Warżka: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
+źródło |
rozszerzenie |
||
Linia 1:
[[Plik:Orchis tridentata 08 mg-k.jpg|160px|right|thumb|
[[Plik:Labelle orchidee.png|160px|left|thumb|Schemat budowy okwiatu storczykowatych. Literą L oznaczona warżka]]
'''Warżka''' ([[język angielski|ang.]], [[Łacina|łac.]] ''labellum'') – jeden z listków wewnętrznego okółka [[okwiat]]u roślin [[storczykowate|storczykowatych]]. W przeciwieństwie do dwóch podobnych do siebie listków bocznych tego okółka, warżka z reguły wyróżnia się odmiennym kształtem i czasem barwą (rzadko bywa podobna do listków bocznych, np. u [[tajęża|tajęży]] ''Goodyera''). Zdarza się, że jest zredukowana i niemal niewidoczna (np. w rodzaju [[disa (roślina)|disa]] ''Disa''), jednak na ogół jest to najbardziej efektowna i rzucająca się w oczy część kwiatu<ref name=oszkinis>{{cytuj książkę|imię=Krystyna |nazwisko=Oszkinis |tytuł=Storczyki |miejsce=Warszawa |rok=2004 |wydawca=Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne |strony=
Kształty warżek są różnorodne – mogą mieć postać prostej płytki, mogą być zwinięte trąbkowato, wywinięte na kształt wargi lub wydęte na kształt trzewika. U niektórych gatunków warżka jest dwuczłonowa, u innych trójdzielna. W tych składających się z dwóch części, część wierzchołkowa, zwykle rozszerzona i często wcinana to '''epichil''' (zwykle ubarwiony podobnie do bocznych listków okwiatu), część dolna połączona z [[prętosłup]]em określana jest natomiast jako '''hypochil'''. Część dolna bywa zwinięta i u podstawy zaopatrzona w różnej długości, zakrzywioną [[Ostroga (botanika)|ostrogę]]. U storczyków, u których wyróżnia się jeszcze część środkową warżki znaną jako '''mezochil''' opisuje się w jej obrębie boczne skrzydełka ('''pleuridia''') i płat środkowy ('''mesidium'''). Część środkowa wskazując drogę do wnętrza kwiatu ma często bardzo oryginalną budowę, jej brzegi bywają silnie powcinane lub falisto powyginane, opatrzona bywa w różnorodne wyrostki lub włoski<ref name=oszkinis/>.
Warżki wydęte i działające jak pułapki na owady składają się z części nasadowej zwanej paznokciem ('''unquis'''). Otwór prowadzący do wnętrza warżki to '''ostium'''. O ile od zewnątrz warżka jest zwykle gładka i błyszcząca, to wewnątrz, zwłaszcza blisko nasady bywa silnie owłosiona. U niektórych gatunków warżka bywa wrażliwa na [[dotyk]], także po dotarciu do ich wnętrza owada zamykają się i przytrzymują go we wnętrzu zwiększając prawdopodobieństwo [[zapylenie|zapylenia]]<ref name=oszkinis/>.
Budowa warżki jest ważną [[Cecha taksonomiczna|cechą taksonomiczną]], pomocną przy oznaczaniu gatunków roślin w rodzinie storczykowatych.
| |||