Ludwik Decjusz: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
MystBot (dyskusja | edycje)
m r2.7.1) (robot dodaje en:Justus Ludwik Decjusz
m drobne techniczne
Linia 1:
'''Justus Ludwik Decjusz''' (ok. [[1485]]-[[1545]]), znany także jako '''Jost Ludwig Dietz''' – pochodzący z [[Alzacja|Alzacji]] [[Kraków|krakowski]] [[dyplomata]], finansista i [[sekretarz królewski|sekretarz króla]] [[Zygmunt I Stary|Zygmunta Starego]], później jego doradca i zwierzchnik [[mennica|mennic koronnych]].
 
Początkowo był protegowanym, sekretarzem i współpracownikiem [[Jakub Boner|Jakuba Bonera]], królewskiego bankiera, twórcy i zarządcy [[Żupa solna|żup solnych]] [[Wieliczka|Wieliczki]] i [[Bochnia|Bochni]]. Będąc człowiekiem wszechstronnie utalentowanym i wytrawnym dyplomatą, Justus Decjusz w krótkim czasie stał się w [[Kraków|Krakowie]] bardzo wpływową postacią, cieszył się także szacunkiem i przyjaźnią najwybitniejszych humanistów [[Europa|Europy]], m.in. [[Marcin Luter|Marcina Lutra]] i [[Erazm z Rotterdamu|Erazma z Rotterdamu]]. Bliskie stosunki łączyły go z dworem [[Habsburgowie|Habsburgów]].
Linia 9:
Jest autorem trzytomowego dzieła ''O starożytności Polaków'' (''De vetustatibus Polonorum''). W utworze tym, pisanym świetną, humanistyczną [[łacina|łaciną]], Decjusz wiąże najdawniejsze dzieje Polski z obrazem początkowych dziejów narodów Europy. Powołując sie na nieistniejące dzieła bądź falsyfikaty, Alzatczyk skomponował długą listę królów sarmackich, rzekomo władców Sarmatów od których pochodzili Polacy.
 
Najważniejszym jego dziełem jest ''Księga o czasach króla Zygmunta'', będąca podstawowym zródłem historycznym o panowaniu Zygmunta I Starego do 1516 r. Opierał się w swej pracy na własnych obserwacjach, osobistych notatkach i trudnych do ustalenia źródeł obcych. Szczególny walor mają w niej opisy wojen Polski z Rosją (bitwa pod Orszą 1514) i Tatarami krymskimi (bitwa pod Łopusznem 1512), oraz Zjazdu wiedeńskiego (1515). Zawarł też w niej epizod z historii swojego rodzinnego miasta, Wissenburgu, krótki zarys granic RzeczpospolitejRzeczypospolitej, zamieszkujących go różnych narodach, wyznaniach, zainteresowanich i przywarach szlachty polskiej oraz charakterystykę postaci Zygmunta I Starego.
 
Przed przyszłym dziejopisarzem stawiał nastepujące zadania w jego pracy badawczej: trzymanie się prawdy historycznej, obiektywizm, wykorzystywanie różnych źródeł i krytyczny do nich stosunek, dbałość o formę stylistyczną i językową dzieła.
 
== Bibliografia ==
* [http://www.sbc.org.pl/dlibra/docmetadata?id=8412&from=latest Aleksander Hirschberg, ''O życiu i pismach Justa Ludwika Decyusza. 1485-1545'', Lwów 1874]
* Jodok Ludwik Decjusz – ''Księga o czasach króla Zygmunta'', przekład zespołowy pod kierunkiem K. Kumanieckiego, wstęp T. Bieńkowski, „Biblioteka Meandra” 28, PWN, Warszawa 1960.
 
 
 
 
{{DEFAULTSORT:Decjusz, Ludwik}}