Wersja z 14:18, 16 gru 2011 edytuj The boss (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 17 653 edycje poprawa linków do ujedn. i przek. ← poprzednia edycja		Wersja z 02:10, 20 sty 2012 edytuj anuluj edycję Premia (dyskusja \| edycje) 20 344 edycje drobne techniczne następna edycja →
Linia 49: == Historia nazwy == Prastara osada targowa i wczesnośredniowieczny gród [[Kasztelania\|kasztelański]] stąd nazwa posiada liczne poświadczenia źródłowe od XIII ~~wieku~~w., ''Woynicze'' w 1217 r., ''Woyniz'' w 1224 r., ''Woynicz'' w 1239 r., 1259 r., wg [[Kazimierz Rymut\|Kazimierza Rymuta]] i [[Stanisław Rospond (językoznawca)\|Stanisława Rosponda]] nazwa dzierżawcza utworzona za pomocą archaicznego [[Język prasłowiański\|słowiańskiego]] [[Przyrostek\|przyrostka]] ''-jь'' od nazwy osobowej ''Wojnik''<ref>[[Kazimierz Rymut]], ''Nazwy miast Polski'', Wrocław 1980, s.267</ref>. Stanisław Rospond zakładał ewentualność wczesnej formy ''Wojnice'', od nazwiska Wojna, skróconej na ''Wojnic'' i [[mazurzenie\|odmazurzonej]] na Wojnicz. W XIV wieku ustanowiono tu specjalnego poborcę cła ''Florzko senior districtus woinicensis''. Dokument z 1374 r. wymienia obok [[Kraków\|Krakowa]] jako ''castra et civitates regni'' [[Biecz]], [[Sącz]] (Sądecz), [[Wiślica\|Wiślicę]] i Wojnicz. W 1388 r. [[Władysław II Jagiełło\|Władysław Jagiełło]] potwierdził sprzedaż [[Trzcinica (województwo podkarpackie)\|Tarchowa]] ''in terra wojnicensi''<ref>[[Stanisław Rospond (językoznawca)\|Stanisław Rospond]], ''Słownik etymologiczny miast i gmin PRL'', Wrocław 1984, s.433</ref>.<br> Osadnictwo na terenie obecnego miasta przybierało na sile w VIII-IX w., a w X w. osada wojnicka zmieniła swój charakter i znaczenie przez fakt powstania grodu osadzonego przez wojów państwa plemiennego, a następnie polskiego. Jedna z legend natomiast mówi, że w X ~~wieku~~w. wojowie księcia Mieszka I, czy też Bolesława Chrobrego, wznieśli tu modrzewiowe grodzisko. Od tychże wojów osada otrzymała nazwę Wojnicz. Inna związana z Wojniczem podaje, że nim powstała nazwa Wojnicz, w tym miejscu był gród składający się z trzech osad, o wspólnej nazwie Trojnik. == Historia == Wojnicz posiadał [[prawa miejskie]] w latach [[1278]] – [[1934]], odzyskał je z dniem [[1 stycznia]] [[2007]] r. [[3 października]] [[1655]] ~~roku~~r. odbyła się tu [[bitwa pod Wojniczem\|bitwa]]. * 4000–1700 [[Przed naszą erą\|p.n.e.]] – przejściowe osadnictwo Linia 119: * Pomnik Niepodległości, zwany też Pomnikiem Poległych Wojniczan (1934 r.) * Cmentarz komunalny, założony pod koniec XVIII w., z wieloma zabytkowymi nagrobkami * Cmentarz wojskowy nr 282 przy ~~ulicy~~ul. Loretańskiej obok Kaplicy Matki Boskiej Loretańskiej == Obiekty nieistniejące == * Ratusz - z końca XV ~~wieku~~w., spłonął w 1831 ~~roku~~r. i nie został odbudowany. * Browar - działający na przedmieściu Zamoście, zniszczony podczas działań wojennych I wojny światowej * Synagoga - wzniesiona pod koniec XIX ~~wieku~~w. w miejscu gdzie obecnie znajduje się Dom Grodzki (u zbiegu ~~ulic~~ul. Długiej i Warszawskiej, spalona podczas II wojny światowej == Symbole miasta == * Herb Wojnicza – Herbem Gminy Wojnicz jest w błękitnym polu tarczy godło przedstawiające św. Wawrzyńca w barwie cielistej i srebrnym perizonium na biodrach, rozciągniętego na złotej kracie, po bokach której litery S i L Sanctus Laurentius – Święty Wawrzyniec takiejże barwy. Herb nawiązuje do najstarszego wezwania miejscowego kościoła z XI ~~wieku~~w. Najstarsza zachowana pieczęć z postacią św. Wawrzyńca pochodzi z 1504 r. Herb w obecnej formie został zatwierdzony uchwałą Rady Gminy w 1994 r. Został on plastycznie opracowany przez Dariusza Dessauera z UMCS w Lublinie. Herb pełni podwójną funkcję: jest znakiem miasta i jednocześnie znakiem gminy. * Flaga Wojnicza – składa się z trzech stref: strefa górna złota (zastępowana barwą żółtą), pośrodku pas srebrny (zastępowany bielą), a strefa dolna jest błękitna Linia 138: * Michał z Wojnicza – profesor astronomii na [[Uniwersytet Jagielloński\|Akademii Krakowskiej]] i [[altarysta]] przy kolegiacie wojnickiej. * Michał z Bystrzykowa Paryżanin – profesor [[Uniwersytet Jagielloński\|Akademii Krakowskiej]] i jej [[rektor]] w latach [[1513]]-[[1514]]. Autor wielu dzieł o tematyce filozoficznej i teologicznej. W latach [[1497]]-[[1520]] [[prepozyt]] kolegiaty w Wojniczu. * Stanisław Janaszowic – syn wojnickiego szewca, [[profesor]] [[Uniwersytet Jagielloński\|Akademii Krakowskiej]], [[proboszcz]] w [[Zalasowa\|Zalasowej]]. Zmarł w Wojniczu w [[1676]] r. * [[Wojciech Kluszewski]] – kasztelan wojnicki 1779 r., wielkorządca krakowski. * [[Teofil Żebrawski]] ([[1800]]-[[1887]]) – [[kartografia\|kartograf]], budowniczy, historyk. [[Profesor]], usunięty z Uniwersytetu w Krakowie z powodów politycznych. Współwydawca dzieł [[Jan Długosz\|Jana Długosza]]. * Władysław Jordan ([[1819]]-[[1891]]) – [[pułkownik]] [[Wojsko Polskie Królestwa Kongresowego\|Wojska Polskiego]], uczestnik walk o niepodległość [[Polska\|Polski]], [[adiutant]] [[generał]]a [[Józef Bem\|Józefa Bema]] w Armii Siedmiogrodzkiej. Spoczywa na cmentarzu w Wojniczu. * Dr Wiktor Łowczowski ([[1865]]-[[1939]]) – lekarz, pracował w Wojniczu od [[1895]] aż do śmierci. Twórca Towarzystwa Gimnastycznego ''Sokół'' w Wojniczu. * [[Gustaw Łowczowski]] ([[1897]]-[[1984]]) – [[Generał\|generał brygady]] [[Wojsko Polskie II RP\|Wojska Polskiego]], legionista, uczestnik bitwy pod [[Łowczówek\|Łowczówkiem]]. Uczestnik [[I wojna światowa\|I wojny światowej]], [[wojna polsko-bolszewicka\|wojny polsko-bolszewickiej]], [[Kampania francuska 1940\|kampanii francuskiej]] ([[1940]]) i kampanii włoskiej ([[1944]]-[[1945]]). Dowódca III Brygady Strzelców Karpackich, która wyzwoliła [[Bolonia\|Bolonię]]. Zmarł w [[Londyn]]ie, skąd jego prochy zostały sprowadzone do [[Polska\|Polski]] i złożone na Cmentarzu Legionistów w [[Łowczówek\|Łowczówku]]. * O. Antoni Mirochna ([[1908]]-[[1989]]) – [[Zakon Braci Mniejszych\|franciszkanin]]. Do zakonu wstąpił w wieku 20 lat, wyjechał wraz z [[Maksymilian Maria Kolbe\|Św. Maksymilianem Kolbe]] do [[Japonia\|Japonii]], gdzie otrzymał święcenia kapłańskie i przyjął imiona zakonne Mieczysław Maria. W [[1940]] został przełożonym klasztoru założonego przez [[Maksymilian Maria Kolbe\|Św. Maksymiliana Kolbe]] w [[Nagasaki]]. Założył nowe zgromadzenie zakonne, SS Franciszkanów Rycerstwa Niepokalanej, któremu zlecił opiekę nad niepełnosprawnymi. A. Mirochna został uhonorowany wysokimi odznaczeniami ~~[[Japonia\|~~japońskimi]], m.in. Orderem Skarbu. Zmarł w Kognai koło [[Nagasaki]]. * Ks. Jan Królikiewicz ([[1927]]-[[1991]]) – społecznik, założyciel koła [[Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze\|PTTK]] i Izby Regionalnej w Wojniczu, autor wielu publikacji na temat Wojnicza. * Jerzy Chumiński – ([[1934]]-[[2001]]) – nauczyciel [[matematyka\|matematyki]], społecznik. Twórca i redaktor naczelny ''Zeszytów Wojnickich'', założyciel i prezes Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Wojnickiej. * [[Józef Szymański (historyk)\|prof. dr hab. Józef Szymański]] ([[1931]]-[[2011]]) – historyk, rektor [[Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie\|Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej]] w [[Lublin]]ie w latach [[1982]]-[[1984]]. Specjalista w zakresie [[Historia\|nauk pomocniczych historii]] oraz znawca dziejów społeczeństwa wczesnego [[średniowiecze\|średniowiecza]]. Współpracownik oraz Honorowy Członek [[Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Wojnickiej\|Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Wojnickiej]]. Inicjator serii wydawniczej "''Biblioteczka Historyczna"'' zawierającej źródła do dziejów Wojnicza (ponad 30 wydawnictw). == Ludzie związani z Wojniczem == Linia 183: == Wspólnoty religijne == {{main\|Struktury wyznaniowe w Wojniczu]] Większość mieszkańców miasta to ~~katolicy~~wyznawcy religi [[kościół łaciński\|rzymskokatolickiej]]. W Wojniczu mieści się siedziba dekanatu wojnickiego, grupującego okoliczne parafie, w tym tutejszą parafię pw. Św. Wawrzyńca. W Wojniczu znajduje się też Zgromadzenie Sióstr Karmelitanek Dzieciątka Jezus oraz kościół pw. Św. Leonarda. == Bezpieczeństwo == Linia 198 ⟶ 199: == Kultura == * Kino "''Wawel"'' * Gminna Biblioteka Publiczna ~~w Wojniczu~~ * Gminny Ośrodek Kultury * Galeria "''Findrówka"'' * Izba Regionalna == Edukacja == * Publiczne Przedszkole ~~w Wojniczu~~ * Szkoła Podstawowa w Wojniczu im. św. Jana Kantego * Publiczne Gimnazjum im. św. Kingi ~~w Wojniczu~~ * Zespół Szkół Licealnych i Technicznych ~~w Wojniczu~~ im. Jana Pawła II == Media == * kwartalnik "''Zeszyty Wojnickie"'', czasopismo historyczne, wychodzące od maja 1992 ~~roku~~r. * "''Merkuriusz Wojnicki"'', dwumiesięcznik miasta i gminy Wojnicz, wydawany od kwietnia 2011 ~~roku~~r. == Sport == === Kluby sportowe === * ~~[[Wikipedysta:Norges/brudnopis\|~~''LKS OLIMPIA Wojnicz]]'' – piłka nożna mężczyzn, liga okręgowa Tarnów * ''UKS PG Wojnicz'' – sekcja kolarska === Obiekty sportowe === * stadion Olimpii

Wojnicz: Różnice pomiędzy wersjami