku angielskim]].
Przykłady tekstów zapisanych tengwarem znajdujemy oczywiście głównie w publikacjach Tolkiena – w samym ''[[Władca Pierścieni|Władcy Pierścieni]]'', w innych książkach jak np. w zbiorze pieśni ''[[The Road Goes Ever On]]'' (wiersze ''Namárië'' i ''A Elbereth''), w listach, na ilustracjach i wielu innych. Wiele przykładów i opisów pisma tengwarowego znajdujemy w tekstach Tolkiena opublikowanych przez jego syna, [[Christopher Tolkien|Christophera Tolkiena]], w 12 tomowym cyklu ''[[Historia Śródziemia|The History of Middle-earth]]''. Tengwarowe manuskrypty i ilustracje autorstwa J.R.R.Tolkiena były również publikowane w czasopismach poświęconych językom elfów.
== Opis Tengwaru ==
[[plik:Tengwar sample.svg|250px|thumb|Fragment [[Powszechna Deklaracja Praw Człowieka|Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka]] w języku angielskim.]]
Tengwar jest prosty w zapisie, ponieważ składa się głównie z powtarzających się elementów – podstawowe litery składają się z rdzenia (''telco'': krótkiego, przedłużonego, bądź opuszczonego) i łuku (''lúva'': w prawo, lewo, podwójne), a połowa z nich ma jeszcze podkreślenie łuku. Spośród nich za podstawowe i pierwotne uważano te znajdujące się w pierwszym rzędzie od góry. Istnieją również litery dodatkowe o bardziej złożonej konstrukcji.
[[Samogłoska|Samogłoski]] (''tehtar'') występują w formie kombinacji kropek, kresek i zawijasów położonych ponad [[spółgłoska]]mi (przypomina to sposób zapisu w alfabetach takich jak [[pismo hebrajskie|hebrajski]], czy [[Alfabet arabski|arabski]]). Warto również wspomnieć, iż występuje także tzw. pełne pismo (pismo Beleriandu) w którym to samogłoski są osobnymi tengwami. Przykład pełnego pisma to np. inskrypcja na Zachodniej Bramie [[Moria (Śródziemie)|Morii]].
| |||