Jan z Wiślicy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
WikitanvirBot (dyskusja | edycje)
m r2.7.1) (Robot dodał eo:Jan Vislicki
m drobne merytoryczne, uzupełnienie życiorysu, podsekcji Twórczość, +1bibliografia
Linia 1:
'''Jan z Wiślicy''' ('inne formy nazwiska: ''Ioannes Visliciensis, Joannes Vislicius''';, (ur. ok.około [[1485]] -w Wiślicy, zm. międzypomiędzy [[1516]] a około [[1520]]) – poeta polsko-łaciński, znany jako autor epopei ''Bellum Prutenum'' w trzech księgach ([[1516]]), utrzymanej w duchu odrodzenia, w której sławił dynastię Jagiellonów. Wprowadził do poezji tematykę narodową.
 
== Życiorys ==
Jak za [[Jan Smereka|Janem Smereka]] powtarza Roman Mazurkiewicz, "wszystko niemal, co wiemy o Janie z Wiślicy, zawdzięczamy wzmiankom zawartym w jego utworach" <ref> [http://www.staropolska.pl/renesans/opracowania/Vislicius.html Roman Mazurkiewicz, O Janie z Wiślicy i jego "Wojnie pruskiej"] </ref>. Tak więc ten uczeń [[Paweł z Krosna|Pawła z Krosna]] około [[1506]] uzyskał tytuł [[bakałarz]]a [[Uniwersytet Jagielloński|Akademii Krakowskiej]], potem ok. [[1514]]–[[1515]] roku pełnił funkcję sekretarza starosty wieluńskiego [[Stanisław Kurozwęcki (starosta wieluński)|Stanisława z Kurozwęk]]. W [[1516]] roku wydał u [[Jan Haller|Jana Hallera]] w [[Kraków|Krakowie]] epopeję ''Bellum Prutenum'' (pol. ''Wojna pruska''). Dalsze jego losy nie są znane; data jego śmierci także pozostaje nieznana.
Jak za Janem Smereką powtarza Roman Mazurkiewicz, "wszystko niemal, co wiemy o Janie z Wiślicy, zawdzięczamy wzmiankom zawartym w jego utworach" <ref> [http://www.staropolska.pl/renesans/opracowania/Vislicius.html Roman Mazurkiewicz, O Janie z Wiślicy i jego "Wojnie pruskiej"] </ref>.
 
Urodził się około roku 1485 w Wiślicy nad Nidą w ubogiej rodzinie mieszczańskiej. Od roku 1505 (lub nieco wcześniej) kształcił się na [[Uniwersytet Jagielloński|Akademii Krakowskiej]], gdzie jako uczeń [[Paweł z Krosna|Pawła z Krosna]] około roku [[1506]] uzyskał tytuł [[bakałarz]]a Akademii Krakowskiej. W latach 1511-1517 nawiązał przyjacielskie kontakty z wędrownym szwajcarskim humanistą, którym był [[Valentin Eck]]. W latach [[1514]]–[[1515]] pełnił funkcję sekretarza starosty wieluńskiego Stanisława z Kurozwęk]]. Dalsze jego losy nie są obecnie znane, Data jego śmierci także pozostaje nieznana - zmarł po roku 1520.
 
Tytułu naukowego najprawdopodobniej nie uzyskał. Według B. Kuczkiewicza i H. Barycza, Jan z Wiślicy, który w roku 1506 otrzymał w Krakowie stopień bakałarza, a w roku 1520 magistra nauk wyzwolonych oraz wykładał jako ''extraneus'' w latach 1510-1512, jest innym Janem z Wiślicy; natomiast K. Mecherzyński i J. Smereka utożsamiają go z poetą
 
== Twórczość ==
W [[1516]] roku wydał u [[Jan Haller|Jana Hallera]] w [[Kraków|Krakowie]] epopeję ''Bellum Prutenum'' (pol. ''Wojna pruska''), w 3 księgach, utrzymaną w duchu odrodzenia, w której sławił dynastię Jagiellonów. Wprowadził do poezji tematykę narodową.
*''Bellum Prutenum'', Kraków 1516, drukarnia J. Haller (poprzedzone przedmową w formie listu do Pawła z Krosna); wyd. następne: J. Smereka, Lwów 1933, ''Zbiór Pisarzy Polsko-łacińskich'', t. 3; przekł.: K. Mecherzyński, fragm. w rozprawie: "Jana z Wiślicy Wojna pruska", ''Rozprawy AU Wydział Filologiczny'', t. 8 (1880); tłum. księgi 2 przedr. W. Kłosowski, Kraków 1910; J. Smereka, fragm. w artykule: "Najstarsi polscy poeci łacińscy w dobie humanizmu", ''Przegląd Humanistyczny'' 1931; J. Smereka całość pt. "Wojna pruska", Lwów 1932, ''Zbiór Pisarzy Polsko-łacińskich'', t. 1; fragmenty przedr.: S. Łempicki ''Słowo o Grunwaldzie'', Kraków 1945; M. Plezia "Najstarsza poezja polsko-łacińska (do połowy XVI wieku), Wrocław 1952, ''Biblioteka Narodowa'', seria I, nr 141; fragm. E. Jędrkiewicz, wyd. A. Jelicz: ''Antologia poezji polsko-łacińskiej 1470-1543'', Warszawa 1956.
 
== Wydanie zbiorowe ==
*''Pauli Crosnensis Rutheni atque Joannis Vislicensis Carmina'', wyd. B. Kruczkiewicz, Kraków 1887, ''Corpus Antiquissimorum Poetarum Poloniae Latinorum'', t. 2.
 
{{przypisy}}
 
== Bibliografia ==
* [http://encyklopedia.pwn.pl/haslo.php?id=3916716 Jan z Wiślicy, (w:) Internetowa encyklopedia PWN]
* [http://portalwiedzy.onet.pl/34445,,,,jan_z_wislicy,haslo.html Jan z Wiślicy, (w:) WIEM, darmowa encyklopedia]
* [http://encyklopedia.interia.pl/haslo?hid=75578 Jan z Wiślicy, (w:) Interia.pl - encyklopedia]
*''Bibliografia Literatury Polskiej – Nowy Korbut'', t. 3 Piśmiennictwo Staropolskie, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1965, s. 399-400
 
== Linki zewnętrzne ==