Wikipedia

10 Pułk Huzarów (Księstwo Warszawskie): Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Mathiasrex (dyskusja | edycje)
345 374 edycje
poprawa linków, drobne techniczne
Linia 33:
Po raz pierwszy z inicjatywą utworzenia oddziału polskich huzarów wystąpił do Napoleona książę [[Jan Nepomucen Sułkowski]] w 1807.
 
Pułk powstał jednak dopiero w maju 1809 w departamentach wielkopolskich. Organizował go [[Jan Nepomucen Umiński]] (21 lipca 1809). Walczył pod Jankowicami (11 czerwca 1809), Możajskiem (7 wrzesnia 1812), nad Dźwiną, pod Drują i Woronowem (20 października 1812).
 
W 1811 stacjonował w [[Płock]]u, a jego zakład ''(szwadron rezerwowy)'' w Piotrkowie.
Linia 42:
W skład munduru galowego oficera pułku wchodził:
* [[mentyk]] – kurtka wierzchnia granatowa, podszyta suknem karmazynowym z obrzeżem z baranka, ozdobiona pięcioma rzędami guzików po 18 lub 20 w rzędzie, szamerowaniami złotymi obszyta [[Galon (pasmanteria)|galonem]] dookoła i na plecach
* spodnie ([[rajstopy|rajtuzy]]) obcisłe, niebieskie z [[Galon (pasmanteria)|galonem]] na boku i wyszywane wzorem węgierskim na przodzie w sznytasy z wywijasami lub w kształcie grotu [[lanca|lancy]]
* buty węgierskie, czarne z przybitymi [[ostrogiostroga (jeździectwo)|ostrogami]]
* [[czako]] okrągłe z daszkiem, kokardą, agrafą, kordonami i kitą
* pas srebrno-karmazynowy
Linia 63:
 
=== Działania wojenne ===
Na wyprawę wojenną w 1812 10 pułk huzarów wyszedł z II Korpusem Jazdy Rezerwowej gen. [[LudwikLouis Pierre Montbrun|Ludwika Montbruna]] w 16 Brygadzie gen. [[Jacques Gervais Subervie|Jacques'a Subervie]].
 
W chwili przekroczenia granicy rosyjskiej pułk liczył 28 [[oficer (wojsko)|oficerów]], 653 podoficerów i huzarów w czterech [[szwadron]]ach. Posiadał 57 koni oficerskich i 647 żołnierskich. Dowodził nim doświadczony kawalerzysta pułkownik Jan Nepomucen Umiński.
[[Plik:Battle of Borodino.jpg|thumb|200px|Bitwa pod Borodino.]]
[[Plik:Berezyna.jpg|200px|thumb|right|<center> Bitwa nad Berezyną]]
Swój chrzest bojowy pułk przeszedł [[10 czerwca]] 1812. Jego szwadrony starły się z [[kozak]]ami gwardii pod Łopiejkami, atakując "z brawurą godną najwyższych pochwał". Generałowie francuscy podziwiali dzielność i zimną krew żołnierzy całego pułku.
Później trudy marszu wraz z całą jazdą odwodową Joachima Murata spowodowały duże straty w pułku, nim jeszcze stanął na polu największej bitwy pod Borodino.
{{main| Bitwa pod Borodino}}
Pułk wraz z innymi jednostkami kawalerii francuskiej wziął udział w szarży na wzgórze przed wsią Siemienowskaja, gdzie w południe [[7 września]] rozegrała się największa bitwa jazdy.
 
Kronikarze odnotowali, że huzarze 10 pułku, jako straż przednia, [[14 września]] 1812 roku jako pierwsi weszli do [[Moskwa|Moskwy]].
 
W Wielkim odwrocie resztki pułku huzarów biły się jeszcze pod Drują i Borysowem, nad oblodzonymi brzegami Berezyny.
Linia 84:
 
=== Rozwiązanie 10 pułku (złotych) huzarów ===
Na mocy dekretu cesarskiego z [[26 czerwca]] o organizacji nowego [[VIII Korpus Wielkiej Armii|VIII Korpusu Polskiego]], 13 pułk huzarów wchłonął ocalałych żołnierzy 10 pułku. W ramach reorganizacji wojska kawaleria polska podporządkowana została dowódcy [[IV Korpus Jazdy Odwodowej|IV Korpusu Jazdy Rezerwowej]] generałowi Franciszkowi Kellermanowi, który tworzył z polskim VIII Korpusem jedną całość.
 
== Bibliografia ==
{{Bibliografia|
* [[Bronisław Gembarzewski]], ''Wojsko polskie. Księstwo Warszawskie. 1807-1814'' (1905).
* [[Marian Kukiel]], ''Dzieje oręża polskiego w epoce napoleońskiej 1795-1815'', Poznań 1912.
* Gabriel Zych, ''Armia Księstwa Warszawskiego 1807-1812''.
*{{cytuj książkę |nazwisko= Gembarzewski|imię= Bronisław|autor link= Bronisław Gembarzewski|tytuł= Rodowody pułków polskich i oddziałów równorzędnych od r. 1717 do r. 1831|miejsce= Warszawa|rok= 1925}}
 
|}}
{{Armia Księstwa Warszawskiego}}
 
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/10_Pułk_Huzarów_(Księstwo_Warszawskie)”