Geografia Namibii: Różnice pomiędzy wersjami

[[Plik:Namibia map.png|thumb|320px|right|thumb|Mapa Namibii]]

'''[[Namibia]]''' jest państwem położonym w [[Afryka Południowa|Afryce Południowej]] nad [[Ocean Atlantycki|Oceanem Atlantyckim]]. Jest słabo zaludniona. W latach 1884-1915 był posiadłością [[Niemcy|niemiecką]]. Do dziś w tym kraju można się porozumieć w [[język niemiecki|języku niemieckim]], a nawet spotkać niemieckojęzyczne napisy. Kraj od 21 września [[1990]] roku jest niepodległy. Namibia jest jednym z wielu krajów Afryki o wysokim poziomie ubóstwa.

Powierzchnia -– 824 292 km²

Skrajne punkty -– północny 16°59'S, południowy 28°59'S, zachodni 11°40'E, wschodni 21°00'E Namibia jest długa na 1260 km i szeroka ( w środkowej części) na 560 km.

* [[Angola]] -– 1376 km

* [[Botswana]] -– 1360 km

* [[Republika Południowej Afryki]] -– 855 km

* [[Zambia]] -– 233 km

[[Plik:Namibia sat.png|thumb|350px|right|thumb|Satelitarny kontur Namibii]]

Linia brzegowa jest bardzo słabo urozmaicona, w wielu miejscach wyrównana. Wyjątek stanowią tylko dwie niewielkie zatoki. Płaskowyż Centralny o wysokości od 1200 do 1500 m n.p.m. zbudowany jest z krystalicznych skał [[prekambr]]yjskich i [[paleozoik|paleozoicznych]]. Na wschodzie utwory te przykryte są piaskami Kalahari. W północnej części kraju leży [[Wyżyna Damara]], gdzie wznosi się najwyższy w Namibii masyw -– [[Brandberg (góra)|Brandberg]] o wysokości 2606 m n.p.m. Na południu kraju znajduje się [[Wyżyna Nama]], gdzie najwyższy szczyt położony w głębi kraju wznosi się na wysokość 2002 m n.p.m. -– jest to masyw [[Groot Karasberge]]. Bliżej wybrzeża wznosi się [[Namizis]] o wysokości 1700 m n.p.m.

[[Plik:Namib Desert Namibia(2).jpg|thumb|340px|left|thumb|Pustynia Namib]]

Namibia leży w strefie [[klimat zwrotnikowy|klimatu zwrotnikowego]] suchego, przy czym na obszarach położonych na wschód od pasa nadbrzeżnego występuje dodatkowo jego kontynentalna odmiana. Kraj charakteryzuje się niskimi opadami, także na samym oceanem. W strefie nadbrzeżnej przyczyną suchoty jest niesprzyjający opadom układ [[prąd morski|prądów morskich]]. Wzdłuż wybrzeża płynie zimny [[Prąd Benguelski]]. [[Wybrzeże Szkieletowe]] jest pod względem opadów tak samo suche jak wnętrze kraju.

Opady są niskie. Średnia roczna to około 250 mm. Około jedna czwarta powierzchni kraju otrzymuje rocznie tylko 100 mm deszczu. Największe opady występują na północy, a zwłaszcza na północnym wschodzie, jest to około 600 mm rocznie. Obszar ten zajmuje jedynie 8% powierzchni kraju.

W kraju jest dosyć chłodno jak na obszar zwrotnikowy. Wysokość terenu nad poziomem morza ma minimalny wpływ i dotyczy to tylko niewielkiej części kraju. Maksymalnie jest 25-27 °C w okresie grudzień-styczeń. Zimą (lipiec-sierpień) jest dość zimno. Średnie wartości wynoszą 13-16 °C. Prąd Benguelski ochładza wybrzeże, przez co latem jest tylko 18-20 °C. W okresie zimowym zaciera się różnica temperatur między wybrzeżem a wyżynami w głębi lądu. Zimą na obszarach wyżynnych często występują przymrozki.

Charakterystycznym elementem aury na wybrzeżu są częste [[mgła|mgły]], przez cały rok panuje duża wilgotność pomimo braku opadów.

Sieć rzeczna jest bardzo uboga z powodu niskich opadów. Rzeki stałe występują jedynie na obrzeżach kraju. [[Oranje]], [[Okawango (rzeka)|Okawango]] i [[Kunene (rzeka)|Kunene]] są rzekami wyznaczającymi północną i południową granicę kraju. W północno-wschodnim krańcu Namibii wzdłuż granicy z Zambią, na krótkim odcinku płynie [[Zambezi]]. Wszystkie są jedynie rzekami przepływającymi przez kraj, co znaczy, że ich źródła leżą poza granicami Namibii.

Namibia leży na obszarze dwóch zlewisk -– Oceanu Atlantyckiego i Oceanu Indyjskiego, przy czym do tego ostatniego należy północno-wschodni kraniec państwa. Rzeka Zambezi płynie na wschód przez Zambię, Zimbabwe i Mozambik, gdzie uchodzi do [[Ocean Indyjski|Oceanu Indyjskiego]]. Reszta terenów państwa (centralna część kraju) to obszary bezodpływowe. Poza tymi wyżej wymienionymi rzekami, reszta to rzeki okresowe, pojawiające się w czasie letnich deszczy.

Jezior w zasadzie nie ma, występują głównie słone zbiorniki o okresowym charakterze. Największe z nich -– jezioro [[Etosza]] na północy jest słone, wypełnia się ono wodami po obfitych opadach deszczu. Namibia posiada duże zasoby wód podziemnych, które są intensywnie eksploatowane.

[[Plik:Naturpark Skelettkueste.jpg|thumb|340px|left|thumb|Wybrzeże Szkieletowe]]

Cała Namibia jest pokryta ubogimi glebami, posiadającymi mało próchnicy. Większość z nich do suche i jałowe warstwy, zwłaszcza w strefie nadmorskiej, gdzie leży [[Namib|Pustynia Namib]]. Na pustyni występują prymitywne [[ermosole]] i [[regosole]], a wielu miejscach warstwy glebowej w ogóle nie ma. Występują ruchome wydmy o wysokości nawet 300 m. Wiele gleb jest zasolonych, zwłaszcza na północny w rejonie jeziora Etosza, ale i nie tylko. Na wyżynach dominują półpustynne szaroziemy -– [[kserosole]]. Wschodnia cześć kraju pokryta jest piaszczystymi [[arenosole|arenosolami]].

Roślinność w kraju jest na ogół skąpa, lecz bardzo zróżnicowana. Na pustyni występuje roślinność [[kserofity]]czna -– suchorośla i [[sukulenty]], różne gatunki cierni. Osobliwością tego miejsca jest [[welwiczja przedziwna]]. W głębi lądu występują obszary półpustynne, a na południu Namibii leży krzewiasta [[półpustynia]] typu [[karru]]. Centrum kraju pokryte jest sawanną trawiastą, na której rosną [[akacja|akacje]]. Północ kraju jest bardziej bogatsza pod względem pokrywy roślinnej. Występuje tam [[sawanna parkowa]], gdzie miejscami rosną widne lasy, zrzucające liście w długiej porze suchej.

Świat zwierząt w Namibii jest bogaty i różnorodny, jego zachowaniu sprzyja kilkanaście parków narodowych i rezerwatów. Obszary chronione zajmują łącznie 14% powierzchni kraju. [[Park Narodowy Etoszy]], który powstał w 1907 roku jest jednym z największych parków narodowych świata -– liczy 22 tys. km² powierzchni. [[Rezerwat Namib]] ma 5 tys. km², natomiast [[Park Wybrzeża Szkieletowego]] prawie 2 tys. km².

Namibia jest zasobna gatunkowo jeśli chodzi o [[ptaki]]. Występuje 706 gatunków. Na obszarach sawannowych powszechne są [[struśStruś czerwonoskóry|strusie]], a nad rzekami [[pelikanpelikany]]y, kormorany, takie jak np. [[kormoran przylądkowy]] czy [[kormoran białorzytny]]. Ponadto występują dwa gatunki [[flamingFlaming karmazynowy|flamingów]]ów. Do znanych afrykańskich gatunków należy sęp oraz drapieżny sekretarz -– ''[[Sekretarz (ptak)|Sagittarius serpentarius]]''.

* http://encyklopedia.pwn.pl/haslo.php?id=4169107 -– encyklopedia PWN

* http://www.ebird.ca/avibase/checklist.jsp?lang=PL&region=na&list=clements -– Światowy Wykaz Ptaków

[[Kategoria:Geografia Namibii| ]]