Hieronim Sieniawski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Pawski (dyskusja | edycje)
linki zewnętrzne, poprawa linków
m drobne redakcyjne
Linia 1:
''' Hieronim (Jarosz) Sieniawski''', herbu [[Leliwa (herb szlachecki)|Leliwa]], (ur. ok. 1516 lub w 1519, zm. w 1582) – polski szlachcic, [[starosta]] [[Ziemia halicka|halicki]] i [[Kołomyja|kołomyjski]] od 1550, [[podkomorzy]] [[Kamieniec Podolski|kamieniecki]] od 1554, [[kasztelan]] [[Kamieniec Litewski(Białoruś)|kamieniecki]] od 1569, i [[wojewodowie ruscy|wojewoda ruski]] (1576-1582).
 
Jego ojcem był [[Mikołaj Sieniawski (hetman wielki koronny)]] (ok. 1489 - 1569), a matką [[Katarzyna Kolanka]], c. [[Jan Koła|Jana Koli]] – kasztelana halickiego.
[[Jan Koła|Jana Koli]] - kasztelana halickiego.
 
Był cztery razy żonaty:
* [[Elżbieta Radziwiłł]] z ok. 1559;
* [[Hanna Zasławska]] od 1565 do 1568;
* [[Anna Maciejowska]] (zm. 1573);
* [[Jadwiga Tarło|Jadwiga Sieniawska z Tarłów Czekaszewiczów]] h. Topór, od 1574 lub 1575 (córka [[Jan Tarło (wojewoda lubelski)|Jana Tarły]] - chorążego lwowskiego). Ich ślub opiewał specjalnym poematem [[Mikołaj Sęp Szarzyński]].
 
Tylko wz ostatnimostatniego małżeństwiemałżeństwa miał jednego syna, który dożył wieku dojrzałego, [[Adam Hieronim Sieniawski (podczaszy koronny)|Adama Hieronima Sieniawskiego]] (ur. ok. 1566 r.), walczący pod wodzą hetmana Zamojskiego w Inflantach, Estonii i Multanach.
 
W 1554 r. wraz z ojcem rozbudował zamek w [[Brzeżany|Brzeżanach]] jako jedną z najwspanialszych rezydencji w Polsce. Początkowo, jak bracia, zwolennik [[kalwinizm]]u, a na starość pod wpływem ostatniej małżonki przeszedł na [[katolicyzm]] i zlikwidował zbór w Brzeżanach. Zasłynął, w nieustannych bitwach, walcząc w [[Chorągiew pancerna koronna Mikołaja Hieronima Sieniawskiego|chorągwi ojca]] w 1522 r. podczas [[wyprawa mołdawska|wyprawy mołdawskiej]]. Został rotmistrzem jazdy, [[kasztelan]]em [[Kamieniec Podolski|kamienieckim]]. Uczestniczył w wyprawach króla [[Stefan Batory|Stefana Batorego]] na Moskali, gdzie odznaczył się przy zdobywaniu twierdzy [[Wielkie Łuki]] w latach 1579 - 1580.
 
Do Hieronima Sieniawskiego w 1570 r. należały [[Oleszyce]]. Na cześć fundatora Hieronima Sieniawskiego nazywały się Hieronimów. W 1576 r. wydał on dokument podnoszący tę wieś do rangi miasta. Dokument lokacyjny wysłany przez H. Sieniawskiego został potwierdzony 26 lutego 1578 r. w Warszawie przez króla [[Stefan Batory|Stefana Batorego]].
 
Zmarł w 1582 r. Jego nagrobek rycerski (z 1583 r. , wykonany przez [[Jan Pfister]]a), obecnie w szczątkowej formie, i nagrobne płyty ojca Mikołaja (wyk. [[Henryk Horst]] (zm. przed 1612);), pomniki nagrobne syna [[Adam Hieronim Sieniawski (podczaszy koronny)|Adama Hieronima Sieniawskiego]], i innych członków rodziny, np.; żony - Anny Sieniawskiej z Maciejowskich (z 1574 r. 1574), [[Jana Sieniawski]]ego (z 1583 r. 1583), znajdowały się w Kaplicy zamkowej w mieście, które założył ojciec; w [[Brzeżany|Brzeżanach]]. Obecnie niektóre fragmenty nagrobków [[Lwowska Galeria Sztuki|sztuki lwowskiej]] są w zamku w [[Olesko|Olesku]] i we [[Lwów|Lwowie]].
 
== Źródła ==
* J. Czernecki: Brzeżany. Pamiątki i wspomnienia. Lwów 1905 r.
* K. Kuśmierz; Sieniawa. Założenia Rezydencjonalne Sieniawskich. Kraków 1984 r.
* M. Marciszewski; Brzeżany w czasach RzeczpospolitejRzeczypospolitej PolskiPolskiej. Brody 1911 r.
* M. Orłowicz; Ilustrowany Przewodnik po Galicji. Lwów 1914 r., s. 124-125 .
* S. Wiśniewski; Przewodnik po Brzeżanach i okolicy. Tarnopol 1939 r.
* [[Polski słownikSłownik biograficznyBiograficzny]]
 
{{Władca
Linia 31 ⟶ 30:
|rozmiar = 50
|funkcja = '''[[wojewodowie ruscy|wojewoda ruski]]'''
|lata = 1576 - 1582
|poprzednik = [[Jerzy Jazłowiecki]]
|następca = ?