|
'''Opatrzność''' ([[Łacina|łac.]] ''providentia'', [[greka|gr.]] ''pronoja'') – w [[teologia|teologii]] inieustanna filozofiiopieka wszechwiedzącego rozumie się przezi ten termin nieustanną opiekęwszechmocnego [[Bóg|Boga]] nad dziejami świata i poszczególnymiposzczególnych ludźmiludzi, poprzez którą pokazuje On swą dobroć i miłość[[Miłość (ogólnechrześcijaństwo)|miłość]]. pojmowanieDokonuje terminusię związanebezpośrednio lub przez [[Anioł]]ów, lub przez innych ludzi, co jest zwyrazem pozytywnymipragnienia skojarzeniamiBoga nadania tematludziom rzeczonegomożliwości wpływu)samodzielnego i twórczego działania<ref>Por. Słowo{{Cytuj tostronę niekiedy| jesturl synonimem= samegohttp://www.teologia.pl/m_k/zag02c-14.htm#1| tytuł = [[Bóg "ojcowski i opiekuńczy" |Boga]] autor = M. Kaszowski | data dostępu = 2011-12-05}}</ref>. Problemem [[zło|zła]] w świecie pomimo istnienia Opatrzności zajmuje się [[teodycea]].
== Opatrzność a stworzenie ==
== Fragmenty Katechizmu Kościoła katolickiego == ▼Pojęcie Opatrzności Bożej jest ściśle związane z pojęciem [[Stworzenie świata|stworzenia]]. Świat został stworzony jako [[Dobro|dobry]], by istniał ku chwale Bożej. Opatrzność jest więc działaniem opieki Bożej nad światem i wszystkimi bytami, by osiągnęły swą dobroć i doskonałość, zgodnie z naturą planem wyznaczonymi przez Boga w akcie stwórczym<ref>Por. {{Cytuj stronę | url = http://www.katolik.pl/opatrznosc-boza,143,416,cz.html | autor = R. Masarczyk [[Klaretyni|SDS]] | tytuł = Opatrzność Boża | data dostępu = 2011-12-05| praca = Katolik.pl}}</ref>
== Opatrzność a wolna wola ==
'''302''' Stworzenie ma właściwą sobie dobroć i doskonałość, ale nie wyszło całkowicie wykończone z rąk Stwórcy. Jest ono stworzone "w drodze" (in statu viae) do ostatecznej doskonałości, którą ma dopiero osiągnąć i do której Bóg je przeznaczył. Bożą Opatrznością nazywamy zrządzenia, przez które Bóg prowadzi swoje stworzenie do tej doskonałości:
Wiele o Opatrzności Bożej pisał [[Augustyn z Hippony]] w dialogu [[O wolnej woli]]. Zwłaszcza w trzeciej księdze biskup [[Annaba|Hippony]] wykazuje, że [[wolna wola]] a Boża wszechwiedza, zwłaszcza ''przedwiedza'' /{{lang|la}} ''praescientia''/ nie są czymś przeciwstawnym. Również [[grzech]] i opatrzność Boża nie sprzeciwiają się sobie. Analiza psychologiczna ludzkiej motywacji grzechu, wykazuje że grzeszna wola jak najbardziej może mieć miejsce w porządku, nad którym czuwa Opatrzność<ref>Por. {{cytuj książkę | rozdział = O wolnej woli - Wstęp | autor r = J. Domański | autor = Augustyn | tytuł = Dialogi filozoficzne | strony = 489-490}}</ref>.
▲== Fragmenty KatechizmuKatechizm Kościoła katolickiego o Opatrzności ==
Wszystko zaś, co Bóg stworzył, zachowuje swoją Opatrznością i wszystkim rządzi, "sięgając potężnie od krańca do krańca i władając wszystkim z dobrocią" (Mdr 8,1), bo "wszystko odkryte i odsłonięte jest przed Jego oczami" (Hbr 4,13), nawet to, co ma stać się w przyszłości z wolnego działania stworzeń .
[[Katechizm Kościoła Katolickiego]] mówi o Opatrzności w nn. 302-305<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.katechizm.diecezja.elk.pl/rkkkI-2-1.htm| tytuł = Katechizm Kościoła Katolickiego | data dostępu = 2011-12-05}}</ref>. W stworzeniu świat nie powstał od razu doskonały, spełniony. Jest on zatem ''w drodze'' /{{Lang|la}} ''in statu viae''/ do ostatecznej doskonałości, którą ma dopiero osiągnąć i do której Bóg je przeznaczył i prowadzi.
'''303'''Źródłem Świadectwapoznania PismaOpatrzności świętegojest naPismo tenŚwięte, tematnp. są[[Księga jednomyślne:Psalmów|Ps]] troska115, Opatrzności3: Bożej''Nasz Bóg jest konkretna iw bezpośrednianiebie; obejmuje sobączyni wszystko, odco rzeczyzechce'' najmniejszychczy aż[[Księga doPrzysłów]]: wielkich''Wiele wydarzeńzamierzeń światajest iw historii.sercu Księgiczłowieka, świętelecz zwola mocąPana potwierdzająsię absolutnąziści'' suwerenność(Prz Boga19, w21). biegu[[Jezus wydarzeń: "Nasz BógChrystus|Chrystus]] jest wwykonawcą niebie; czyni wszystkoOpatrzności, cojak zechce"mówi (Ps[[Księga 115, 3), a o Chrystusie zostało powiedzianeApokalipsy|Apokalipsa]]: "''Ten, co otwiera, a nikt nie zamknie, i Ten, co zamyka, a nikt nie otwiera"'' (Ap 3, 7). "WieleBóg zamierzeńtroszczy jestsię wo sercuświat człowieka,często leczbezpośrednio wolai Panaoczekuje siępostawy ziści"zaufania (Przu 19, 21)ludzi. Mówił o tym Jezus w [[Kazanie na górze|Kazaniu na górze]]:
'''305'''{{Cytat| Jezus domaga się dziecięcego zawierzenia Opatrzności Ojca niebieskiego, który troszczy się o najmniejsze potrzeby swoich dzieci: "Nie troszczcie się więc zbytnio i nie mówcie: co będziemy jeść? co będziemy pić?... Ojciec wasz niebieski wie, że tego wszystkiego potrzebujecie. Starajcie się naprzód o Królestwo Boga i o Jego sprawiedliwość, a to wszystko będzie wam dodane " (Mt 6, 31-33) . }}▼
{{Przypisy}}
'''304''' Widzimy więc, że Duch Święty, główny Autor Pisma świętego, przypisuje często Bogu działania, nie wspominając przyczyn wtórnych. Nie jest to uproszczony "sposób mówienia", ale dogłębne odwoływanie się do pierwszeństwa Boga i Jego absolutnego panowania nad historią i światem oraz wychowywanie do pokładania w Nim ufności. Modlitwa Psalmów jest wielką szkołą tego zaufania .
== Bibliografia ==
▲'''305''' Jezus domaga się dziecięcego zawierzenia Opatrzności Ojca niebieskiego, który troszczy się o najmniejsze potrzeby swoich dzieci: "Nie troszczcie się więc zbytnio i nie mówcie: co będziemy jeść? co będziemy pić?... Ojciec wasz niebieski wie, że tego wszystkiego potrzebujecie. Starajcie się naprzód o Królestwo Boga i o Jego sprawiedliwość, a to wszystko będzie wam dodane" (Mt 6, 31-33) .
{{Bibliografia start}}
* {{cytuj książkę | rozdział = O wolnej woli - Wstęp | autor r = [[Juliusz Domański|Domański J.]] | autor = Augustyn | autor link = Augustyn z Hippony | tytuł = Dialogi filozoficzne | strony = 487-492 |miejsce = Kraków | wydawca = Znak | rok = 1999 | isbn = 83-7006-681-X | seria = Filozofia i Religia}}
== Linki zewnętrzne ==
* {{Cytuj stronę | url = http://www.teologia.pl/m_k/zag02c-14.htm#1| tytuł = Bóg "ojcowski i opiekuńczy" | praca = Teologia w pytaniach i odpowiedziach | autor = Kaszowski M. | data dostępu = 2011-12-05}}
* [http://www.katolik.pl/forum/index1.php?st=artykuly&id=143 Opatrzność Boża - Katolik.pl]
== Źródła ==
* Paissac H.(red), Istota i istnienie Boga, (Praca zb.), Poznań - Warszawa - Lublin.
{{Bibliografia stop}}
[[Kategoria:Teologia]]
| 