Metamorfizm regionalny: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Rodzaje metamorfizmu regionalnego: Poprawiono błąd ortograficzny (pod czas)
poprawa linków, WP:SK
Linia 1:
'''Metamorfizm regionalny''' jest rodzajemrodzaj metamorfizmu obejmującymobejmujący najwięcej rodzajów skał wyjściowych, oraz zachodzącymzachodzący na największych obszarach, nawet do wielu tysięcy km<sup>2</sub>². Zachodzi w warunkach podwyższonej temperatury i ciśnienia, zarówno [[ciśnienie hydrostatyczne|hydrostatycznego]], jak i [[ciśnienie kierunkowe|ciśnienia kierunkowego]] ([[stressCiśnienie kierunkowe|stressu]]u) działającego w płytkich strefach [[litosfera|litosfery]]. Metamorfizm regionalny zachodzi w wyniku pogrążania się rozległych kompleksów skalnych w głąb [[litosfera|litosfery]], np. podczas kompakcji i osiadania osadów na dnach [[zbiornik sedymentacyjny|zbiorników sedymentacyjnych]] (czas spokoju tektonicznego poprzedzający [[fałdowanie]]), oraz jak i w czasie fałdowań w [[strefa orogeniczna|strefach orogenicznych]]. Wraz z głębokością rośnie temperatura i ciśnienie. Zatem przeobrażenia zachodzą w bardzo rozległym zakresie PT (temperaturu od 200 do 1000 <sup>o</sup>°C i ciśnienia od 0,1 do 1,5 [[paskal|GPa]]). Warunki te odpowiadają okreslonym [[facje metamorfizmu|facjom metamorficznym]] jak np. [[facjaFacje zeolitowametamorfizmu|facji zeolitowej]], [[facjaFacje glaukofanowametamorfizmu|glaukofanowej]], [[facjaFacje zieleńcowametamorfizmu|zieleńcowej]], [[facjaFacje amfibolitowametamorfizmu|amfibolitowej]] i [[facjaFacje granulitowametamorfizmu|granulitowej]]. Poniżej strefy objetej m.r. zachodzą procesy klasyfikowane jako [[ultrametamorfizm]], natomiast występujące i powstałe tam skału nazywają się [[migmatyt]]ami.
 
=== Rodzaje metamorfizmu regionalnego ===
* '''Metamorfizm dynamotermiczny''' - jest rodzajem m.r. zachodzącym na różnych głębokościach w czasie ruchów tektonicznych. Zmaiany zachodzą pod wpływem podwyższonych ciśnień i temperatur wzrastających wraz z głębokością. Warunki odpowiadają facjom: [[facjaFacje zieleńcowametamorfizmu|zieleńcowej]], [[facjaFacje amfibolitowametamorfizmu|amfibolitowej]] i [[facjaFacje granulitowametamorfizmu|granulitowej]].
* ''' Metamorfizm pogrzebany''' (''ukryty, zakryty'') - zachodzi na dużych głębokościach podczas ruchów obniżających dna [[zbiornik sedymentacyjny|zbiorników sedymentacyjnych]] bez udziału [[ruchy tektoniczne|ruchów tektonicznych]]. Przeobrażenia są spowodowane działaniem dość wysokich [[ciśnienie hydrostatyczne|ciśnień litostatycznych]] oraz wysokich temperatur w przedziale ok. 200-400 <sup>o</sup>°C. Warunki odpowiadaja [[facje metamorfizmu|facji]] [[facjaFacje zeolitowametamorfizmu|zeolitowej]] i [[facjaFacje glaukofanowametamorfizmu|glaukofanowej]].
 
<gallery>
ImagePlik:Metazlepieniec.jpg|''[[Metazlepieniec]] powstały w warunkach metamorfizmu regionalnego niskiego stopnia ([[epizona]])''
GrafikaPlik:Łupek serycytowy ze staurolitem.jpg|''[[Łupek serycytowy]] powstały w warunkach metamorfizmu regionalnego niskiego stopnia ([[epizona]])''
GrafikaPlik:Gnejs oczkowy.JPG|''[[Gnejs]] oczkowy powstały w warunkach metamorfizmu regionalnego średniego stopnia ([[mezozona]]) ''
GrafikaPlik:Granulit 2.JPG|''[[Granulit]] powstały w warunkach metamorfizmu regionalnego wysokiego stopnia ([[katazona]]) ''
</gallery>