Seweryn Nalewajko: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m ortograficzny i literówki
m Usunięto kategorię "Straceni przez dekapitację"; Dodano kategorię "Straceni przez dekapitację w Polsce" za pomocą HotCat, linki do dat, WP:SK
Linia 16:
}}
[[Plik:Nalivayko R.jpg|thumb|Rewers [[Ukraina|ukraińskiej]] monety 20 [[hrywna|hrywien]] z wizerunkiem Nalewajki]]
'''Seweryn (Semen) Nalewajko''' (Naliwajko) [[język ukraiński|ukr.]] ''Северин Наливайко'' (ur. ? w [[Husiatyn]]ie, zm. [[11 kwietnia]] [[1597]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – [[Kozacy|kozacki]] [[ataman]], przywódca [[Powstanie Nalewajki|powstania]] w latach [[1595]]-[[1596]]1595–1596.
 
Jako syn kuśnierza z Husiatyna, który popadł w zatarg z dziedzicem miasteczka Kalinowskim i został zabity przez jego sługi, zbiegł w służbę żołnierską. Początkowo walczył przeciwko kozakom u [[Konstanty Wasyl Ostrogski|Konstantego Ostrogskiego]], skąd też do nich zbiegł<ref>[[Karol Szajnocha]], [http://books.google.pl/books?id=tYIfAAAAYAAJ&printsec=frontcover&dq=%22dwa+lata+dziej%C3%B3w+naszych%22&source=bl&ots=UEdw_ZtXbP&sig=wxw7auvJJ7N5W-T9lpj9egQO-aw&hl=pl&ei=HU_tS63OK-ijOM7W7egH&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CBQQ6AEwAA#v=onepage&q&f=false Dwa lata dziejów naszych, 1646-1648: opowiadanie i źródła], str. 71</ref>. Tam jako dowódca bandy łupieskiej wyprawiał się na [[Turcy|Turków]] i [[Tatarzy|Tatarów]], pustosząc [[Mołdawia|Mołdawię]] i [[Węgry]].
 
W [[1595]] wykorzystując niepokoje miejscowej [[Czerń (ruskie chłopstwo)|czerni]], wywołane niedawnym [[Powstanie Kosińskiego|powstaniem Kosińskiego]] stanął na czele rewolty przeciw Rzeczypospolitej. Zdobył [[Mohylew]] i [[Słuck]], dokonując licznych pogromów i rzezi mieszczan i [[Żydzi|Żydów]]. W roku [[1596]] został pokonany przez [[hetman polny koronny|hetmana polnego koronnego]] [[Stanisław Żółkiewski|Stanisława Żółkiewskiego]] w [[Bitwa pod Łubnami lub Ostrym kamieniem|bitwie pod Łubniami lub Ostrym Kamieniem]], po której na pobliskim uroczysku Sołonica, został wzięty do niewoli (bitwę określa się wymiennie nazwami: bitwa pod Łubniami, Sołonicą, Ostrym Kamieniem). Podczas próby ucieczki Nalewajko został schwytany i przewieziony do [[Warszawa|Warszawy]], gdzie po dziesięciomiesięcznym śledztwie skazano go na karę śmierci, wykonaną w na Górze Szubienicznej (na której wzniesiono ponad 200 lat później [[Cytadela Warszawska|Cytadelę Warszawską]])<ref>[[Władysław Andrzej Serczyk]] ''Historia Ukrainy'' Ossolineum 2001, s. 16-17</ref> .
 
Według opowieści (która do dnia dzisiejszego jest obecna wśród ludu ukraińskiego) szerzonej na [[Ukraina (Naddnieprze)|Naddnieprzu]] po śmierci Nalewajki, Polacy mieli go upiec we wnętrzu miedzianego wołu.
 
Nalewajko jest bohaterem narodowym we współczesnej Ukrainie. Jego nazwiskiem nazwano ulice w wielu miastach, w szczególności na zachodzie kraju (m.in. we [[Lwów|Lwowie]] i [[Winnica (miasto)|Winnicy]]), ma swoje pomniki. W [[1998]] [[Narodowy Bank Ukrainy]] wyemitował okolicznościową monetę o wartości 20 [[Hrywna|hrywien]] z jego wizerunkiem.
 
{{Przypisy}}
 
 
{{DEFAULTSORT:Nalewajko, Semen}}
[[Kategoria:Hetmani kozaccy]]
[[Kategoria:Straceni przez dekapitację w Polsce]]
[[Kategoria:Straceni w I Rzeczypospolitej]]
[[Kategoria:Powstańcy przeciw Rzeczypospolitej]]