Wersja z 12:14, 26 lut 2012 edytuj EmausBot (dyskusja \| edycje) Boty 725 967 edycji m r2.7.2+) (Robot dodał sr:Putnička kola ← poprzednia edycja		Wersja z 11:57, 6 mar 2012 edytuj anuluj edycję Artur Andrzej (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 60 061 edycji redakcyjne następna edycja →
Linia 1: {{Dopracować\|styl\|wer}} [[Plik:BdPKPcar.png\|thumb\|~~zwykły~~245px\|Zwykły wagon osobowy PKP Bd ~~drugiej~~2. klasy]] [[Plik:Interieur I11.jpg\|thumb\|~~250px~~245px\|Wnętrze wagonu osobowego bez przedziałów]] '''Wagon osobowy''' – [[wagon]] kolejowy, służący do przewozu osób i bagażu podręcznego. Wagony osobowe dzieli się na doczepne i [[wagon silnikowy\|silnikowe]]. Wagon silnikowy porusza się bez [[lokomotywa\|lokomotywy]], ewentualnie jest sprzęgnięty z innym wagonem. Natomiast wagon doczepny jest doczepiany do lokomotywy lub [[Wagon spalinowy\|wagonu silnikowego]]. Wśród wagonów rozróżnia się przedziałowe i bezprzedziałowe. Wagony przedziałowe są podzielone przedziałami w których jest 6 lub 8 miejsc (istnieją też wagony z przedziałami tzw. menedżerskimi, w których są tylko 4 miejsca). Używane są one przeważnie na dłuższych trasach. Natomiast wagony bezprzedziałowe są najczęściej używane w ruchu lokalnym, gdzie występuje częsta wymiana podróżnych. W wagonach bezprzedziałowych stosuje się korytarz w środku wzdłuż wagonu oraz szersze drzwi w środkowej części wagonu.▼ '''Wagon osobowy''' – [[wagon]] [[Transport kolejowy\|kolejowy]], służący do przewozu osób i bagażu podręcznego. ▲~~'''Wagon osobowy''' – [[wagon]] kolejowy, służący do przewozu osób i bagażu podręcznego.~~ Wagony osobowe dzieli się na doczepne i [[wagon silnikowy\|silnikowe]]. Wagon silnikowy porusza się bez [[lokomotywa\|lokomotywy]], ewentualnie jest sprzęgnięty z innym wagonem. Natomiast wagon doczepny jest doczepiany do lokomotywy lub [[Wagon spalinowy\|wagonu silnikowego]]. Wśród wagonów rozróżnia się przedziałowe i bezprzedziałowe. Wagony przedziałowe są podzielone przedziałami w których jest 6sześć lub 8osiem miejsc (istnieją też wagony z przedziałami tzw. menedżerskimi, w których są tylko 4cztery miejsca). Używane są one przeważnie na dłuższych trasach. Natomiast wagony bezprzedziałowe są najczęściej używane w ruchu lokalnym, gdzie występuje częsta wymiana podróżnych. W wagonach bezprzedziałowych stosuje się wewnętrzny korytarz ~~w środku~~ wzdłuż wagonu oraz szersze drzwi w środkowej części wagonu. == Historia == [[Plik:Preuss Abteilwagen C3 P9030010.JPG\|thumb\|245px\|left\|[[Boczniak (wagon)\|Boczniak]] 3. klasy Pruskich Kolei Państwowych]] Do około końca XIX wieku wagony były budowane najczęściej z [[Drewno (technika)\|drewna]]. W powszechnym użyciu był wówczas wagon typu [[Boczniak (wagon)\|boczniak]]. {{sekcja stub}} == Klasa wagonu == W pociągach stosowanych w Europie zachodniej i środkowej wyróżnia się dwie klasy wagonów: 1 i 2. ''Pierwsza klasa'' ma 3trzy miejsca w rzędzie, przez co [[fotel]]e są szersze. Dodatkowo można je rozłożyć. Często w przedziałach są gniazda 230 V i indywidualne oświetlenie. Przedziały klasy 1 są też przeważnie dłuższe niż klasy 2, co powoduje, że na standardowej długości wagonu znajduje się 9dziewięć przedziałów, przy 10dziesięciu-11jedenastu w klasie 2. ''Druga klasa'' ma bardzo zróżnicowany standard. Zazwyczaj znajdują się 4 miejsca w rzędzie lub nawet 3 (najczęściej wagony zdeklasowane lub w pociągach o wysokim standardzie, np. Intercity). == Drzwi w wagonach == [[Plik:Drzwi skrzydłowo łamane.JPG\|~~drzwi~~thumb\|left\|110px\|Drzwi skrzydłowo-łamane (zwagon ~~wagonu bagażowego~~bagażowy)~~\|thumb\|right~~]] [[Plik:Bonanzadrzwi.JPG\|thumb\|drzwi w [[120A]]]]▼ W osobowych [[wagon]]ach kolejowych stosuje się kilka rodzajów drzwi wejściowych. Drzwi ''dwuskrzydłowe rozsuwane'' - w tym rozwiązaniu drzwi wchodzą w specjalne luki w bokach wagonów. Rozsuwanie następuje ręcznie np. w wagonach [[Bhp]] lub za pomocą centralnie sterowanych silników np. w [[Elektryczny zespół trakcyjny\|elektrycznych zespołach trakcyjnych]]. ▲[[Plik:Bonanzadrzwi.JPG\|thumb\|~~drzwi~~210px\|Drzwi skrzydłowo-łamane w [[120A]]]] [[Plik:Malbork railway station (3).JPG\|thumb\|210px\|Drzwi odskowo-przesuwne]] Drzwi ''skrzydłowe'' składają się z jednego otwieranego na zewnątrz lub do wewnątrz skrzydła. Z uwagi na to, iż otwarte drzwi skrzydłowe otwierane na zewnątrz wystają poza wymaganą [[Skrajnia kolejowa\|skrajnię]], obecnie praktycznie niestosowane - spotkać można je w niektórych wagonach zabytkowych, a także w obsługiwanych wyłącznie przez obsługę pociągu drzwiach od przedziału służbowo-bagażowego [[EN57]]. Linia 26 ⟶ 36: Drzwi ''skrzydłowo-łamane'' są najpopularniejszymi drzwiami w wagonach osobowych użytkowanych na polskich kolejach. Drzwi te składają się z dwóch skrzydeł, które jeśli są zamknięte – tworzą jedną powierzchnię, natomiast podczas otwierania jedna z tych powierzchni jest załamywana do wewnątrz wagonu, a druga, większa - na zewnątrz. Dzięki takiemu rozwiązaniu wagon nawet z otwartymi drzwiami cały czas mieści się w wymaganej [[skrajnia kolejowa\|skrajni]]. Tego typu drzwi występują w wagonach typu [[111A]], [[112A]] (w tym [[112At]]), [[120A]] oraz [[YB BAUTZEN]]. Drzwi ''odskowo-przesuwne'' są stosowane w ~~szynobusach~~[[szynobus]]ach i najnowszych wagonach osobowych (większość z nich jeździ w [[Skład kolejowy\|składach]] [[InterCity\|IC]]). Drzwi te w przeciwieństwie do rozsuwanych otwierają się na zewnątrz. Jednakże są tam prowadzone na specjalnych ramionach napędzanych małymi silniczkami. Otwarcie drzwi następuje przez naciśniecie przycisku. Czasem stosuje się otwieranie centralne, ale jest to stosowane prawie wyłącznie w [[tramwaj]]ach. == Ogrzewanie w wagonach == Linia 49 ⟶ 59: Obecnie najnowocześniejsze wagony są ''klimatyzowane''. {{Commonscat\|Passenger stock}} == Źródła == * ''Ogrzewanie wagonów pasażerskich'', [w:] „Świat kolei”, 2/2008.

Wagon osobowy: Różnice pomiędzy wersjami