Wikipedysta:Ataleh/Brudnopis2: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść
mNie podano opisu zmian
Linia 7:
Znaczy to tyle, że prędkość światła ''z definicji'' wynosi 299,792,458 m/s (około 1079 milionów km/h).
 
TheSzczególna predictionsteoria ofwzględności specialjest relativityprawie arecałkowicie almostzgodna identicalze towzględności thoseGalileusza ofdla Galileanzjawisk relativityobserwowanych forw mostcodziennym everyday phenomenażyciu, ingdzie whichprędkości speedsciał are muchznacznie lowermniejsze thanod the speed ofprędkości lightświatła, butale itróżnice makes different, non-obvious predictionsbardziej forwidoczne objectswraz movingze atzbliżaniem verysię highbadanych speedsprędkości. Teoretyczne Theseprzewidywania predictionszostały havewielokrotnie beenprzetestowane experimentallyeksperymentalnie testedod onczasu numerousogłoszenia occasionsteorii sincei thebyły theory'sone inceptionzgodne andz werejej confirmed by those experimentszałożeniami<ref>{{cite web | url = http://math.ucr.edu/home/baez/physics/Relativity/SR/experiments.html | title = What is the experimental basis of Special Relativity? | accessdate = 2008-09-17 | author = Tom Roberts and Siegmar Schleif | year = 2007 | month = October | work = Usenet Physics FAQ}}</ref>. ThePierwszym firsttakim suchprzewidzianym predictionprzez describedEinsteina byzjawiskiem Einsteinjest iswzględność thejednoczesności(?): [[relativityobserwatorzy, ofktóry simultaneity]]; observersw whoruchu arewzględem insiebie motionmogą withsię respectnie tozgodzić eachczy otherdane maydwa disagreewydarzenia onwydarzyły whethersię twojednocześnie, eventsczy occurredteż atjedno themiało samemiejsce time or one occurred before theprzed otherdrugim. TheInnymi otherprzykładami major predictions of special relativity are [[timedylatacja dilationczasu]] (aporuszający movingsię clockzegar tickstyka morewolniej, slowlyniż thanten whensam itzegar ispozostający at rest with respect to thew observerspoczynku), [[lengthwzór contractionLorentza|skrócenie Lorentza]] (aporuszające movingsię rodciało maywydaje besię foundbyć tokrótsze, beniż shortergdyby thanbyło whenw it is at rest with respect to the observerspoczynku), and theoraz [[mass–energyrównoważność masy equivalencei energii|equivalencerównoważność]] of [[massmasa (fizyka)|masy]] andi [[energyenergia (fizyka)|energii]] (writtenopisywana asprzez dobrze znany wzór ''E''&nbsp;=&nbsp;''mc''<sup>2</sup>). Szczególna Specialteoria relativitywzględności predicts aprzewiduje [[non-linearnieliniowość|nieliniowy]] [[velocitywzór additionna formula]]prędkość, whichktóry preventstłumaczy brak obserwacji prędkości [[faster-than-lightPrędkość nadświetlna|speedswiększych greaterod than that ofprędkości lightświatła]]. from being observed.W Inroku 1908, [[Hermann Minkowski]] reformulatedprzeformułował theteorię theoryopierając basedsię onna differentinnych postulates ofpostulatach ao morebardziej geometricalgeometrycznej naturenaturze<ref>[[Hermann Minkowski]], [http://de.wikisource.org/wiki/Raum_und_Zeit_(Minkowski) "Raum und Zeit"], 80. Versammlung Deutscher Naturforscher (Köln, 1908). Published in Physikalische Zeitschrift '''10''' 104-111 (1909) and Jahresbericht der Deutschen Mathematiker-Vereinigung '''18''' 75-88 (1909). For an English translation, see Lorentz et al. (1952).</ref>.
Takie podejście rozważa czas i przestrzeń jako różne części składowe [[czasoprzestrzeń|czasoprzestrzeni]]. Podobnie, energia oraz [[pęd (fizyka)|pęd]] są częściami [[czteropęd]]u, a [[pole elektryczne]] i [[pole magnetyczne|magnetyczne]] są częściami [[Tensor pola elektromagnetycznego|tensora pola elektromagnetycznego]].
This approach considers space and time as being different components of a single entity, the [[spacetime]], which is "divided" in different ways by observers in relative motion. Likewise, energy and [[momentum]] are the components of the [[four-momentum]], and the [[electric field|electric]] and [[magnetic field]] are the components of the [[electromagnetic tensor]].
 
Względność Galileusza jest obecnie uważana za przybliżenie szczególnej teorii względności poprawne dla niskich prędkości, natomiast szczególna teoria względności jest uważana za przybliżenie [[ogólna teoria względności|ogólnej teorii względności]] poprawne dla słabych pól [[grawitacja|grawitacyjnych]]. Ogólna teoria względności głosi, że prawa fizyki powinny wydawać się być takie same dla wszystkich obserwatorów (przyspieszający układ odniesienia jest równoznaczny z takim, w którym występuje pole grawitacyjne), i że grawitacja jest efektem zakrzywienia czasoprzestrzeni spowodowanej przez energię (w tym masę, która jest postacią energii).
As Galilean relativity is now considered an approximation of special relativity valid for low speeds, special relativity is considered an approximation of the theory of [[general relativity]] valid for weak [[gravitational field]]s. General relativity postulates that physical laws should appear the same to ''all'' observers (an [[acceleration|accelerating]] frame of reference being equivalent to one in which a gravitational field acts), and that gravitation is the effect of the curvature of spacetime caused by energy (including mass).
 
== Reference frames and Galilean relativity: a classical prelude ==