System dur-moll: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
popr
m lit
Linia 5:
Każda [[gama]] składa się z dwóch tetrachordów, przy czym pierwszy [[tetrachord]] gamy [[C-dur]] (opartej na naturalnym [[szereg diatoniczny|szeregu diatonicznym]]) jest drugim tetrachordem gamy [[F-dur]] (1 [[bemol]]), a drugi tetrachord gamy C-dur jest pierwszym tetrachordem gamy [[G-dur]] (1 [[krzyżyk]]). Analogicznie pierwszy tetrachord gamy F-dur jest drugim tetrachordem gamy [[B-dur]] (2 bemole), pierwszy tetrachord gamy B-dur jest drugim tetrachordem gamy [[Es-dur]] (3 bemole).
 
Podobnie drugi tetrachord gamy G-dur jest pierwszym tetrachordem gamy [[D-dur]] (2 krzyżyki), a drugi tetrachord gamy D-dur jest pierwszym tetrachordem gamy [[A-dur]] (3 krzyżyki). Taka prawidłowość ma miejsce również w przypadku gam molowych (w trybie naturalnym). Następstwo kolejnych gam zamyka [[koło kwintowe]]. Pokrewieństwo pomiędzy gamami durowymi i molowymi oparte jest na zasadzie paralelizmu, przy czym o paralelnym charakterze tonacji decyduje zbieżność materiału dźwiękowego, a więc także ilość przykluczowych znaków chromatycznych. Na przykład gamie C-dur odpowiada [[a-moll]], G-dur - [[e-moll]], D-dur - ]][[h-moll]], F-dur - [[d-moll]], B-dur - [[g-moll]].
 
System dur-moll określa się również jako system funkcyjny. Konsekwencją organizacji materiału dźwiękowego na bazie skal opartych na interwałach sekundowych było wytworzenie napięć pomiędzy centrum tonalnym i dźwiękami składowymi [[akord|akordów]] tercjowych budowanych na kolejnych stopniach tych skal. Na tej podstawie w epoce [[Klasycyzm|Klasycyzmu]] ukształtował się system [[harmonia funkcyjna|harmonii funkcyjnej]].